Verbod pre-electorale combinatievorming tegen volkswil

(Aangeboden)


Het ontwerp wijziging kiesstelsel heeft onder andere de bedoeling pre-electorale combinaties te verbieden. In het wijzigingsontwerp wordt algemeen aangegeven door politieke partijen én maatschappelijke organisaties dat de onvolkomenheden in de Kiesregeling moeten worden gewijzigd. Om objectief te kunnen beoordelen of expliciet door politieke partijen en maatschappelijke groepen het ‘verbod pre-electorale combinaties’ te kunnen doen, is het in het kader van transparantie van bestuur aan te bevelen dat in de memorie van toelichting aangegeven moest worden wat de verhouding is geweest bij de consultatieronde.

DA’91 heeft bij de consultatieronde met de ‘commissie Wijdenbosch’ haar opvattingen gepresenteerd en heeft expliciet aangegeven voor behoud van ‘de combinatie’ te zijn als bedoeld in artikel 7 van de Kiesregeling en dat aanpassing/vernieuwing van de kieswet niet op basis van een partijpolitiek electoraal belang kan plaatsvinden, aangezien het zal leiden tot extreme vervorming van de volkswil. Een verbod op pre-electorale combinatie vorming vindt DA’91 in wezen ondemocratisch, omdat zij van oordeel is dat politieke partijen de vrijheid moeten behouden om alleen óf met partijen met gelijkgerichte ontwikkelingsvisie pre-electorale combinaties te vormen.

Teneinde het besluit te ontdoen van de enge belangen behartiging van zij die nu in DNA een zetel hebben. is DA’91 voorts van mening dat elke wijziging van de kieswet waarbij een 2/3 meerderheid zoals vervat in de GW artikel 60 vereist is, eerst d.m.v. een referendum aan het Surinaamse volk voorgelegd dient te worden voor goedkeuring of afkeuring.

Ideologie
De theoretische benadering in de ontwerpwet dat het de bedoeling van de grondwetgever is dat politieke organisaties zich ten behoeve van de kiezer moeten onderscheiden van elkaar op grond van wat de organisatie eigen is, de beginselen en de ideologie van een organisatie, om de burger in staat te stellen daardoor verantwoorde keuze te kunnen maken is onvolledig. Immers de empirie leert dat ‘tegenstrijdige ideologieën’ ook wel tot coalitievorming in staat zijn. De onvolledigheid manifesteert zich in de maatschappelijke realiteit dat de inhoudelijke representatie in DNA te kort schiet. Door een gebrekkige inhoudelijke representatie ontstaat het risico dat de belangen van bepaalde groepen burgers structureel niet die aandacht of gewicht krijgen.

Suriname is een ‘coalitie land’. Dat de NDP bij de afgelopen verkiezingen als partij de meerderheid heeft behaald, behoort eerder tot de uitzonderingen dan de regel en de kans dat het zelfde zich herhaalt, voor hen noch andere politieke partijen bij toekomstige verkiezingen is dubieus.

Een andere maatschappelijke realiteit is dat door coalitievorming de zgn. Ostrogorski-paradox wordt versterkt: ‘de stem van de kiezer raakt afgezwakt in de opeenvolgende onderhandelingen na verkiezingscampagne tot regeerakkoord’ tussen politieke partijen met verschillende ideologieën. Door afspraken in een regeerakkoord kan het voorkomen dat de stem van de kiezer op een bepaalde partij, op grond zoals het ontwerp dat omschrijft ‘die zich onderscheid’ verwatert.

Afsplitsing en versplintering
Het verbod op pre-electorale combinaties biedt ook geen garantie dat volksvertegenwoordigers zich niet zullen afsplitsen van hun fracties. De opvatting dat fractie versplintering alleen op basis van financiële omkoping plaatsvindt voor coalitievorming is onjuist. Historisch kan de afsplitsing die plaatsvond bij de NPK (1974 onafhankelijkheid debat)) en de NDP (2012 amnestiewet debat) niet gekoppeld worden aan ‘omkoping’ de grondslag was maar mens, maatschappijbeeld en het geweten. DA’91 stelt vast dat versplintering en afsplitsing een doorn in het oog is van veel burgers, en ziet de oplossing daarvan, heel anders dan de intentie van het huidige inzicht om dit bij wetswijziging te doen, althans te bemoeilijken. Je kunt namelijk geen structurele oplossing vinden, zoals het vervallen verklaren van afgesplitste kiezersmandaten. Een wettelijk verbod op fractie afsplitsing zou ons partijensysteem nog dominanter maken dan het nu is.

Bij het overwegen van verder strekkende maatregelen tegen afsplitsingen van
fracties kan DNA zelf maatregelen nemen, door haar Reglement van Orde aan te passen. Immers wordt in art 11 van het Reglement van Orde (RvO) een fractie gedefinieerd. De aanpassing kunnen inhouden dat er beperkingen worden ingebouwd om afsplitsing te ontmoedigen door zoals in het voorgesteld ontwerp, artikel nadere wijziging van het Decreet Politieke Organisaties art 7, de afgesplitste 'groep' achteraf ook kostenplichtig te maken. Ontmoedigen van afsplitsingen moet directe consequenties hebben voor de fractierechten.

De naam van fractie kan ook niet meer toegekend worden aan zo een afsplitsing omdat zij niet meer voldoen aan de definitie van art 11 R.v.O. Overigens zouden de politieke partijen stil moeten staan bij het feit dat de groei van fracties is veroorzaakt door de krimp van de klassieke partijen en niet door de toename van het aantal kleine fracties.

Ressortraden
De voorgenomen wijziging van verkiezing ressortraden vindt instemming bij onze partij. Echter vindt zij de omschrijving in de memorie van toelichting dat stelsel van personenmeerderheid, wordt vervangen door het stelsel van evenredigheid voor de ressortraden in het bijzonder voor de 'kleine' politieke organisaties voordelen zou bezorgen, niet correct. Definiëring van klein of groot is subjectief vanwege het kiesstelsel. Is een politieke partij die in Coronie met 1100 stemmen die 2 zetels behaalt groter dan een politieke partij met 8000 stemmen en 1 zetel in Paramaribo behaalt. Betekent de voorgestelde tegemoetkoming aan de 'kleine partijen' ook dat de 'grotere politieke partijen' ook hogere kosten hebben voor het deelnemen aan algemene, vrije en geheime verkiezingen?

Bestaande wetgeving toepassen
DA’91 kijkt uit naar een onderzoek van het Onafhankelijk Kiesbureau over de wettelijke verplichting die politieke partijen hebben met betrekking tot het verslag of staat van inkomsten en uitgaven van de politieke organisatie die gepubliceerd moet in het Advertentieblad van de Republiek Suriname en in ten minste één in Suriname verschijnend dagblad. Als blijkt dat bepaalde politieke partijen die geregistreerd zijn bij de komende verkiezingen niet hebben voldaan aan die verplichting, worden ze ook toegelaten tot deelname aan de verkiezingen 2020?

DA’91 blijft bij haar standpunt dat deze voorstellen van wijziging van deze ontwerpwetten, politiek opportunistisch zijn en dat zij zich verzet hiertegen. Ze vindt dat in plaats van de Kiesregeling te wijzigen er andere prioriteiten gesteld kunnen worden. DNA heeft sinds 1987 zovele kansen voorbij laten gaan, zoals onder andere wettelijke procedures vast te stellen voor het afzetten van de president en vicepresident, de organieke wet te slaan ter versterking van haar eigen positie waartoe zij volgens de grondwet het recht heeft van onderzoek (art 79). Het zou DNA overigens sieren in haar jaarprogramma op te nemen een evaluatievergadering over haar eigen functioneren.

Sunil Oemrawsingh DA’91 Partijraad voorzitter