Carifesta 2013 mag geen herhaling zijn van 2003

Voor alle cultuurwerkers in Suriname was de kritiek in De Nationale Assemblee (DNA) over het cultuurbeleid tijdens de begrotingsbehandeling van 2011, zonder meer hartverwarmend. Eindelijk wordt politiek Suriname wakker en hopelijk zal het goede voorbeeld van een DNA-lid anderen ook inspireren om hetzelfde te doen. Politici kunnen soms geen aandacht besteden aan wat Cultuur bijvoorbeeld allemaal doet. Het cultuurbeleid wekt daardoor vaak de indruk dat het een ‘nyan patu’ is van enkele ambtenaren. Bij een serieuze evaluatie van het cultuurbeleid zal echter gauw blijken, dat het culturele mes aan twee kanten snijdt. Aan de ene kant heeft men de prestaties van de cultuurwerkers zelf en aan de andere kant is er het resultaat van de beleidsmakers. Dan rijst onmiddellijk de pijnlijke vraag wat men heeft beoogd met al de culturele activiteiten; was het ‘showtime’ of was het culturele vorming? Met andere woorden: wat wilde men precies bereiken?!

Na Carifesta 2003, toen Suriname het festival in eigen land mocht organiseren, is er geen enkele evaluatie van het festival door de organisatoren zelf gemaakt. Carifesta 2003 had daarom veel weg van een zin uit een bekend Nederlands kinderliedje “ik stond erbij en ik keek ernaar…’ Toch waren er genoeg goede en slechte kritieken op de organisatie van Carifesta. Zo hadden enkele sociologiestudenten van de Universiteit, met als keuzevak Cultuurbeleid een gezamenlijke evaluatie gemaakt van dit hele Caribische festival. Het Minov heeft er helaas nooit naar gekeken, laat staan ooit bestudeerd. Hierdoor werd er later ook niets gecorrigeerd in de organisatie van zulke grote festivals, laat staan verbeterd. Het cultuurbeleid bleef daardoor maar voortsukkelen op het bekende hobbelige pad dat zo kenmerkend is voor veel ontwikkelingslanden: weinig eensgezindheid en teveel politieke betweters.

Zwakte Carifesta 2003
Volgens cultuurwaarnemers zoals de sociologie-studenten, moet de zwakte van Carifesta 2003 gezocht worden in het ontbreken van een algehele regisseur voor het hele festival. Die hoefde niet aldoor zichtbaar te zijn, maar zijn aanwezigheid moest aldoor en overal wel voelbaar zijn. Hij moest het nauwlettende oog zijn dat alles gadeslaat en dat ook alles ziet waardoor vooral de nationale producties, op tijd konden worden gecorrigeerd of worden bijgestuurd. Carifesta 2003 miste die zakelijke aanpak, waardoor een bekwaam toneelspeler als medeorganisator werd ondergesneeuwd, omdat hij zijn emotionele sentimenten liet prevaleren boven een harde aanpak van het festival.

Misschien zou de overheid deze keer niet het Minov of het Directoraat Cultuur met de organisatie van Carifesta 2013 moeten belasten maar bijvoorbeeld een groep gerenommeerde beroepskunstenaars bij elkaar laten komen en dan vragen wie zin heeft om te helpen met de organisatie van Carifesta 2013. In Suriname kan men zeker twintig namen in een adem noemen van beroepskunstenaars in verschillende kunstdisciplines.Waarom krijgen deze grote kinderen van het land nooit eens een eerlijke kans om zichzelf te bewijzen? Uit deze groep van twintig moeten er toch wel enkelen bereid zijn iets voor hun land te doen? Nederland kent het monument op de Dam, Frankrijk de Eiffeltoren, Amerika het Vrijheidsbeeld en Brazilië het Christusbeeld. Hoewel het hier gaat om enkele voorbeelden van rijke en grote landen, kunnen kleine landen als Suriname wel een hoop van leren.
Tegelijkertijd kan men ook denken aan een prijsvraag voor een nationaal monument voor Suriname. Dat moet voor de opening van Carifesta 2013 al ergens staan, opdat elke buitenlandse deelnemer een model ervan naar huis terug kan meenemen als souvenir van Suriname.

Bemoeienis bevolking
Een brede maatschappelijke discussie moet nu eens eindelijk ook op gang worden gebracht over de definitieve aankleding van het Onafhankelijkheidsplein. Nadrukkelijke bemoeienis van de bevolking is ook gewenst bij de naamsverandering van historische straten en de plaatsing van openbare monumenten. De bijna eigenwijze verandering van straatnamen wekt veel wrevel bij de lokale bewoners in het hele land, omdat nooit naar hun mening is gevraagd. Waaraan zou het liggen dat politici in Suriname dit ‘à la dol’ kunnen doen? Waar is opeens de democratie en het transparante beleid in Suriname? Politici kunnen een hoop willen en wensen, maar zolang een project niet door de meerderheid van de bevolking wordt gedragen, zal het de bevolking aldoor irriteren. De wijziging van de naam van historische straten is daar een goed voor beeld van. Waarom moest de naam van sommige historische straten veranderen en niet een deel ervan en wat te doen met de rest van de geschiedenis van Suriname, zolang men er het Nederlands spreekt?

De organisatie van Carifesta 2013 moet deze keer daarom gestoeld zijn op aantoonbare creativiteit van de organisatoren en niet op hun vermeende ambtelijke, politieke of diplomatieke ervaring. Een overheidsbank zou de hele administratie van het festival, inclusief het betalingsverkeer, ook coördineren. En tenslotte de Raad van Toezicht, die moet bestaan uit ervaren beroepskunstenaars en cultuurwetenschappers onder het absolute voorzitterschap van een gezaghebbende autoriteit van de Surinaamse overheid, en niet iemand die na de sluiting van Carifesta 2013, opeens nergens meer zichtbaar is.

Stichting Cultuureducatie