Arbeiderstekort nekt landbouwontwikkeling

De landbouwsector kampt met een chronisch tekort aan arbeiders. “Hoe moeten wij de graanschuur voor het Caribisch Gebied worden, als wij arbeiders moeten importeren,” vraagt Bhiesnoepersad Gopal, directeur van Gopex International NV. Als groente- en fruitexporteur stuurt hij wekelijks drie maal ladingen naar Nederland.

“De arbeiders zijn eerst lanti-man en dan landbouwer,” schetst Umar Taus, voorzitter van de Vereniging Exporteurs Agrarische Producten in Suriname, de situatie. “De overheid neemt iedereen in dienst, de mensen tekenen de presentielijst en zijn voor de rest van de dag zoek.” Taus merkt op dat de mensen veel en snel geld willen verdienen. “Vooral tijdens de oogst zijn de beschikbare arbeiders zoek.”

Gopal, die na zijn HACCP-certificering, investeert in de Global Gap zegt dat de mensen niet willen werken. “Er zijn lokaal geen arbeiders te vinden, iedereen zoekt een overheidsbaan. We hebben geprobeerd om met inheemsen te werken, maar die houden het voor gezien na een maand of drie. Dan gaan ze met je kennis weg.”

Voorstander import arbeiders
De ondernemer stelt dat hij verplichtingen heeft, hij wil produceren, heeft bouwrijp terrein, maar geen arbeiders. “Er is een grote vraag naar groenten en we willen zelf produceren, om er zeker van te zijn dat de producten veilig geteeld zijn.” Hij is er huiverig voor om veel groenten op te kopen van anderen, omdat hij de garantie niet heeft hoeveel en wat voor pesticiden de landbouwers gebruiken. Gelet op de strenge controlemaatregelen op pesticiden in het buitenland en het ontbreken van een residu-laboratorium, kiest Gopal er voor de productie en teelt zelf in de hand te houden. “Gelet op onze internationale certificering, zijn we verplicht de kwaliteit te garanderen.”

Van de 3.000 tot 4.000 landbouwbedrijven die Suriname kent, zijn er slechts 200 tot 300 full-time landbouwers, schetst Taus de ernst van het arbeiderstekort. Hij is er voorstander van om arbeiders te importeren. Hij wijst erop dat zelfs een oliebedrijf, een houtmaatschappij en handelszaken al werken met import arbeiders. “De Fillippijnse arbeiders waarmee ze werken, hebben een hoge prestatie, een goed loon en bovendien een sterke discipline,” pleit Taus. Hij vindt dat er geld gepompt moet worden in de landbouwsector om haar uit de slop te halen.

Obstakel
Het ministerie van Landbouw, Veeteelt en Visserij propageert de kassenteelt. “Wij zijn ook van plan in kassen te verbouwen, maar het tekort aan menskracht en financiën remmen onze ontwikkeling,” zegt Gopal. Hij heeft 40 hectare in productie in het district Saramacca.

De ondernemer wil zijn productie ook afzetten op de lokale markt. “Waarom kunnen wij als Surinamers geen kwalitatief, gezonde, veilig geteelde en verse groenten kopen?”. Het ontbreken van een residu-laboratorium ervaart hij als een enorme obstakel voor de voedselveiligheid. Hij juicht het wel toe dat het insektenkillerapparaat een heel goede vervanging is voor het gebruik van insecticiden.