Botopasi bezorgd over milieu en gezondheid

Kapitein Ronald Eduards van het Marrondorp Botopasi aan de Boven-Suriname maakt zich ernstig zorgen over het milieu in zijn dorp. “Den suma é trowe na doti pé den waka’, zegt Eduards aan Starnieuws.

De kapitein vertelt dat ondanks de voorlichtingsprogrammas van de Medische Zending en Radio Apintie het gedrag van de mensen niet verandert. Daarnaast ligt hun enige vuilstortplaats te dicht op het dorp en is al vol. Intussen, de favoriete plek van aasgieren, honden en vliegen geworden. “Wi musu diki wan njunnjun peti, ma wi no feni no wan man san wani diki na holo.”

Overheid moet inkomen
Eduards, al 35 jaar kapitein, benadrukt dat hij op persoonlijke titel praat en vindt dat alleen de overheid dit probleem kan oplossen. “Mi feni dati overheid musu dji plastic saka. Dan wi é lai den afval. Dan overheid kan teki den, tyari go na foto”. De kapitein zegt dat het vuil, zoals petflessen en ander plastic afval verbrand kan worden, maar dat leidt tot schadelijke geuren voor de mensen. “Mi yere wan tori fu wan brandoven na AZ, dati den brun den sani. Na geur ben naki tra suma. Dan den rigeri.”

Elisabeth Amania probeert samen met de schoolkinderen het dorp met ongeveer 1200 bewoners, schoon te krijgen, “Botopasi no mag tron dotipasi”. Zij zegt dat de milieuvervuiling groot is en mensen geen tijd hebben voor vuilophaal, naast het dagelijks werk. Evenals de kapitein is Amania voorstander van overheids ingrijpen. “Meki overheid teki suma na wroko fu na vuilophaal. Den musu wroko tapu vaste dey, dan den kisi wan pikin moni tu.”

Gezondheidszorg
Naast het afvalprobleem loopt volgens Eduards de gezondheidszorg in Botopasi ook niet naar wens. Hij uit zijn misnoegen over de planning van openbare toiletten. ”A fasi fa yu é gebruik yu toilet, wan tra suma no é gebruik eng so. Dus efu toilet musu bouw, ala gezin musu habi eng egi toilet.”

De kapitein geeft ook aan dat het gemis aan huisartsen groot is. Er zijn alleen gezondheidsassistenten en hoofdverpleegkundigen die medische zorg bieden. Hij pleit voor de herinvoering van de ambulanceboot, die spoedgevallen naar het gezondheidscentrum op Debiké kan brengen. Over het drinkwaterprobleem is de kapitein resoluut: “alenwatra bun solanga alen fadon. Bronwater dé altijd”.

Edward Troon