De erfenis van Hugo Chávez bij de verkiezingen

Elke middag klinkt kanonvuur in de volksbuurt van 3 de Enero in het noordwesten van Caracas. Het vuur komt uit het militaire hoofdkwartier, waar het lichaam van Hugo Chávez ligt: Het markeert het moment van zijn dood - op 5 maart om 16:25 uur.

Een paar meter van het hoofdkwartier staat er een nieuwe kapel, vernoemd naar de wijk waar ze staat. St Hugo Chávez del 23 is een kleine houten hut. Mensen komen er om bloemen en berichten achter te laten voor een grote poster van de voormalige president, die hangt onder het kruis van de kapel.

"Hij was onze vader, onze broer, onze vriend," zegt Elisabeth Torres, die zorg draagt voor de kapel. Elke ochtend plaatst ze een vers kopje koffie naast een kleine borstbeeld als een offer. De overleden president was een gepassioneerde koffiedrinker.

Torres is eigenaar van een kleine kiosk naast de kapel. Ze zegt dat ze in staat was die te openen dankzij één van de vele sociale programma's die Chávez heeft uitgevoerd. "Hij is nog niet geheiligd, maar hij zou dat moeten zijn," zegt ze, terwijl ze speelt met een rozenkrans waaraan het gezicht van Hugo Chávez hangt. "Hij is nog steeds onze opperbevelhebber."

Alomtegenwoordigheid
Torres is niet de enige Venezolaanse die wenst dat Chávez de natie kon blijven leiden. Terwijl het land vandaag naar de stembus gaat om een opvolger voor Chávez te kiezen, is het duidelijk dat de overleden president en zijn nalatenschap de campagnes hebben gedomineerd.

Chávez had Nicolas Maduro in december benoemd tot zijn favoriete opvolger. Niet alleen is zijn beeld gepleisterd op affiches en graffiti in de hoofdstad Caracas, maar resoneert zijn stem nog steeds op de staatstelevisie. De hoogtepunten van zijn beroemde tv-show, Alo Presidente, worden heruitgezonden.

En beide kandidaten in de verkiezingen hebben zijn naam steeds genoemd. Maduro koos de geboortestad van Chávez om zijn verkiezingscampagne in te luiden. Maar het is nog steeds de stem van Chávez die galmt uit de luidsprekers die in bomen zijn geplaatst. Het is Chávez zijn stem die het volkslied zingt tijdens de campagne van Maduro.

'Vandaag begint de strijd'
De waarnemend president beschrijft zichzelf als een zoon en apostel van Chávez. Hij vertelde zijn aanhangers dat zijn mentor, in de gedaante van een vogeltje, bij hem was verschenen om hem, Maduro, zijn zegen te geven. "Ik voelde zijn geest," sprak Maduro. "Ik voelde hem daar alsof hij ons zegende en ons vertelde: Vandaag begint de strijd, ga voor de overwinning."

Politiek analist John Magdaleno zegt dat het alleen maar natuurlijk is dat Maduro een beroep doet op de nagedachtenis van Chávez. "Maduro is nog geen geconsolideerde merk, het publiek ziet hem niet als een geconsolideerde leider, dus heeft hij geen andere keuze dan het beeld van Chávez te gebruiken," zei hij. "Het is nog te vroeg om uit de schaduw van Chávez te komen."

Optimistische oppositie
De belangrijkste oppositiekandidaat, Henrique Capriles, is ook niet in staat gebleken om afstand te nemen van Chávez. Capriles, die vorig jaar oktober de verkiezingen tegen Chávez verloor, vertelde zijn aanhangers over zijn eerste ontmoeting met de voormalige president. Hij merkte op dat hij tegen Chávez zei "wij zijn van verschillende partijen, maar we zijn geen vijanden." En heeft hij geprobeerd de kiezers ervan te overtuigen dat “Nicolas Maduro geen Hugo Chávez is”.

Capriles heeft er bij de kiezers op aangedrongen niet de fout te maken te stemmen voor een “slechte kandidaat” die niet in staat zal zijn het werk van Chávez te handhaven. In elk geval is Capriles wel optimistisch over de uitslag van de verkiezingen. "Wat er zal gebeuren? ... Ik denk dat we zullen winnen. Ik was erin geslaagd om 45 procent van de stemmen te krijgen met minder kracht (in de straten)", zei hij, verwijzend naar de stembusgang die hij in oktober verloor.

Maar hij wordt geconfronteerd met een zware strijd, aangezien de meeste Chávez-aanhangers de - wat zij zien als - wens van hun overleden leider, willen respecteren. In december vroeg Chávez zijn volk immers om hun stem uit te brengen op Maduo als hij mocht sterven tijdens zijn kankeroperatie op Cuba. En de steun van Chávez lijkt te werken in het voordeel van Maduro. Recente opiniepeilingen suggereren dat hij een sterke voorsprong heeft op Capriles.

Moeilijke vergelijking
Maar terwijl een beroep op de nagedachtenis van Chávez een goede campagne strategie kan zijn geweest, zal het werken onder zijn schaduw op de lange termijn gevaarlijk worden voor Maduro, zegt analist Magdaleno. "Maduro zal uiteindelijk met een paradox worden geconfronteerd," zei hij.

"Chávez zijn alomtegenwoordigheid in de politieke dialoog zal veranderen in een patroon van vergelijking, en het is een moeilijke vergelijking om aan te voldoen." Als de mensen erachter komen dat Maduro Chávez niet is, zal het een doodlopende weg voor hem zijn," voegde Magdaleno eraan toe.

Vandaag zal blijken of de nalatenschap van Chávez krachtig genoeg is om zijn gekozen opvolger de overwinning te bezorgen. (BBC/Irene Caselli)