Chinese erewachten nemen deel aan een welkomstceremonie voor de Russische president Vladimir Putin op het vliegveld van Tianjin op 31 augustus 2025. (Foto: Sputnik)
De Chinese president Xi Jinping verwelkomde zondag de Russische president Vladimir Putin, de Indiase premier Narendra Modi en leiders uit ongeveer 20 landen op de Shanghai Cooperation Organisation (SCO) top in Tianjin. Dit streng beveiligde evenement is gericht op het versterken van Beijing’s invloed en het promoten van een "multipolaire wereldorde".

President Xi bracht de leiders van Rusland en India samen met hoogwaardigheidsbekleders uit ongeveer 20 Euraziatische landen voor deze showtop, bedoeld om China centraal te stellen in de regionale betrekkingen.

De beveiliging was streng in de havenstad Tianjin, waar de SCO-top tot maandag plaatsvindt, vlak voor een grote militaire parade in Beijing ter herdenking van 80 jaar sinds het einde van de Tweede Wereldoorlog.

De SCO bestaat uit China, India, Rusland, Pakistan, Iran, Kazachstan, Kirgizië, Tadzjikistan, Oezbekistan en Wit-Rusland, met 16 andere landen als waarnemers of "dialoogpartners".

Putin arriveerde zondag in Tianjin met een entourage van hoge politici en zakenmensen. Ondertussen voerde Xi een reeks bilaterale ontmoetingen met leiders uit de Malediven, Azerbeidzjan, Kirgizië en Wit-Rusland, een trouwe bondgenoot van Putin.

Xi ontmoette ook Narendra Modi, die de avond ervoor aankwam, voor zijn eerste bezoek aan China sinds 2018.

Modi vertelde Xi dat India zich inzet om "onze betrekkingen voort te zetten op basis van wederzijds vertrouwen, waardigheid en gevoeligheden," aldus een video die de Indiase premier op zijn X-account plaatste.

De twee meest bevolkte landen ter wereld zijn intense rivalen die strijden om invloed in Zuid-Azië en raakten betrokken bij een dodelijk grensconflict in 2020.

Een toenadering begon vorig jaar oktober, toen Modi Xi voor het eerst in vijf jaar ontmoette tijdens een top in Rusland.

"De belangen van 2,8 miljard mensen in beide landen zijn verbonden aan onze samenwerking. Dit zal ook de weg vrijmaken voor het welzijn van de gehele mensheid," aldus Modi.

'Een eerlijkere multipolaire wereldorde'
China en Rusland presenteren de SCO soms als een alternatief voor het NAVO-militair bondgenootschap. Dit is de eerste top sinds de terugkeer van de Amerikaanse president Donald Trump in het Witte Huis.

In een interview dat zaterdag door Xinhua werd gepubliceerd, zei Putin dat de top "de capaciteit van de SCO zal versterken om hedendaagse uitdagingen en dreigingen het hoofd te bieden en de solidariteit binnen de gedeelde Euraziatische ruimte zal consolideren".

"Dit zal helpen een eerlijkere multipolaire wereldorde vorm te geven," zei Putin.

Nu China’s aanspraak op Taiwan en Rusland’s invasie van Oekraïne tot botsingen met de VS en Europa hebben geleid, zeggen experts dat Beijing en Moskou platforms als de SCO gebruiken om invloed te winnen.

"China probeert de SCO al lang te presenteren als een niet-westers machtblok dat een nieuw soort internationale betrekkingen promoot, waarvan het beweert dat ze democratischer zijn," zei Dylan Loh, assistent-professor aan de Nanyang Technological University in Singapore.

Meer dan 20 leiders, waaronder de Iraanse president Masoud Pezeshkian en de Turkse president Recep Tayyip Erdogan, wonen de grootste bijeenkomst van het blok sinds de oprichting in 2001 bij.

"De grote deelname toont China’s groeiende invloed en de aantrekkingskracht van de SCO als platform voor niet-westerse landen," voegde Loh toe.

Via de SCO probeert Beijing invloed uit te oefenen en te laten zien dat Eurazië zijn eigen instellingen en spelregels heeft, zei Lizzi Lee van het Asia Society Policy Institute. "Het wordt gepresenteerd als iets anders, gebaseerd op soevereiniteit, niet-inmenging en multipolariteit, wat de Chinezen aanprijzen als model," vertelde Lee.

Besprekingen aan de zijlijn
Xi ontmoette zaterdag onder anderen de Cambodjaanse premier Hun Manet in Tianjin.

Putin zal maandag naar verwachting gesprekken voeren met Turkije’s Erdogan en Iran’s Pezeshkian over het conflict in Oekraïne en het nucleaire programma van Teheran.

De Russische president heeft "alle voordelen van de SCO nodig als speler op het wereldtoneel en ook de steun van de op één na grootste economie ter wereld," zei Lim Tai Wei, professor en Oost-Azië-expert aan de Soka Universiteit in Japan.

"Rusland wil ook India winnen, en India’s handelsconflicten met de VS bieden deze kans," voegde Lim toe.

De top vindt plaats enkele dagen nadat India werd getroffen door een scherpe verhoging van de Amerikaanse tarieven op zijn goederen als straf voor de Russische olieaankopen van New Delhi.

Veel van de aanwezige leiders zullen woensdag in Beijing zijn om de militaire parade bij te wonen, waar ook de Noord-Koreaanse leider Kim Jong Un aanwezig zal zijn.