Militairen en bewoners laden hulpgoederen uit uit een helikopter tijdens een lucht hulpdistributie in door overstromingen getroffen gebieden in Indonesie. (Foto: AP
Het dodental van de catastrofale overstromingen en aardverschuivingen in delen van Azië is donderdag gestegen tot meer dan 1.500, terwijl reddingsteams zich haasten om overlevenden te bereiken die door de ramp geïsoleerd zijn geraakt. Honderden mensen worden nog vermist in de regio. Meteorologen waarschuwen voor nieuwe regenval in Noord-Sumatra, West-Sumatra en Atjeh in de komende dagen, wat de vrees voor verdere verwoestingen vergroot in gebieden die al zwaar getroffen zijn door dodelijke overstromingen.

De tragedie wordt verergerd door waarschuwingen dat decennia van ontbossing, veroorzaakt door ongecontroleerde ontwikkeling, mijnbouw en palmolieplantages, de verwoestingen mogelijk hebben verergerd. Er groeit een oproep aan de overheid om actie te ondernemen. "We hebben de overheid nodig om het bosbeheer te onderzoeken en te verbeteren," zei Rangga Adiputra, een 31-jarige leraar wiens huis in West-Sumatra werd weggespoeld. "We willen niet dat deze verwoestende ramp zich opnieuw voordoet," voegde hij eraan toe.

De autoriteiten meldden dat 836 mensen in Indonesië, 479 in Sri Lanka en 185 in Thailand zijn bevestigd als overleden, evenals drie in Maleisië. Veel dorpen in Indonesië en Sri Lanka liggen nog steeds onder modder en puin, met 859 mensen die in beide landen nog  worden vermist. Tienduizenden mensen hebben ernstige tekorten aan voedsel en schoon water in geïsoleerde gebieden. De overstromingen en aardverschuivingen hebben wegen en bruggen weggespoeld en de telecommunicatie uitgeschakeld, waardoor veel gemeenschappen ontoegankelijk zijn.

Indonesische televisie toonde beelden van enorme hoeveelheden gekapt hout die stroomafwaarts werden gedragen in de provincies Noord-Sumatra, West-Sumatra en Atjeh. De vooraanstaande Indonesische milieuorganisatie Walhi zei dat decennia van ontbossing — veroorzaakt door mijnbouw, palmolieplantages en illegale houtkap — de natuurlijke verdedigingen die ooit regenwater absorbeerden en de bodem stabiliseerden, hebben weggeslagen. "De ramp was niet alleen de woede van de natuur, maar werd versterkt door decennia van ontbossing," zei Rianda Purba, een activist van de groep. "Ontbossing en ongecontroleerde ontwikkeling hebben Sumatra zijn veerkracht ontnomen."

De groep registreerde dat in 2024 alleen al meer dan 240.000 hectare van het primaire bos verloren gingen, waardoor de kleine rivierbekkens van Sumatra gevaarlijk werden blootgesteld. Een andere milieuorganisatie, Global Forest Watch, heeft gezegd dat de door overstromingen getroffen Indonesische provincies Atjeh, Noord-Sumatra en West-Sumatra sinds 2000 19.600 vierkante kilometer bos hebben verloren, een gebied groter dan de deelstaat New Jersey. "Tenzij nu herstel begint, zullen er meer levens verloren gaan," waarschuwde Purba.

President Prabowo Subianto beloofde beleidswijzigingen na een bezoek aan de door overstromingen getroffen gebieden op maandag. "We moeten echt ontbossing en bosvernietiging voorkomen. Het beschermen van onze bossen is cruciaal," zei Prabowo. In Batang Toru, de zwaarst getroffen gebieden in Noord-Sumatra, waar zeven bedrijven actief zijn, waren honderden hectares gekapt voor goudmijnbouw en energieprojecten, waardoor hellingen blootgesteld waren en rivierbeddingen verstopt raakten met sediment. Rivieren daar waren gezwollen met afvloeiing en hout, terwijl dorpen bedolven of weggespoeld zijn. Wetgevers riepen op tot intrekking van de vergunningen van de bedrijven.

In reactie op publieke verontwaardiging kondigde minister van Milieu Hanif Faisol Nurofiq een onderzoek aan naar acht bedrijven die ervan worden verdacht de ramp te hebben verergerd. Hij zei dat milieuvergunningen zullen worden herzien en toekomstige beoordelingen extreme regenvalscenario's moeten meenemen. "Iemand moet verantwoordelijk worden gehouden," zei hij.

De laatste weersvoorspellingen voorspellen zware regenbuien en onweersbuien van vrijdag tot zaterdag, met verzadigde bodems en gezwollen rivieren die gemeenschappen op scherp zetten. "De tweedaagse voorspelling duidt op aanhoudende natte omstandigheden, met zware regen overdag en 's nachts, en onweersbuien in verschillende overstromingsgevoelige districten," zei Teuku Faisal Fathani, het hoofd van de Meteorologie, Klimatologie en Geofysica Agentschap.

Voor Safnida, een 67-jarige overlevende, brengt de voorspelling hernieuwde angst. "We kunnen niet verwachten dat het leven altijd goed is, toch? Ik ben dankbaar dat ik in leven ben terwijl mijn huis instortte in de overstromingen," zei ze, zittend op een dunne mat in een basisschool die donderdag in Padang-stad was omgetoverd tot evacuatieschuilplaats. "Op mijn leeftijd weet ik niet of ik het nog kan overleven," zei Safnida, die net als veel Indonesiërs met één naam bekendstaat.