De nieuwe ziektekostenverzekering: kosten en kwaliteit

Mooi, het streven van de regering om per 1 januari 2014 alle ingezetenen (verplicht) medisch verzekerd te hebben. Als uitgangspunt wordt gedeeltelijk het principe van solidariteit gesteld: mensen met een hoger gezondheidsrisico betalen dezelfde premie als personen met een laag risico. Beter is als ook solidariteit gevraagd wordt van de grootverdieners. D.w.z. dat zij een grotere financiële bijdrage aan de verplichte verzekering zouden moeten leveren.
Voor dit sociale principe moet er in de samenleving wel voldoende draagvlak bestaan.
De informatieverstrekking over het nieuwe stelsel is pas op gang gekomen. Gelet op de streefdatum van ingang, lijkt er niet echt ruimte voor een inhoudelijke discussie.

Kortelings werd meegedeeld dat per 1 juli alle 16-minners en alle 60-plussers verzekerd zijn middels premiebetaling door de overheid. Eigenlijk betaalt dus de gemeenschap of zoals vaker gezegd wordt, de belastingbetaler voor deze groep!
Dit betekent dat het principe van solidariteit verlaten is en een vorm van objectsubsidie wordt verleend. Grootverdieners van 60 jaar en ouder en kinderen van grootverdieners, ongeacht hun leeftijd en inkomen, worden voortaan dus door de gemeenschap gesubsidieerd. Opgemerkt wordt, dat slechts verplicht verzekerde SZF’ers uitgesloten zijn van deze, overigens onterechte, bevoordeling van de 16-minners en 60-plussers.

Het is onduidelijk of de regering rekening gehouden heeft met ook andere ongewenste kosten bij de omzetting van de verzekering van cliënten die nu via het ministerie van Sociale zaken zijn verzekerd. Immers, het betaalsysteem van zgn. on- en minvermogenden kan niet op stel en sprong worden gewijzigd. Vanaf 1 juli zullen dienstverleners die tegen een vast salaris voor de hele groep van zo genoemde on- en minvermogenden arbeiden, voor de 60-plussers en 16-minners uit dezelfde populatie, tevens een loon van de nieuwe verzekeraar (Self Reliance) mogen verwachten. Als men weet dat bijna de helft van de via Soza verzekerde personen tot de groep van 16- en 60+ behoren, dan krijgt men een idee van de grootte van het vraagstuk.
De Regionale gezondheidsdienst betaalt niet alleen de salarissen van gezondheidswerkers, maar onderhoud met subsidie v/d overheid zijn gehele infrastructuur. Als het subsidiebedrag omlaag gaat, komt die dienst in moeilijkheden.

Bij de verplichte verzekering per 1 januari 2014, zullen nog veel meer kosten dubbel worden betaald, tenzij onderhandelingen met medische specialisten over een andere betalingsregeling worden gemaakt.

Het verzekeren van 60-plussers en 16-minners kon in een handomdraai plaatshebben, omdat de overheid zich garant stelt voor de betaling van de premie aan de (nieuwe) verzekeraar Self-Reliance. Een totaal andere situatie zal zich echter per 1 januari a.s. voordoen. Immers, wordt uitgegaan van een (bij wet) verplichte premiebetaling door burgers tussen 16 en 60 jaar. In deze groep zitten een aantal personen, die om uiteenlopende redenen niet in staat, of slechts gedeeltelijk in staat zijn de verplichte premie te betalen. Voor deze groep: mensen met een (ernstige) beperking en burgers die tijdelijk of langere tijd geen of onvoldoende inkomen kunnen verwerven, zal de overheid de premie geheel of gedeeltelijk moeten betalen. Dus, moet de overheid toch een systeem ontwikkelen om vast te stellen voor welke personen tussen de 16 en 60 jaar de ziektekostenverzekering gesubsidieerd dient te worden.
Het zou uiteraard mooi zijn als onze 'echte armen' en gehandicapten een financiële uitkering van de staat zouden ontvangen, waarmee zij ook de premie voor de ziektekostenverzekering kunnen voldoen. Het valt echter te betwijfelen dat zo’n regeling binnen afzienbare tijd wordt gerealiseerd.

Het is waarschijnlijk dat de totale kosten in de gezondheidszorg en zeker het deel dat door de overheid betaald moet worden een forse stijging zal vertonen, zonder dat de kwaliteit van de zorg verbetert. Het is zelfs niet denkbeeldig dat de kwaliteit van de medische zorg achteruitgaat. Bij de meeste mensen, inclusief veel gezondheidswerkers, leeft n.l. het idee dat hoe meer diagnostische (o.a. lab, beeldvormend en inwendig kijkonderzoek) en therapeutische interventies (o.a. chirurgische en medicamenteuze) hoe beter de zorg is. Als men bedenkt dat gezondheidswerkers voor veel interventies apart betaling ontvangen en dat het verrichten van lab en beeldvormend onderzoek, ook via de media, gestimuleerd wordt door onterechte aanprijzing, dan is het niet moeilijk te begrijpen dat de kosten van de zorg zullen stijgen. Maar dat onnodige interventies ook risico’s voor cliënten met zich meebrengen en soms direct schadelijk zijn, lijken maar weinigen te beseffen.
Een optimale kwaliteit in de medische zorg kan slechts bereikt worden, als het Ministerie van Volksgezondheid de toepassing van evidence-based geneeskunde door dienstverleners verlangt! Het nalaten van noodzakelijk onderzoek of behandeling bij cliënten/patiënten is onacceptabel, evenzo is het verrichten van elke onnodige (be)handeling door medici, zeer ongewenst.

Het hoort te beginnen met respect van medische dienstverleners voor hun cliënten en patiënten. Respect komt tot uiting in het verstrekken van alle medische informatie aan de patiënt: wat de diagnose is, welke behandeling mogelijk en zinvol is en behoort de hulpzoekende in een aantal situaties keuzemogelijkheid te hebben.
Kwalitatief goede medische zorg kan ook door cliënten en patiënten worden geëist. Daartoe zou deze groep consumenten zich kunnen verenigen en een strategie ontwikkelen, hoe de kwaliteit van de medische zorg te toetsen en correcties te (doen) bewerkstelligen. Consumentenorganisaties zouden nu al actie kunnen ondernemen tegen alle dienstverleners die hun afspraken met cliënten/patiënten systematisch niet nakomen. Ziektekostenverzekeraars moeten hun verantwoordelijkheid nemen en niet alleen betaalkantoren voor dienstverleners zijn, maar ook de kwaliteit van de geleverde dienst controleren.

Frank Bueno de Mesquita
Stg. t.b.v. Evidence-based geneeskunde in Suriname (EBGiS)
ebmasu@gmail.com