Surinaams-Nederlandse dichter John Leefmans overleden

Ik moet met mijn sprieten/ een eigen draad mij spinnen/ waarvan een wit web ik weven kan/ waarin ik alle taal en goden vang/ daarin de vleesgeworden woorden strikken

John Leefmans, vooraanstaand Surinaams-Nederlandse dichter, oud-ambassadeur van Nederland, is gisteren op 79-jarige leeftijd overleden. Hij was een voorvechter van democratie en mensenrechten in Suriname.

Schrijver Theo Para zegt: “John Leefmans was een begenadigd dichter en kenner van het Sranan. Hij was juridisch onderlegd en een kundig diplomaat. Zijn onuitputtelijk gevoel voor humor heeft hem veel warme vriendschappen bezorgd. In de jaren negentig was hij een van de oprichters van het Suriname Forum dat zich beijverde voor democratisch herstel in Suriname en verbetering van de Surinaams-Nederlandse betrekkingen. Leefmans was als wijze veteraan een belangrijke inspiratie voor de vredelievende diaspora die zich beijvert voor herstel van de menselijke waardigheid, gerechtigheid en deugdelijke bestuur in Suriname. Een grote zoon van Suriname is nu heen. We gaan zijn lach missen.”

Eerste gedichten
Leefmans werd in 1933 geboren in Nieuw-Nickerie. Hij was 15 jaar toen hij naar Nederland ging, waar hij de middelbare school doorliep. In Leiden studeerde hij rechten, waarna hij een attaché-opleiding volgde en in dienst trad van het Nederlandse Ministerie van Buitenlandse Zaken. Als diplomaat diende hij achtereenvolgens in Madrid, Brussel, Abidjan, Santiago de Chile, Oslo, Port of Spain en Harare, waarna de ambassadeur-in-ruste in Rijswijk neerstreek.

In de jaren vijftig verschenen zijn eerste gedichten in het Leidse studententijdschrift Minerva en in Kaft. In 1961 was hij medeoprichter en eerste hoofdredacteur van het tijdschrift Mamjo, dat in Leiden werd uitgegeven door de Surinaamse Studenten Vereniging (waarin Pim de la Parra, Rudi Kross en Ronald Venetiaan ook zaten) waarvan Leefmans voorzitter was. Zelf droeg hij bij aan het tijdschrift met poëzie, essays en kritieken. In 1981 verscheen zijn debuutbundel ‘Intro’ uitgegeven door Orchid Press te Amstelveen/Paramaribo. Drie jaar later bracht deze ook Leefmans’ tweede bundel ‘Terugblikken zonder blozen’ uit. Beide bundels verschenen onder de naam Jo Löffel, een pseudoniem dat de dichter had afgeleid van de bijnaam van zijn familie.

Daarna bleef het stil tot aan het einde van de jaren negentig toen Leefmans zijn come-back maakte met gedichten in de Spiegel van de Surinaamse poëzie (1995) en in tijdschriften als De Gids, Dietsche Warande & Belfort en Armada. Hij nam in 2000 deel aan Poetry International en vertaalde poëzie van onder meer Jules Deelder in het Sranan.