De psychologie van de Surinaamse kiezer
Een groot aantal politieke partijen heeft onlangs deelgenomen aan het Nationaal Politiek Debat, en deze partijen hebben, weliswaar in beperkte tijd, de gelegenheid gekregen hun standpunten te presenteren aan de Surinaamse kiezers. Tot aan 25 mei 2025 hebben de partijen de mogelijkheid om de kiezers te overtuigen en voor zich te winnen. Maar hoe komt de kiezer (m/v) tot een weloverwogen keuze?
In de psychologie wordt ervan uitgegaan dat mensen hun keuzes maken op basis van rationele analyses, emotionele overwegingen en sociale factoren. De rationele analyse wordt gemaakt aan de hand van alle beschikbare informatie en eigen ervaringen. De emotionele overweging wordt beïnvloed door de eigen voorkeuren en verlangens. De sociale factoren hebben betrekking op de ervaren sociaal-maatschappelijke omstandigheden, en de wens tot verbetering daarvan. Het keuzeproces wordt daarnaast mede beïnvloed door: het belang van de keuze, de cognitieve vermogens, overtuigingen en bewuste of onbewuste vooroordelen.
Wat betekent dit voor het keuzegedrag bij de aanstaande verkiezingen? Om deze vraag te kunnen beantwoorden, dient allereerst te worden gekeken naar de context waarbinnen de keuze moet worden gemaakt. Veel kiezers ervaren de huidige situatie als stressvol, er is sprake van financiële schaarste en de vooruitzichten op korte termijn zijn weinig hoopvol.
Het is dus aan de politici om de onzekerheid weg te nemen. Maar de vraag is of hetgeen de politici denken dat goed is voor de kiezer, ook daadwerkelijk datgene is waar de kiezer naar verlangt. Diverse politici, en met name degenen die relatief nieuw zijn in de politiek, doen een beroep op de ratio van de kiezer. Ze willen de kiezer ontwikkelingsvisies, leiderschapsvisies compleet met integere leiders, en goed bestuur bieden, maar het gros van de kiezers wil vooral in hun basisbehoeften voorzien worden. Dit zorgt voor onzekerheid bij de kiezers, vooral bij degenen die zich door verschillende sociale oorzaken in een afhankelijke positie bevinden. Het maken van een keuze gaat uit van het idee dat men een vrije wil heeft. Maar hoe vrij is die wil als men zich in een afhankelijke positie bevindt?
Een ander aspect waar rekening mee moet worden gehouden is de stress die het moeten kiezen met zich meebrengt. Het feit dat de keuze van grote invloed is op de eerstkomende 5 jaar van hun toekomst, maakt het kiezen stressvol. Er wordt teruggekeken naar de keuze die men de vorige keer heeft gemaakt. Als de keuze heeft geleid tot de gewenste regeringscombinatie, zal dit tot hoop en nieuwe verwachtingen leiden. Als de keuze echter niet goed heeft uitgepakt is er sprake van teleurstelling, boosheid, spijt, gezichtsverlies, gevoelens van uitsluiting, en misschien zelfs daadwerkelijke uitsluiting. Maar ook angst om niet opnieuw dezelfde fout te maken. Alles hangt nu dus af van het maken van de juiste keuze, zeker met de beloften van Oil & Gas in het verschiet.
Een andere complicerende factor is het grote aantal partijen waaruit gekozen moet worden. Wie biedt de meeste zekerheid? Moet men gaan voor ‘oud en bekend, maar in sommige gevallen ook bevlekt’, of voor ‘nieuw met frisse ideeën, maar ook onervaren in het besturen van een land’? Het grote aantal keuzemogelijkheden kan leiden tot beslissingsverlamming. In dit verband hebben de kleine versnipperde partijen zichzelf geen goede dienst bewezen, want bij bundeling had de kiezer een massief blok als alternatief voor de ‘oude politiek’. Nu bestaat het risico dat juist het tegengestelde gebeurt van wat de nieuwe partijen en veel influencers zo graag willen bereiken, en gaat de kiezer voor wat al bekend is, in de hoop dat fouten uit het verleden niet worden herhaald.
Uiteraard hebben de politici ook direct invloed op het keuzegedrag. Naast een beroep op de ratio van de kiezer, worden de emoties beïnvloed met beloften, bangmakerij voor het geval anderen aan de macht komen, en het inspelen op etnische sentimenten. Het gedrag van veel politici heeft tot wantrouwen geleid bij een groot deel van de Surinaamse kiezers. Politici dienen zich er daarom bewust van te zijn dat hun handelen niet slechts gericht moet zijn op het verbeteren van de sociaal-maatschappelijke positie van de kiezer, maar dat hun gedrag ook van grote invloed is op het psychisch welzijn van dezelfde kiezer.
Drs. Roy T. Veldman
Vandaag
-
20:51
Jennifer Simons, eerste vrouwelijke president van Suriname
-
18:56
Opvallende afwezigheden overschaduwen BRICS-top in Rio de Janeiro
-
17:17
HVB: Vrouwelijk leiderschap opent nieuwe weg
-
16:02
Fractieleiders spreken hoge verwachtingen uit bij felicitatie
-
15:00
President neemt afscheid: 'Leiders dienen, het volk regeert'
-
14:48
Schietincident beëindigt feest aan de Ephraimzegenweg
-
12:47
DNA kiest Simons tot president en Rusland tot vp
-
11:56
Korte Assembleevergadering verwacht; 34 stemmen nodig
-
10:44
Suriname: Wachten op het busje,… het komt maar niet!
-
08:48
Delegatie Israël naar Qatar ondanks geschil over staakt-het-vuren
-
06:51
Champions League of hulpbronnenvloek?
-
04:53
Onweer dient zich al vroeg aan op deze zondag
-
02:55
BRICS bereikt akkoord over gezamenlijke verklaring voor top in Rio
-
00:57
CV Rusland: Man van beleid, integriteit en bruggenbouwer
-
00:01
Simons schrijft geschiedenis als eerste vrouwelijke Surinaamse president
Gisteren
- Politiebericht over 67-jarige vrouw omgekomen bij brand
- Caricom boekt vooruitgang met regionale voedselzekerheid
- Structurele steun voor leerstoornissen in onderwijs
- Dalai Lama: 'Ik wil nog 40 jaar leven'
- Vrouwen Magenta tonen kracht via vakopleiding
- De eerste vrouwelijke president van Suriname
- Petronas start morgen boorcampagne in Blok 52
- Bejaardentehuis getroffen door brand: Vrouw komt om het leven
- Newmont: Reductie personeel te Merian deel van kostenbeheersing
- Personeel FVO eist cao-onderhandelingen: Leiding wijst op dienstweigering
- Ook op deze zaterdag dienen zich onweersbuien aan
- Oude handelsstad van 3.500 jaar oud ontdekt in Peru
- 169 bloeddonoren gehuldigd in Congreshal
- Simons eerste vrouwelijke president; symboliek, verwachtingen en werkelijkheid
Eergisteren
- EZ traint jonge ondernemers in duurzame landbouw
- Caricom viert 52 jaar samenwerking en veerkracht
- VS en Suriname herbevestigen gedeelde waarden van vrijheid en democratie
- Dode bij aanrijding Welgedacht B-weg
- Rusland zet op grote schaal chemische wapens in Oekraïne in
- Twee brandkasten buitgemaakt bij overval op woning
- Menselijke resten aangetroffen op goudnederzetting in Brokopondo
- OM eist 7 jaar cel voor voorbereiden landing drugsvliegtuig in Pusugrunu
- Het belang van het project Van 't Hogerhuysstraat
- Militair beschuldigd van overtreden Wet Verdovende Middelen
- Veel zon, maar ook onweersbuien in de middag
- Diplomatieke spanning tussen VS en Colombia escaleert
- Deken Fraenk vraagt autoriteiten om invulling Constitutioneel Hof
- Politiek pad nu geplaveid; de economische weg ligt vol valkuilen