Rudie Alihusain
(Ingezonden)

Een politieke nepo-baby wordt gedefinieerd als een begunstigde van nepotisme; neo-babies omvatten, echtgenoten, zonen, dochters, andere familieleden, vrienden, pajongwaaiers en minnaars van personen die een hoog politiek ambt hebben bereikt en hierdoor aan de macht komen. Dankzij familiebanden zijn zij succesvol in de politiek.

Politieke nepo-babies komen overal in de wereld prominent voor. Veel landen in Zuidoost-Azië worden of werden bestuurd door nepo-babies: Shinawatra’s in Thailand, Gloria Macapagal en Bongbong Marcos in de Filipijnen, Hun Manet in Cambodja en Kim Jong Un in Noord-Korea. Indonesiës vicepresident, Gibran Rakabuming Raka, is de zoon van voormalig president Joko Widodo. Megawati Soekarnoputri was de dochter van de eerste Indonesische president Soekarno. Singapore werd 20 jaar  lang bestuurd door Lee Hsien Loong, zoon van Lee Kuan Yew, oprichter en eerste premier van het land.

In Zuid-Azië dankte de onlangs afgezette premier van Bangladesh, Sheikh Hasina, haar politieke opkomst aan haar vader, de vermoorde president Sheikh Mujibur Rahman. In Bangladesh was ook Begum Khalida, weduwe van de eveneens vermoorde president Ziaur Rahman, president. In Pakistan had Benazir Bhutto de baton van haar opgehangen vader overgenomen. In India kwamen drie premiers uit de familie Nehru-Gandhi; Rahul Gandhi is nu leider van de oppositie.
Argentinië heeft de Peróns en Kirchners gekend, terwijl de voormalige president van Uruguay, Jorge Luis Batlle, kwam uit een familie van drie presidenten. De Hondurese president Xiomara Castro de Zelaya is de echtgenote van een ex-president.

Ook in de westerse wereld zijn politieke dynastieën een bekend fenomeen. de Kennedy's en Bushes zijn prominente voorbeelden in de VS. In Canada kent men de Trudeaus. In Europa is de premier van Estland, de dochter van een voormalige premier. De Belgische premier Alexander De Croo en Marine Le Pen in Frankrijk hadden politiek beroemde ouders.

Hoewel de erfelijke heerschappij de democratie ondermijnt, is het een feit dat het wel de opkomst van vrouwelijke leiders heeft vergemakkelijkt. In Suriname kunnen als enkele nepo-babies worden genoemd, de families Soemita, Somohardjo en Brunswijk, terwijl op diverse departementen van bestuur nepo-babies alom in dienst worden genomen.

De staat van dienst van nepo -babies is wisselend. Volgens Maleeha Lohdi (Dawn, 4 november 2024) hebben sommigen goed geregeerd, anderen niet zo. Maar schrijft zij “er is geen onenigheid over het feit dat hoe 'gekwalificeerd' zij ook mogen zijn, het is hun familienaam, die hen heeft geholpen macht te verwerven. Hun bevoorrechte achtergrond geeft hen een voordeel dat haaks staat op het idee van een meritocratie. Wanneer het politieke speelveld wordt scheefgetrokken door hun bevoorrechte DNA en ongelijke toegang biedt aan andere politieke aspiranten, maakt dat de politieke concurrentie niet eerlijk of billijk”.

Erfelijke Democratie
Een studie over Erfelijke Democratie van de Australische wetenschapper, Dr. James Loxton,  (Political nepo babies, Sydney, augustus 2024) benadrukt de schadelijke invloed op het politieke systeem. De studie ontdekte dat middelmatige leiders eerder aan de macht komen als politieke functies beperkt zijn tot mensen met familiebanden in de politiek. In sommige gevallen missen nepo-babies zelfs de kwalificaties voor de functies. Dat is zeer immoreel. Dit heeft nadelige gevolgen voor de democratie. Net als op de werkvloer is nepotisme funest voor de politiek en de democratie.

Kiezers worden vaak teleurgesteld omdat zij, wanneer zij familieleden van beroemde politici kiezen, doorgaans overeenkomsten in leiderschapskwaliteiten of beleid verwachten. Maar gekozen nakomelingen of verwanten kunnen substantieel verschillen van hun voorgangers, wat leidt tot mislukte en teleurgestelde kiezersverwachtingen.

Begin 2024 publiceerde The Economist een artikel Damaging Dynasties, waarin werd betoogd, dat in verschillende Aziatische landen dynastieën de economische groei hebben belemmerd omdat hun belangen en die van hun familie botsten met de noodzaak tot hervorming. Bovendien belemmert dynastieke heerschappij de opbouw van sterke instellingen, omdat persoonlijkheden een buitensporige rol aannemen en instellingen willen domineren, wat niet strookt met institutionele controles op hun macht.

Waarom stemmen op nepo-babies
Over het algemeen zijn naamsbekendheid en de vertrouwdheid van mensen met een bekende leider of persoonlijkheid belangrijke redenen voor de stem van kiezers. Dynastieke leiders komen vaak voor in ontwikkelingslanden met een politieke cultuur waarin politiek is georganiseerd rond patronage-cliëntnetwerken en patronage, de ontwikkeling van het politieke systeem belemmert

Opmerkelijk is dat de representatieve politiek en het bestuurssysteem steeds minder afgestemd zijn op de sociale en economische veranderingen zoals grotere verstedelijking en de uitbreiding van een assertievere middenklasse door de verspreiding van technologie; echter, de politiek is blijven steken in de oude erfelijke modus.

De veranderingen creëren andere publieke verwachtingen en aspiraties. De middenklasse wil een “meritocratisch politiek systeem dat vrij is van overheersing door dynastieën die worden gezien als vertegenwoordigers van het verleden, niet van de toekomst”. De sleutelvraag is of aan de ene kant deze groeiende eisen van een opkomende middenklasse en aan de andere kant door familie-dynastieën of clans gedomineerde politiek systeem, de vlam  kan ontketenen die uiteindelijk moet leiden tot beëindiging van nepotisme en erfelijke heerschappijen

Rudie Alihusain