15
september, thans aanstaande zondag, is door de Verenigde Naties bij resolutie
van 8 november 2007 met nummer A/RES/62/7 uitgeroepen tot de
Internationale Dag van de Democratie (International Day of Democracy). Op deze dag
wordt stilgestaan bij de stand van de democratie in de wereld. Is Suriname
thans, anno 2019 een waarachtige democratie? Is Suriname een parlementair
democratische rechtstaat? Of is Suriname een schijndemocratie? Wat mij betreft,
is Suriname anno 2019 geen waarachtige democratie, zoals bedoeld in onze
Grondwet. De volgende gevallen dienen puur ter illustratie van mijn standpunt.
1. In de alom
bekend geworden Alcoa-affaire hebben de volksvertegenwoordigers van de coalitie
in DNA geen blijk gegeven hun controlerende rol op het overheidshandelen te
hebben begrepen. Ik heb op
8 december 2016 op Starnieuws een artikel
gepubliceerd met als titel: “Het spanningsveld tussen ‘vertegenwoordigende’ en
‘verantwoordelijke’ politiek van DNA-leden”. Mijn uitspraken in gemeld artikel
zijn illustratief voor de Alcoa-affaire. Ik verwijs bij deze expliciet naar
wat op pagina 4 onderaan ervan staat vermeld.
2. Bij wetten
van 23 mei 2019 heeft de huidige regering wijzigingen aangebracht in de
Kiesregeling en de Wet Politieke Organisaties. De wijzigingen houden onder meer
in dat politieke partijen, wat voorheen altijd mogelijk was, zich onder
Bouterse niet meer mogen bundelen om als één partij aan de verkiezing deel te
nemen en dienen politieke partijen een waarborgsom van ongeveer SRD 95.000,--
te storten, willen die aan de komende verkiezingen van mei 2020 kunnen
deelnemen. Ik heb als voorzitter van PRO al opgemerkt dat deze wetswijzigingen
in strijd zijn met onder meer artikel 23 van het Amerikaans Verdrag voor de
Rechten van Mensen, regelende het politieke mensenrecht.
3. In de
bekende door mij in mijn hoedanigheid van advocaat gevoerde rechtszaken over
het terugroeprecht, heeft de huidige regering geen gevolg gegeven aan de
beslissingen van de kantonrechter en zich dus niet willen onderwerpen aan het
recht. In het ingestelde hoger beroep bij het Hof van Justitie is de zaak al
twee jaren uitgeprocedeerd, maar laat de uitspraak nog steeds op zich wachten.
Een democratie zonder effectieve rechtspraak brengt geen waarachtige democratie
tot stand, maar een schijndemocratie. In ons land is het Hof van Justitie de
hoogste instantie met rechtspraak belast. Alhoewel onze grondwet in artikel 133 stelt dat de Rechterlijke Macht mede gevormd wordt door een president
van het Hof van Justitie, heeft de huidige regering tot op heden geen president
benoemd. We hebben derhalve een incomplete rechterlijke macht.
4. Het recht
behoort juist het hoogste gezag te zijn in een democratie. Ik noem het daarom
het rechtstatelijk sluitstuk van de democratie. De rechterlijke macht dient
apolitiek te zijn en te blijven. Zij dient in een positie te verkeren waarin
zij in alle onafhankelijkheid en onbevreesd de twee politieke machten
(wetgeving en uitvoering) ter verantwoording kan roepen en kan ‘bestraffen’
voor hun ondemocratische c.q. niet-rechtstatelijk optreden. De
rechterlijke macht dient met andere woorden de ‘democratische waakhond’ te zijn
van het volk. Gevoed door het volk en geroepen daartoe dient zij die politieke
machten in het democratisch gareel te houden ter waarborging van de waarachtige
democratie.
5. Ik maak
regelmatig mee dat mensen om mij heen het geduld dat nodig is om de democratie
te laten werken, vaak niet willen of kunnen opbrengen. Democratische
besluitvorming wordt vaak ernstig bekritiseerd alsof die te veel tijd in
beslag zou nemen, te traag werken en om teveel inspanning vragen. In het kader van
de Internationale dag van de Democratie wil ik als voorzitter van de Stichting
ter versteviging van de Democratie van Suriname (StiDeSu) aan al deze critici
zeggen dat de democratie als samenlevings- c.q. regeervorm wel de juiste is.
Laten wij met z’n allen de democratie omarmen en beschermen, want zij stelt ons
in staat om als fatsoenlijke mensen met elkaar samen te leven, zolang dat
voor elk van ons nodig zal blijken te zijn. Elkaar steeds weer de ruimte te
geven om onze vrijheden als mens te beleven en ervoor te zorgen dat het recht
als zuiveringsinstrument werkt en aangeeft waar de vrijheid van de een begint
en die van de ander eindigt. Democratie en rechtstaat gaan daarom hand in hand.
Ik wil bij
dezen dan ook eindigen met een uitspraak van Winston Churchill over Democratie:
“Democracy is the worst form of government
except for all those others that have been tried.”
Gerold
Sewcharan,
voorzitter
Stichting ter versteviging van de Democratie van Suriname (StiDeSu).
Paramaribo,
12 september 2019