Vakbond neemt geen genoegen met resultaat cyanide lekkage

De vakbond bij Rosebel Goldmines neemt absoluut geen genoegen met hoe de kwestie rond de cyanide lekkage is afgehandeld. Vakbondsvoorzitter Freddy Brug heeft hierover een onderhoud gehad met minister Michael Miskin van Arbeid, Technologische ontwikkeling en Milieu (ATM). Voor donderdag staat een gesprek gepland tussen vakbond en de directie van Iamgold/Rosebel Goldmines.

Na dit onderhoud met de Canadese multinational Iamgold, zal Brug opnieuw in contact treden met minister Miskin. De vakbondsleider zegt aan Starnieuws dat hij de bewindsman heeft gezegd, verbaasd te zijn over de verklaring van ATM. Brug wijst er op dat het onderzoek van de overheidsinstanties, waaronder het Nationaal Instituut voor Milieu en Ontwikkeling in Suriname (Nimos), helemaal niet zaligmakend is.

Andere informatie
De vakbondsleider zegt dat de werknemers van het goudbedrijf informatie hebben die een ander licht werpt op deze kwestie. Dat zij er niet meteen naar buiten komen ermee, heeft alles te maken met vrees voor represaille en verlies van banen. “Als we de situatie daar goed kennen, weten we dat de broodvrees enorm is, zeker als we kijken naar het aantal ontslagaanvragen dat tegenwoordig wordt gedaan. Als nu al ATM met zo een verklaring komt, doet het de deur volledig dicht voor de medewerkers”, zegt Brug.

ATM heeft aangegeven dat op basis van het onderzoek van haar werkarmen er geen sprake is van milieuvervuiling en ook geen bedrijfsongeval. Brug zegt dat de definitie voor een bedrijfsongeval er niet is en hij met deskundigen bezig is na te trekken wat daaronder verstaan moet worden. Ook vindt hij dat in het onderzoek de vertegenwoordiging van de medewerkers ook gehoord moet worden. Twee dagen voor het incident op Rosebel, hadden enkele medewerkers al laten doorschemeren dat er sprake is van lekkages in de leidingen. Brug is toen door de directie rondgeleid en hij kreeg de geruststelling dat er niets van klopt van de beweringen van zijn leden. Twee dagen daarna vindt er wel een lekkage plaats uit verroeste leidingen. “Wij als vertegenwoordigers van de werknemers voelen ons misleid en beetgenomen”, stelt Brug.

Onderzoek Nimos
Minister Miskin en directeur Steven Relyveld hebben woensdag deze kwestie besproken met het Nimos. Daar is vastgesteld dat het Nimos slechts een oriëntatie heeft gedaan naar een eventuele lekkage met gevolgen voor het milieu. Field officer Quan Tjon A Kon van het Nimos die zich op de locatie heeft georiënteerd, bevestigt dit tegenover Starnieuws. Zoals in het Nimos rapport staat vermeld, blijft hij er bij dat er van milieuvervuiling geen sprake kan zijn. Tjon A Kon zegt helemaal geen uitspraken te doen over de medische status van de werknemers op wie de cyanide is terecht gekomen. “Daar zal echt een medisch rapport voor nodig zijn”, zegt hij.

Tjon A Kon legt uit dat de gelekte cyanide een verdunde versie is. “In het proces van het goudbedrijf wordt steeds met een verdunde percentage van 20 procent gewerkt. Een lekkage zal dus altijd 20 procent zijn”, zegt hij. Volgens de field officer blijft cyanide in alle gevallen gevaarlijk. Er kan zelfs de dood optreden. Tjon A Kon zegt van Iamgold vernomen te hebben dat de leidingen waaruit de cyanide gelekt zijn, normaal niet in gebruik zijn. Van Iamgold zou hij hebben vernomen dat er in de regulier gebruikte leidingen mankementen zijn waargenomen en lekkage. De leidingen waaruit het spul is gelekt, vertoonden roestplekken. Hij kan niet met zekerheid zeggen of voor het gebruik de leidingen getest zijn.

Goede communicatie nodig
Voor minister Miskin moet deze kwestie juridisch goed worden onderzocht en de juiste informatie worden gegeven. Ook vindt hij dat er betere communicatie moet zijn met multinationals en het Nimos. “Er zijn veel zaken die plaatsvinden en de publiciteit niet halen”, zegt de minister. Op de bespreking met het Nimos deed hij de mededeling dat niet zo lang terug er ook al cyanide spilling heeft plaatsgevonden bij een transport van het gevaarlijke spul.

Relyveld zegt verder navraag te hebben gedaan en ook literatuur te hebben geraadpleegd. Daaruit blijkt dat van een bedrijfsongeval pas sprake is wanneer er materiële en immateriële schade is vastgesteld. Daarnaast zou op basis van een rapport een schadepost moeten zijn vastgesteld die door een verzekeringsmaatschappij wordt uitgekeerd aan de werknemers. “Maar die rapportage is er niet. Ons standpunt is gebaseerd op het onderzoek van onze werkarmen”, zegt de ATM-directeur.
Vakbondsvoorzitter Brug zegt dat de mannen die bij het ongeluk betrokken waren op een zondag in het ziekenhuis zijn opgenomen en drie dagen later daaruit zijn ontslagen. Voor hem is dat alvast een duidelijke aanwijzing van een bedrijfsongeval. Starnieuws verneemt ook nog dat binnen ATM zelf er vraagtekens zijn bij dit gebeuren, ook omdat de bewuste arbeiders zijn doorverwezen naar een specialist.