Groenlandse ijs smelt in recordtijd

Satellietbeelden tonen dat het Groenlandse ijs ongekend snel smelt. Het oppervlak van de massieve ijskap van Groenland is deze maand over een ongewoon groot gebied gesmolten, zegt de Nasa.

Wetenschappers zeggen dat de "ongekende" smelting plaatsvond in een groter gebied dan is aangetroffen in drie decennia van satellietwaarnemingen. Smeltingen vonden zelfs plaats bij de koudste en hoogste plaats van Groenland, Summit station. Het ontdooide oppervlakte van de ijskap nam van 40% in vier dagen toe tot 97%. Smeltingen van dit type komen gemiddeld ongeveer een keer per 150 jaar voor. Met de laatste gebeurtenis in 1889, is dit evenement precies op tijd, zegt Lora Koening een glacioloog van Nasa's Goddard Space Flight Center in Maryland en een lid van het onderzoeksteam die de satellietgegevens analyseert.

Hoewel ongeveer de helft van het ijs van Groenlands schild normaal gesproken het oppervlak ziet in de zomermaanden, verrast de snelheid en de omvang van de dooi van dit jaar wetenschappers. Ze beschrijven het fenomeen als "buitengewoon". Nasa zegt dat bijna de hele ijskap van Groenland, vanaf de dunne, laaggelegen kustgebieden tot het centrum, - dat drie kilometer dik is -, een zekere mate van dooi ervaart aan het oppervlak. Tot nu toe “zagen” de satellieten de meest uitgebreide smelting in de afgelopen drie decennia en toen was dat ongeveer 55% van het gebied.

Signaal zorgelijk
"Als je ijs zien smelten op plaatsen waar je die eerder niet hebt gezien, althans in een lange tijd, dan maakt het dat je gaat opzitten en je afvraagt wat er gebeurt”, zegt Nasa hoofd wetenschapper Waleed Abdalati. "Het is een groot signaal, waarvan de betekenis voor ons in de komende jaren duidelijk zal worden.” Aangezien deze gebeurtenis al eerder is voorgekomen in 1889, zijn wetenschappers volgens Abdalati not niet in staat te bepalen of dit een natuurlijke of zeldzame gebeurtenis is of als deze is aangewakkerd door de mens veroorzaakte klimaatverandering.

"Maar als we doorgaan om smeltingen van dit kaliber in de komende jaren te observeren, is dat zorgelijk”, zegt glacioloog Koenig. "Het nieuws komt slechts enkele dagen nadat NASA-satellietbeelden toonden dat een enorme ijsberg, twee keer de grootte van Manhattan, was afgebroken van een gletsjer in Groenland. Ook glacioloog en ingenieur Poul Christoffersen aan het Scott Polar Institute in Cambridge, zegt dat het smelten zoals te zien is op de satellietbeelden ongekend is, “omdat het zich over de hele ijskap uitstrekt inclusief de top die zich 3.200 m boven de zeespiegel bevindt." Het smelten beperkt zich volgens de wetenschapper meestal tot minder dan 2000 meter hoog. “De waarneming is in mijn ogen veel belangrijker dan het recent gerapporteerde afbreken van een grote ijsberg van de Petermann-gletsjer."