Arbeiders kijken aan de rand van Doha naar WK

Ver weg van de luxe hotels van Doha en de uitgestrekte nieuwe WK-stadions, stroomden tientallen Zuid-Aziatische arbeiders naar een cricketveld in de zanderige buitenwijken van de stad om te genieten van het toernooi dat ze hielpen creëren. In tegenstelling tot de officiële FIFA-fanzone in de buurt van de ongerepte corniche van Doha, heeft deze geen bier van $ 14 of buitenlandse toeristen. Behalve gefrituurde Indiase snacks, schaarse voetbalshirts in de menigte en nog minder vrouwen.

In plaats daarvan staat het grasveld in Asian Town, een wijk met werkkampen, vol met arbeidsmigranten uit enkele van de armste landen ter wereld. Ze drijven Qatar, een van de rijkste ter wereld, aan en hielpen bij het realiseren van de stadionbouw van meerdere miljarden dollars.

Hun behandeling is het controversiële achtergrondverhaal van het WK 2022 geweest, sinds Qatar het bod won om het voetbalkampioenschap te organiseren. Ze hebben te maken met lage lonen, onherbergzame huisvesting en lange uren, vaak in de verzengende hitte.

Maar op vrijdagavond, toen Nederland tegen Ecuador speelde, stroomden de tribunes van het cricketstadion vol met arbeiders die genoten van hun enige vrije dag van de week.

De gelukkigen bemachtigden een klein aantal kaartjes voor WK-wedstrijden die in de verkoop gingen voor slechts 40 riyals ($ 10) - een speciale, goedkopere kaartjescategorie voor inwoners van Qatar. Maar voor degenen die het zich niet kunnen veroorloven om naar glimmende stadions te gaan, zijn de gigantische schermen in Asian Town een belangrijk kijkje in het toernooi dat het kleine emiraat een nieuwe vorm heeft gegeven.

"Wie kan het zich veroorloven om te gaan? Ik houd 400 riyals ($ 109) per maand in mijn zak", zegt Anmol Singh, een elektricien, die de rest van zijn salaris van $ 600 naar zijn ouders en grootouders in Bihar, Oost-India, stuurt. "Ik werk om alles aan hen te geven."

Ook al zijn de salarissen van migrerende werknemers in Qatar en in de olierijke sjeikdoms van de Perzische Golf mager, naar westerse maatstaven, ze zijn vaak hoger dan wat ze thuis zouden kunnen verdienen en dienen als reddingsboei voor hun families in India, Nepal, Pakistan en Sri Lanka.

Werknemers in de fanzone die vrijdag met een journalist van Associated Press spraken, zeiden dat ze hun baan begeerden in het land, dat strikte wetten op meningsuiting heeft. De jarenlange boycot van Qatar door vier Arabische landen wakkerde ook het nationalisme aan onder de arbeidsmigranten die zo'n 85% van de bevolking van het land uitmaken.

Kaplana Pahadi, een 21-jarige schoonmaker uit Nepal, slenterde door het drukke cricketstadion met drie collega's die ze 'mijn familie' noemde. Uitgedost in een kastanjebruine Qatar-trui, sjaal en muts, zei ze dat ze meer dan vier jaar geleden naar het energierijke emiraat was verhuisd om medische kosten te betalen voor haar moeder, die hartproblemen kreeg na de dood van haar vader. "Ze is altijd ziek," zei ze. "Ik wil haar helpen."

Tijdens de rust veranderde het verlichte stadion in een rel van muziek en dans. Een beroemde Indiase emcee zweepte de menigte op terwijl Hindi-pop schetterde.

Sommige mannen hesen zich op de schouders van hun vrienden. Anderen sprongen op en neer van opwinding. De meesten droegen spijkerbroeken en T-shirts, of crèmekleurige shalwar kameez - een knielang overhemd met een wijde broek die veel voorkomt in Zuid-Azië.

Honderden haalden hun telefoons tevoorschijn om de momenten te filmen, glimlachen verspreidden zich terwijl vrouwen in met leds verlichte witte jurken het podium op liepen.

Het was een opwindende onderbreking van de dagelijkse sleur. "Dit zijn mensen van bedrijven die hard werken", zegt Imtiaz Malik, een 28-jarige IT-medewerker uit Pakistan, gebarend naar de menigte mannen. "Maar elk soort werk is goed."

Hij zei dat hij zijn familie in Lahore, Pakistan, mist en wenst dat hij hun stemmen vaker kon horen. Ondanks de moeilijkheden, zei hij, is Qatar ook zijn thuis geworden. "Dit land wordt steeds beter", zei hij.

De felle schijnwerpers van het WK hebben Qatar gedwongen zijn arbeidssysteem te herzien. Het land schrapte onder meer het kafala-systeem dat de visa van werknemers aan hun baan koppelde en stelde een minimumloon vast van 1.000 riyals ($ 275) per maand. Toch vinden mensenrechtenorganisaties dat er meer moet gebeuren. Werknemers kunnen te maken krijgen met achterstallige lonen en opstapelende schulden door exorbitante wervingskosten te betalen om hun baan binnen te halen.

Imran Khan (28) zei dat veel jonge mannen in zijn woonplaats Kolkata, India, ervan dromen om in Qatar te werken. Hij liet zijn ouders en broers achter om tijdens het WK werk te zoeken in de horeca. Maar hij heeft nog geen baan gevonden.

De concurrentie is hevig en het is harder om aan werk te komen nu het toernooi aan de gang is, zei hij. Ondertussen brengt hij zijn dagen door met het kijken naar wedstrijden op de grote schermen in het cricketstadion naast het winkelcentrum.

Dankzij de fanzone kunnen Khan en legioenen andere migrerende werknemers genieten van de WK-sfeer op slechts een korte loopafstand van hun slaapzalen. Het betekent ook dat ze niet de bus nemen naar het centrum van Doha, dat nu vol zit met buitenlandse fans die naar wedstrijden kijken en feestvieren. "Ik kan de opwinding niet verklaren," zei Khan. "Het is onwerkelijk."___