DNA-leden hebben een wetsvoorstel aangeboden aan het parlement om bij het Openbaar Ministerie (OM) nog twee procureurs-generaal (pg’s) te benoemen en te installeren ten behoeve van de (straf)rechtspraak in Suriname. Volgens hen moet dat het vertrouwen in en het functioneren van het OM en de rechtsbeleving herstellen. Ook willen zij de leeftijd van de rechters en voor de functie van pg terugbrengen van 70 naar 65 jaar. 

Volgens de voorzitter van de politieke partij PRO, die de voorstellen ondersteunt, moet dat gaan zorgen voor het moderniseren van het OM en de RM.  Wat de grondslag is van deze voorstellen is tot nu toe onbekend. Immers er is geen bekendheid van een onderzoek die de behoefte daartoe ondersteunt.

Waaraan de indieners en de PRO voorbijgaan zijn de crises waarin Suriname verkeert. Deze crises ontwikkelden zich vanaf 1974, wat gelijkelijk ook het moraal en de ethiek van de Surinaamse samenleving erodeerde. Bekend is dat een samenleving met een laag moraal en ethiek heel slecht vatbaar is voor recht en waarheid. Laat staan dat zij haar werk naar eer en geweten zal doen. De president, vicepresident, ministers, rechters, volksvertegenwoordigers, de politie, militairen etc. leggen een eed af of beloven bij hun aantreden/aanstelling, met hun hand op hun hart dat ze hun werk naar eer en geweten zullen doen. Als dat in de praktijk zo was, waarom verkeert Suriname vandaag in crises?

De RM 
Al in de jaren negentig was het bekend dat Suriname te weinig rechters had om een goed functionerende rechterlijke macht te hebben. Daarnaast zijn alle instituten, die de rechterlijk macht dienen te ondersteunen geïnfiltreerd door de illegaliteit, die sinds de jaren tachtig over Suriname waart en heerst. Door de onderbezetting, gebrek aan gedegen ondersteunende instituten en werkmateriaal is zij niet in staat, recht uit te spreken binnen een aanvaardbare termijn. En dat heeft niets te maken met hun leeftijd. Opmerkelijk is dat het functioneren van de rechterlijke macht pas” aandacht” kreeg nadat de nabestaanden van de vermoorde burgers van december 1982 rechtsingang kregen en politici en/of partijgenoten vanwege ongeoorloofde handelingen vervolgd en berecht werden.

De oorzaak van alle ellende
De Nationale Assemblee heeft als taak: 
-Het geven van richtlijnen aan de regering en alle instituten, door het maken, bijwerken en goedkeuren van de daarvoor geldende wettelijke regelingen;
-Het controleren van het functioneren van de instituten die de rechtstaat Suriname overeind moeten houden

Het is publiek geheim dat de meeste partijen, waaruit DNA-leden worden gekozen, geld uitgeven aan de verkiezingen dat zij zelf niet in staat zijn op te brengen en/of waarvan de herkomst niet bekend is. Sommige van de partijen lijken zelfs eigendom te zijn van die financiers. Het resultaat daarvan is terug te zien in het functioneren van DNA en alle andere instituten van de Staat. Vanuit de samenleving is er steeds melding van gemaakt dat er in het politieapparaat, rekruten binnen kwamen die daar niet thuishoren en van hoge politieambtenaren die zich lenen voor illegale praktijken zonder dat DNA, de minister van Juspol om rekenschap vroeg. 

De CBvS, de monetaire autoriteit van Suriname, publiceerde vanaf 2016 tot 2020 geen jaarverslagen. Geen enkele keer heeft DNA in die vijf jaren de regering ter verantwoording geroepen. Het gevolg daarvan was dusdanige malversaties, dat de governor van de CBvS  in de gevangenis belandde, een minister van Financiën rechtelijk is veroordeeld, gevlucht en mogelijk buiten Suriname is ondergedoken om de opgelegde straf te ontlopen. Daarnaast konden door het niet naar behoren functioneren van de CBvS, de Surinaamsche Bank (blauwmeer) en de Surinaamse Postspaarbank in ernstige problemen geraken waardoor de financiële crisis van Suriname nog groter werd.

Op dit moment doet, door het niet naar behoren functioneren van DNA, hetzelfde zich voor bij de MCP, de FAI en de SLM.

De indieners van het voorstel horen te weten, dat als het hoogste college van Staat niet naar behoren functioneert, dat zijn terugslag heeft op elk ander instituut die de rechtstaat Suriname overeind moet houden. DNA zou om te beginnen alvast haar hand in eigen boezem moeten steken door, de wet recht op enquête per direct in werking te laten treden en de wet die het vervolgen van de president, ministers en anderen onmogelijk maakt zonder toestemming van DNA, per direct buiten werking te stellen. Verder een wet te maken die alle functionarissen die met hun wanbeleid, situaties zoals bij de CBvS, het ministerie van Financiën, SoZaVo (Monikarta), de MCP, FAI en de SLM mogelijk maken, in persoon aansprakelijk te stellen voor de financiële schade.

Kenneth Sukul