De Weg naar Rio+20: Regenwolken boven Rio

Regen en dan nog eens regen. Van 4-13 juni jongstleden hebben wij geparticipeerd aan de 6th World Youth Congress (WYC) in Rio de Janeiro. De 6e WYC had dezelfde thema's als de Rio+20 Earth Summit, te weten: de groene economie in de context van armoedebestrijding en het institutionele raamwerk voor duurzame ontwikkeling. De WYC werd gehouden in een ressort aan de rand van Rio de Janeiro en in de buurt van Rio Centro. In de Rio Centro Convention Centre vindt de UN Rio+20 Earth Summit plaats.

In de week gedurende deze WYC heeft het vrijwel elke dag geregend in Rio de Janeiro. Enkele (Cariocas) gaven aan dat dit abnormaal was voor deze tijd van het jaar. Het is nu namelijk winter in het zuiden van Brazilië en het hoort alleen wat koeler te zijn. Het duurde dan ook niet te lang of enkele individuen waagden dit tijdens het congres te wijten aan klimaatsverandering. Is nou alles wat een keer anders is aan het weer te wijten aan de beruchte klimaatsverandering?

De bedoeling van het congres was om aan de hand van ronde tafel discussies en workshops te komen tot 20 oplossingen voor een duurzame toekomst (the Future we want). Bijna 400 jongeren uit 110 landen uit de wereld deden hieraan mee. We willen wel opmerken dat het congres werd georganiseerd door Peace Child International, deze NGO heeft haar zetel in Engeland.
In de loop van het congres werden de overeenkomstige visies en de meningsverschillen duidelijker. Verder werd het de organisatie tegen het einde verweten dat zij de uitkomsten van het congres wilden beïnvloeden. Dit hebben wij tijdens finale ronde tafel discussies aan den lijve ondervonden. Er werd bijv. door facilitators (die waren aangewezen door de organisatie) niet gepresenteerd wat eerder was afgesproken.

Ecocide?
Wij moesten onze wenkbrauwen ernstig fronsen toen men tussen de 20 oplossingen, als één der oplossingen, zonder een duidelijke definitie, internationale wetgeving tegen ecocide wilde persen. Ecocide zou als een misdaad tegen de menselijkheid en de natuur moeten worden aangemerkt. Ecocide heeft momenteel geen eenduidige definitie. In het algemeen houdt ecocide in vernietiging van ecosystemen. Natuurlijk kun je niet zomaar ecosystemen gaan vernietigen, maar als je armoede wilt bestrijden en de bevolking wilt voeden zullen er op een verantwoorde manier offers gemaakt moeten worden. Was er nu sprake van een verborgen agenda van de organisatie?

Landen als Brazilië (ook Suriname) die in ontwikkeling zijn, zullen niet onderuit komen om delen van hun bossen (verantwoord) op te offeren. Hierbij moet worden gedacht aan mijnbouw, uitbreiding van woongebieden en landbouw. Als bijvoorbeeld in Suriname ook een stuwdam wordt aangelegd in de Kabaleborivier voor het opwekken van waterkracht-energie, zal hierbij een gebied (stuk regenwoud) onder water lopen. Volgens enkele definities zou dit dan ook ecocide zijn. Hetzelfde geldt ook voor aanleg van goudmijnen.

Consequent zijn
Wij bleven niet stilzitten en hebben aangegeven dat men consequent dient te zijn. Een voorbeeld is West-Europa alwaar bossen zijn gekapt om landbouw, industrie en woongebieden aan te leggen. Deze gebieden zouden dan weer herstelt en herbeplant moeten worden met bossen, zodat er daar weer goede ecosystemen kunnen ontstaan. Verder zouden ontwikkelingslanden geholpen moeten worden in hun proces van duurzame ontwikkeling door de ontwikkelde (lees: rijke) landen. De rijke landen hebben immers een grote bijdrage geleverd aan o.a. de uitstoot van broeikas gassen en de problemen die hieruit voortvloeien. De ontwikkelingslanden worden nu met deze problemen geconfronteerd.

Wij waren dan ook niet verbaasd toen dit op diplomatische wijze werd genegeerd door de zgn. facilitators. De boodschap aan in elk geval de jongeren uit de ontwikkelingslanden (en i.h.b. onze regio) was duidelijk.
Natuurlijk moeten wij niet dezelfde fouten maken die de ontwikkelde westerse landen hebben gemaakt na de industriële revolutie. Tegelijkertijd moeten wij niet toelaten dat er een rem op onze ontwikkeling wordt geplaatst door hun ecologisch wangedrag. Wij hebben nog veel ongerepte natuurgebieden en wij kunnen de wereld wijzen hoe op verantwoorde wijze mee om te gaan. De uitdaging is om dit op een kosteneffectieve en duurzame manier te doen.

Wat gebeurd er na Rio+20? Will we get The Future we want?
De meningen over het welslagen van de Rio+20 Earth Summit zijn verdeeld. Het schijnt wel zo te zijn dat de meesten niet optimistisch gestemd zijn hierover. Er zijn misschien wel toezeggingen gedaan, maar toch geen concrete committeringen/verplichtingen. Velen vrezen dat de destructieve en uitputtende trend die na de industriële revolutie is ingezet gewoon doorgaat. Anderen geven aan dat het concept van de groene economie een nieuw gereedschap is waarvan de kapitalisten zich willen gaan bedienen.
Er hingen veel regenwolken boven Rio de Janeiro. De zon had tussendoor echter in al haar glorie geschenen. Misschien is dit een teken dat er toch een beetje hoop is.

Hoe Verder?
Suriname zal zijn eigen groene revolutie moeten ondergaan, waarbij duurzame ontwikkeling in onder andere ons onderwijs een centrale plek moet hebben. In alle lagen zal Suriname duurzaam opgevoed en ontwikkeld moeten worden, van wetenschappers die onderzoeken hoe we onze duurzame ontwikkeling moeten realiseren tot kinderen die deze levensstijl met de paplepel meekrijgen. Wij zien het onderwijs als een beginpunt voor duurzame ontwikkeling.

Als studenten aan de Anton de Kom Universiteit van Suriname, zijn we de mening toegedaan dat Suriname alle potentie beschikt om de gevaren van klimaatsverandering te kunnen weren. Duurzame ontwikkeling en goede internationale afspraken zullen hierbij aan te pas moeten komen. De mind-shift om dit beter te kunnen faciliteren is ook noodzakelijk. Als universiteitsstudenten willen wij hieraan ook een bijdrage leveren.

Onze dank voor ondersteuning hiervan gaat uit naar de Anton de Kom Universiteit van Suriname en haar strategische partners de NV Energie Bedrijven Suriname en Staatsolie. Verder zijn wij ook dank verschuldigd aan de personen met wie wij vruchtbare en inspirerende gesprekken hebben gevoerd in de fase van voorbereiding.

Khalid Saboerali & Rajiv Hieralal