Peso keldert verder, Cubanen wachten op beloofde overheidsingrijpen

De Cubaanse regering heeft beloofd deze maand beslissende actie te ondernemen om een halt toe te roepen aan de daling van de peso, die niet alleen de spaargelden heeft weggevaagd, maar het ook zwaarder heeft gemaakt voor de Cubanen om basisgoederen te betalen. Economen zijn echter sceptisch tegenover een snel herstel.

De peso op de zwarte markt is dit jaar 20% gedaald ten opzichte van de dollar, en heeft nog geen 10% van de koopkracht die hij in 2019 had.

Vorige maand vertelde vice-minister van Economie, Mildrey Granadillo de la Torre, tijdens een kabinetsvergadering dat er voor maart maatregelen gepland waren om de verzwakkende peso aan te pakken, waaronder een "aanpassing van de wisselkoers", aldus de staatsmedia.

Premier Manuel Marrero zei in december dat er dit jaar een grote monetaire hervorming zou plaatsvinden. Geen van beide functionarissen gaf verdere details. Maar vijf Cubaanse economen waar Reuters mee sprak, zeiden dat het moeilijk zou zijn om van koers te veranderen.

Cuba heeft drie effectieve wisselkoersen. De overheid hanteert een vast tarief van 24 pesos per dollar, plus een 'discretionair' vast tarief van 120 pesos, dat bijvoorbeeld wordt gebruikt voor diensten voor toeristen en benzine. En dan is er nog een informele koers, die dinsdag rond de 320 pesos per dollar handelde, volgens een tracker van het onafhankelijke nieuwskanaal El Toque.

Marrero heeft gezegd dat het terugnemen van de controle over het monetaire systeem deel uitmaakt van een plan om de weg vrij te maken voor herstel van een crisis die het bruto binnenlands product 10% onder het niveau van 2019 heeft gelaten.

De regering bestempelt het informele tarief vaak als illegaal, speculatief en onderdeel van een Amerikaanse poging om de door de staat gedomineerde economie te verlammen.
"Deze praktijk dat iemand vanuit een ander land met behulp van een computer de wisselkoers instelt, moet verdwijnen", zei Marrero in december.

Maar de informele koers weerspiegelt volgens de economen het beste de werkelijke waarde van de peso. "In werkelijkheid is de informele wisselkoers een weerspiegeling van de onevenwichtigheden in de economie, en niet de hoofdoorzaak van de problemen", zei voormalig centralebank econoom Pavel Vidal in een interview.

Hij zei dat de daling van de peso dit jaar het gevolg was van een recordbegrotingstekort, een dalende productie en het ontbreken van een duidelijk stabilisatieprogramma en hervormingen die volgens hem nodig waren.

"De wisselkoers zal elke maand tussen de 5% en 9% blijven dalen", voorspelde Vidal, die lesgeeft in Colombia en de meest gelezen criticus is van het Cubaanse monetaire beleid.

Voor Cubanen die twee eerdere aanpassingen hebben meegemaakt die niets hebben gedaan om de inflatie te temperen, is het onwaarschijnlijk dat de vraag naar dollars zal afnemen naarmate de prijzen van geïmporteerde goederen stijgen en mensen het eiland proberen te verlaten of een veilige haven zoeken voor hun spaargeld.

"Ik heb niet veel hoop", zegt Rafael Oliva, een 28-jarige die in de particuliere sector werkt.
"Zolang de vraag naar dollars hoog blijft... zal de wisselkoers nooit dalen."