Mannen die onder de noodtoestand zijn vastgehouden, worden in een vrachtwagen naar een detentiecentrum vervoerd in Soyapango, El Salvador. (Foto: AP)
De wetgevers van El Salvador hebben een verzoek van president Nayib Bukele ingewilligd voor de 24e opeenvolgende verlenging met één maand van een nooddecreet tegen bendes. De stemming in het Congres vrijdag laat betekent dat het land op 27 maart twee volle jaren onder het decreet zal hebben gezeten, waardoor een aantal rechten wordt opgeschort.

Bukele heeft noodbevoegdheden gebruikt om 78.175 vermoedelijke bendeleden op te pakken in acties die volgens rechtenorganisaties vaak willekeurig zijn, gebaseerd op iemands uiterlijk of waar hij of zij woont. De regering heeft ongeveer 7.000 mensen moeten vrijlaten wegens gebrek aan bewijs.

De maatregel werd vrijdag goedgekeurd met 67 stemmen in het congres met 84 zetels, waar de partij van Bukele de meerderheid heeft.

De oorspronkelijke noodtoestand van dertig dagen – goedgekeurd op 27 maart 2022, na een golf van 62 moorden op één dag – beperkt het recht om samen te komen, om geïnformeerd te worden over de rechten en om toegang te hebben tot een advocaat. Het verlengt de tijd dat iemand zonder aanklacht kan worden vastgehouden tot 15 dagen.

Het aantal moorden in El Salvador is gedaald van 6.656 in 2015 – een gemiddelde van ongeveer 18 per dag – naar 18 tot nu toe dit jaar.

In heel 2023 waren er ongeveer 214 moorden, of ongeveer één per twee dagen.

Maar rechtengroepen hebben hun zorgen geuit over de misstanden in de gevangenissen van El Salvador en zeggen dat onschuldige mensen betrokken raken bij acties tegen de beruchte gewelddadige straatbendes.

Bendes controleerden ooit delen van het grondgebied door wreedheid en angst. Ze hebben duizenden mensen ertoe aangezet te emigreren om hun eigen leven te redden, of dat van hun kinderen, die onder dwang zijn gerekruteerd.

De macht van de bendes was het sterkst in de armste wijken van El Salvador, waar de staat lange tijd afwezig was. Ze waren een aanslag op de economie, ze persen geld af van zelfs de laagste verdieners en dwongen bedrijven die niet kunnen of willen betalen om te sluiten.

Bukele stelde zich in februari kandidaat voor herverkiezing, waarmee hij de eerste herkozen president van El Salvador werd.