Column: Politieke Borrelpraat (PBR) deel 107

“Heren, hoe vinden jullie dat ding van het niet verlengen van dat contract met BMC?”
Waar heb je het nou over? Wat is BMC?”
“Zal wel iets zijn met: Baas Maakt...”
“Zeg geen rommel, wil je! BMC staat voor Bestuur en Management Consultancy.”
“Mooi, zegt me ook alles en niets. En wat kan het me schelen als een contract met dat BMW-ding wordt opgezegd? Ze bekijken het maar.”
“Je gaat anders piepen als je hoort dat er volgens Adelien van Paisah bijna een miljoen euro uit ons belastingsgeld vergooid is aan dit consultant-gedoe.”
“We leren het maar niet af om met allerlei dure consultancy’s in zee te gaan en met wat voor een resultaat?”
“Een samenvatting van wat ze van Surinamers met een rijke ervaring hebben genoteerd, in mooie taal hebben gezet, een leuk kaftje eromheen en dan een miljoen euro aan poen binnenhalen.”
“Wat een poenige zaak is dit.”
“Maar waarom houden we zo van dit soort concultancy-avonturen? Hebben we zelf geen kennis in huis?”
“Natuurlijk wel, maar het is toch lucratiever om een consultancy met belastingsgeld het verzamelwerk voor je te laten doen?”
“Er spelen volgens mij ook andere dingen. Een neef van me zit in het buitenland ook in zo een consultancy, ze opereren in de vervoerssector en regelmatig krijgen ze opdrachten van Afrikaanse landen vooral om studies te maken van de vervoersproblematiek in die desbetreffende landen. Ze gaan dan met z’n vieren naar zo een land, blijven in de duurste hotels, eten en drinken zich zat, maken uitstapjes, leggen wat vast dat ze horen van lokale vervoerders en ambtenaren van het ministerie van Traffic and Transport aldaar, zetten alles netjes op papier en bieden dat aan en krijgen hun geld.”
“Lijkt dat niet op dat wat we ook hier vaker meemaken?”
“Gebeurt er wat met die rapporten?”
“Ach nee, weet je hoeveel geld en hoeveel lokale belangen van bigi dagoes aangetast zullen worden als de voorstellen uit die rapporten worden doorgevoerd? Dat zei die neef van me zelf. In een van die landen adviseerden zij bijvoorbeeld dringend dat de overheidsbusdienst geprivatiseerd moest worden, maar mijn vriend wist zeker dat dat nooit zou gebeuren.”
“Waarom niet?”
“Omdart de zoon van de minister van Traffic aldaar de importeur van de staatsbussen was en zijn zwager het hoofd van de busdienst en zijn nicht het hoofd van de Financiële Afdeling.”
“Die zoontjes van presidenten en ministers hebben een aparte historie. Die ene van die Obie-njang heeft een collectie dure wagens en villa’s in Frankrijk die zich kan meten met de wagencollectie van wijlen prins Reinier van Monaco.”
“Die z’n zoon is tenminste verstandig en veilt de hele autohap van wijlen z’n pa.”
“Maar hebben we hier ook zulke zonen?”
“Heren, nee, dit bespreken we achter gesloten deuren, in Comité General.”
“Nieuwe mode van die A-semlee, wel vergaderen, maar buiten het zicht van de samenleving.”
“Maar die consultant-neef van je gaf dat advies hoewel hij wist dat het niet uitgevoerd zou worden. Vond hij dat dan geen verloren moeite?”
“Echt niet, ze zijn dik betaald voor hun adviesrapport, zeker een half miljoen euro, maar, nu komt het, toen hij optelde wat de drie leden van die consultancy , behalve die eigenaar tevens voorzitter, hadden ontvangen, kwam hij op 150.000 euro, terwijl hij van de financiële man wist dat ze als consultancy 500.000 hadden gehad.”
“Dan heeft die baas van die consultancy mooi verdiend, zeker 350.000 euro.”
“Nou, mijn neef kwam te weten dat z’n consultancybaas 250.000 op z’n rekening op een off-shore bank gestort kreeg en dat 100.000 euro moest worden overgemaakt naar een bankrekening in Zwitserland.”
“Voor wie was die 100.000 euro?”
“Voor die minister van Traffic van dat Afrikaans land.”
“Tjeesis, zo wordt er legaal uit de belastingspot gejat, heel netjes.”
“Denken jullie dat dat ook bij ons zo gebeurt?”
”Natuurlijk niet, daar is geen enkele kans toe, kom nou, hoe durf je zelfs dat idee te opperen.”
“Ik kan me wel herinneren dat er al tientallen jaren ettelijke consultancy’s voor uiteenlopende overheidsprojecten studies hebben uitgevoerd, prachtige verslagen hebben gemaakt, waarvan minder dan 1% ooit is uitgevoerd. Het gros van al deze, met ontwikkelingshulp en belastingsgelden duurbetaalde rapporten, verdween in diepe overheidslades.”
“Dan ga je bepaalde vermoedens krijgen bij de voorliefde voor deze dure consultants, de goeden natuurlijk niet te na gesproken, want die zijn er wel, want hun rapporten waren zeer bruikbaar, een eye-opener en niet simpelweg een veredelde verzameling informatie van lokaal geïnterviewden.”
“Hoe zou je zulke sjoemels aan het licht kunnen brengen?”
“In feite onmogelijk, want alles wordt netjes volgens de regels gedaan en de juristen van die consutancy’s zorgen ervoor dat alles wettelijk klopt.”
“Dus zoiets kan alleen maar naar buiten komen als er intern iemand begint te klikken, dus uit de school klapt.”
“Bijvoorbeeld, zoals die financiële man uit dat voorbeeld van m’n neef. Die was ontevreden over niet-nagekomen afspraken, z’n functie betreffende.”
“Daarom worden die consultancy-jongens en dames goed betaald. Die neef van me maakt per jaar met zeker drie van zulke jobs totaal 200.000 euro, belastingvrij, want ze zijn op de Bahama’s gevestigd, dat is meer dan 15.000 euro per maand, los van hotelkosten, etentjes, binnenlandse reizen.”
“Voor zo een bedrag ga je toch niet aan de grote klok hangen dat een deel van de inkomsten van de consultancy terugvloeit naar de opdrachtgever?”
“Denken jullie dat dat ook heeft gespeeld in deze kwestie, van die BMC?”
“Zolang je geen bewijzen hebt dat het wel zo is, moet je ervan uitgaan dat het niet zo is.”
“Er zal altijd wat aan de strijkstok blijven hangen.”
“Okay, dat kan je niet voorkomen, maar het moet niet te grof worden en nu gaat men vanuit Financiën weer uitkijken naar een andere buitenlandse belastingsconsultancy.”
“Maar waarom wordt dan het contract publiekelijk met zoveel ontevredenheid niet verlengd? Dat is toch niet goed voor de goede naam van zo een consultancy?”
“Dat vind ik ook vreemd.”
”Of zocht men een reden om het contract niet te verlengen om zodoende de resultaten niet te hoeven uitvoeren, omdat die teveel belangen van bepaalden zouden aantasten, denk aan dat voorbeeld dat je aanhaalde?”
“Wie weet.”
“Maar ik vind het vreemd, dat Sternieuws eerst een toezegging kreeg van een BMC-topper dat die uitgebreid op zaken zou ingaan, en toen het puntje bij paaltje kwam, verklaarde BMC opeens dat er geen informatie over klanten wordt verstrekt.”
“Wist’ie dat toepas? Dan is hij een topper van die orga?”
“Of bedoel je: hij kreeg in die tussentijd het dringende verzoek, desnoods voor wat extra compensatie en declaratie om zich achter dit doorzichtig argument te verschuilen?”
“Zeg weer zomaar dingen over mijn regering. Dat zouden die oelewappers van jou hebben gedaan. Hoeveel consultancy’s hebben die in hun tien jaren regeerbeleid niet versleten?”
“Zou best kunnen, maar we kijken niet terug. We kijken naar nu en verder. Dit zaakje ruikt niet lekker; er zit een vreemd luchtje aan.”
“Ik vind niet dat je dat zo moet zeggen: zo zijn jullie: achter alles zoeken jullie wat. Maar toen jullie sjoemelden, mocht niemand wat zeggen.”
“Aha, dus je geeft toe dat er nu ook gesjoemeld wordt, geef toe, geef toe.”
“Ik geef neks toe, want ik heb dat niet gezegd.”
“Is dat gesjoemel met bouwkavels en grote lappen grond op naam van djoteh-stichtingen, de bona fiden uitgezonderd natuurlijk, dan opgehouden?”
“Heren, zo komen we niet verder, dan blijven we steken in verwijten over en weer.”
“Ja, en intussen landen bespuitingsvliegtuigen op hun kop.”
“Verbaasd dat je? Zo land je in Coronie. En dan kan je de lucht vanuit de grond beter bespuiten.”
“Het is een luktonkeval.”
“En pas op: er is een Kaaiman op de vlucht die een mens heeft neergestoken.”
“En die ene Houdini-boeienkoningverkrachter is ook nog steeds op de vlucht, en regelmatig vluchten ze uit de nor, zoals in Hazard, terwijl taxi en backtrackboot klaarstonden.”
“De schuldige penitentiaire ambtenaren zijn uit hun functie ontheven.”
“Wat een zware straf, ow, wat zwaar.”
“Maar in die kwestie van die Belastingsconsultant moet er meer transparantie komen.”
“Okay, okay, stap 1: de overheid publiceert het gewraakte rapport in extenso.”
“Hoe weten we als er toch dan niet snel-snel wijzigingen worden aangebracht, of dat bepaalde bladzijden verdwenen zijn, zoals niet lang terug bij een ander geheimzinnig rapport om bepaalde belangen te beschermen of te camoufleren?”
“Mang, altijd zoeken jullie wat; zitten jullie niet te Azziezen of te Kastelen.”
“Ik markeer geen stembiljetten.”
“En te Jogieën en te Doekieën.”
“Wij stelen geen geiten en weilanden om te verkavelen of treiteren geen anderen dat die het op de geitjes doen.”
“Heren, gedragen jullie je! Stap twee: Financiën publiceert het exacte bedrag dat die consultancy overgemaakt krijgt en uit welke posten dat bedrag is opgebouwd.”
“Ook hier kunnen partijen samenspannen om alles netjes naar buiten toe te laten kloppen.”
“Dat is in ieder geval honderden malen beter dan nu, waarbij we niets weten. Stap 3: de Centrale Bank maakt bekend op welke bank het geld wordt gestort of al gestort is.”
“Dat zal niet kunnen, dat is bankgeheim.”
“Oh, dus onder het mom van bankgeheim worden zaken die ons belastingsgeld aangaan geheim gehouden, mooie mop is dat. Het gaat hier niet om privé-kapitaal, maar om gemeenschapsgelden.”
“Ik denk dat zelfs stap 1 al een probleem zal zijn, laatstaan stap 2 en zeker stap 3.”
“Had Bosje ook geen mot gehad met die belastingsmensen uit Nederland die hier toen bezig waren de files van de belastingsdienst door te lichten?”
“Ja, maar dat waren haaien. Ze gingen zelfs aan de Mungrastraat staan loeren wie er allemaal melk, dus 10% rente per maand, kwam halen bij onze vriend Froep van NV Troep.”
“Ja, en daar zaten allerlei politieke vrienden bij die als on- en minvermogend bij de Belastingen geboekt stonden. Daarom moesten die bakra’s snel opdonderen.”
“Misschien adviseren dezen ook zoiets, dat mik ding jag’ding.”
“Ja, je weet het, je was erbij.”
“Maar tante Es, nee, niet die van de afscheid nemende Jurgen, maar die van onderwijs, die zegt aan de schoolleiders dat ze leerlingen nog steeds moeten inschrijven op basis van 30 tot 40 per klas. Als die tientallen lokalen binnen twee tot drie maanden klaar zijn, worden de klassen in kleinere porties verdeeld.”
“Maar dan zullen er veel nieuwe leerkrachten nodig zijn, vaak zonder ervaring.”
“Misschien zullen ze dan de parttimers inzetten die ze nu massaal dumpen, met al hun vakkennis en ervaring, want het is zo lastig om ze in te roosteren. En jongere leerkrachten moeten ook aan de bak kunnen komen.”
“Als Lonnie slim is, opent hij een middelbare school te Moengo, privé, hij betaalt die ervaren gedumpte leerkrachten, geeft ze een lekkere leefomgeving en bescherming aldaar en binnen vijf jaar slaagt 80% van z’n leerlingen.”
“Ik zie het al: het Lonneman college of Lonnies VWO-HAVO Scholengemeenschap.”
“Ja, maak er maar een grapje van, maar ik zie al stedelingen tot in Moengo voor de deur van die school slapen om hun kind daar in te schrijven, en niet op die goedkoop is propvol-leerscholen in de stad.”
“Plus die oudjes maken zelf hun leerstencils, aangepast aan de leefomgeving van de leerlingen, en ze zijn niet afhankelijk van dure, snel-snel eventjes-eventjes aangepaste dump-leerboeken uit Nederland.”
“Hé, blijft daar ook niet aardig wat aan de strijkstok hangen, vandaar ook daar die voorliefde voor die buitenlandse schoolboekenuitgevers? Hoeveel miljoen euro gaat dat ons niet kosten?”
“Zeg weer rommel met je sm&^%werk; wil je blijven met die verouderde rommel die onze kinderen al tientallen jaren als nog grotere dump krijgen?”
“Tuurlijk niet! Maar voor een tiende van het bedrag had je al die gepensioneerde en gedumpte leerkrachten aan het werk gezet en binnen een half jaar had je bruikbare Surinaamse leerboeken voor alle vakken en alle niveaus, en na een jaar ‘piloten’ laat je die drukken en dan bespaar je miljoenen.”
“Maar die strijkstok is dan leeg, mi boi, daar gaat het in feite om, niet om het Surinaamse kind tegen zo min mogelijke kosten qua inhoud zo goed mogelijke leerboekjes te geven, al hebben die aanvankelijk niet zoveel kleur en glanspapier.”
“Ik zeg: ik geef glans aan mijn glas, heren proost.”

Rappa