Biza directeur Nasier Eskan en onderminister Maurits Hassankhan tijdens een persconferentie.
Onderminister Maurits Hassankhan van Binnenlandse Zaken (Biza) erkent dat er veel fouten zijn gemaakt vóór en tijdens de verkiezingen van 25 mei. De bewindsman stelt echter stellig dat er geen sprake is geweest van frauduleuze handelingen. Hassankhan wil een grondig onderzoek laten uitvoeren naar het onverwacht afzeggen van getraind personeel voor de stembureaus, kort voor de verkiezingsdag. Hij vermoedt dat financiële redenen hierbij een rol hebben gespeeld.

Het proces is nagenoeg afgerond, op de hertelling van enkele stembureaus en de definitieve vaststelling van de verkiezingsuitslag na. Volgens Hassankhan hebben de internationale waarnemers positief verslag uitgebracht over de organisatie, vooral wat betreft eerlijkheid en transparantie. “Het is iets waar we trots op zijn en aan willen vasthouden. Dit strookt niet met de veelgebruikte term ‘chaos’, al moeten we eerlijk zijn dat ook wij vanuit de organisatie niet geheel tevreden zijn. Bepaalde zaken zijn minder goed verlopen dan we hadden gehoopt,” voegt hij eraan toe.

Ondanks de kritiek op het vertraagde binnenkomen van de stembusresultaten, merkt Hassankhan op dat het werk van het ministerie ertoe heeft geleid dat inmiddels zes partijen zijn begonnen met onderhandelingen. “Hoewel de officiële uitslag nog niet is vastgesteld, verwachten wij geen grote afwijkingen ten opzichte van de gegevens die via het verkiezingsdashboard bekend zijn gemaakt.”

Wat betreft de vervolgstappen, zegt directeur Biza, Nasier Eskak, dat na vaststelling van de uitslag door het Centraal Hoofdstembureau (CHS), het Onafhankelijk Kiesbureau (OKB) moet bepalen of de uitslag bindend is. Daarna volgen enkele grondwettelijke termijnen. Zo moeten volgens de wet het parlement en de regering hun vijfjarige zittingstermijn uitdienen, respectievelijk tot 29 juni en 16 juli.

Een bijzonder detail is dat het begrote verkiezingsbudget van SRD 600 miljoen met SRD 70 miljoen is overschreden. Hassankhan en Eskak stellen dat alle uitgaven verantwoord zijn. De overschrijding komt voornamelijk door extra, vaak dure, transportkosten, waaronder luchttransport. De beperkte tijd voor de organisatie van de verkiezingen leidde ook tot extra kosten om de deadlines te halen.

Over het uitbetalen van stembureaupersoneel, ondanks fouten en gebrekkige uitvoering van het werk, zegt Hassankhan dat het ministerie heeft gekozen voor een morele benadering. Juridisch gezien zou men kunnen stellen dat het personeel onvoldoende heeft gepresteerd en daarom niet volledig uitbetaald hoeft te worden. Toch is besloten dat iedereen die op enige wijze zijn of haar taak heeft uitgevoerd, betaald zal worden.

Volgens Hassankhan is het uitvallen van stembureaupersoneel vermoedelijk het gevolg van politieke partijen die hogere bedragen boden aan hetzelfde personeel. Ook het OKB heeft slechts een beperkt aantal getrainde mensen kunnen inzetten als waarnemers. Eskak stelt dat om dit in de toekomst te voorkomen, er juridische contracten zullen worden opgesteld met aangetrokken personeel. Het volgen van een officiële training zal een voorwaarde worden om op een stembureau te mogen werken. Aan deze verplichtingen worden financiële consequenties verbonden: wie zich er niet aan houdt, krijgt geen betaling.

Eskak voegt daaraan toe dat personen die wel een training volgden, maar zich vervolgens hebben teruggetrokken, mogelijk op een zwarte lijst komen te staan. Zij zouden dan worden uitgesloten van toekomstige verkiezingswerkzaamheden. Dit besluit moet echter nog worden besproken op ministerieel niveau. Volgens Eskak hebben meer dan 600 getrainde personen zich, vanaf het begin tot kort voor de verkiezingen, alsnog afgemeld.