Uit een in memoriam geschreven door Roy Khemradj begrijp ik dat zij na de onafhankelijkheid haar Nederlands paspoort heeft ingeruild voor het Surinaamse. Dit geeft aan hoe verbonden zij aan Suriname was. Mevrouw Fruin heb ik in oktober 1962 leren kennen toen ik aan de Surinaamse Kweekschool mijn studie begon (op nog 14-jarige leeftijd) om onderwijzer te worden. Ik kende haar toen als mevr. Fruin die ons het vak Nederlands doceerde. Ik was een bedeesde boiti jongen (“boiti koelie”), die het voorrecht had om op jonge leeftijd naar de Kweekschool te gaan, aangezien ik de overstap maakte van de derde klas mulo naar de SKS. Ik had het geluk om een aantal goede leraren te hebben waaronder Ewald Meijer, Wim van Eer, Wim Bos Verschuur, André Loor, Fred Glans en Mevr. Fruin. Al gauw begreep ik dat Eva Fruin een nakomeling was van de beroemde historicus Fruin uit Nederland.

Toen ik op de kweekschool kwam, was mijn kennis van het Nederlands nog niet zo best, terwijl ik na mijn studie onderwijzer zou worden en de kinderen ook Nederlands zou moeten leren. Ik kwam uit een Hindoestaanse woon- en leefomgeving waarin het Hindustani (Sarnámi) de omgangstaal was. Vanwege mijn districtsachtergrond had ik een achterstand en heb geprobeerd op de muloschool door veel boeken te lezen mijn woordenschat te ontwikkelen. Veel Hindoestaanse leerlingen en studenten hadden in die tijd grote moeilijkheden met het Nederlands. Daar komt nog bij dat al had je geweldige cijfers voor andere vakken, je met een 5 (vijf) voor Nederlands niet zou slagen. 

Een van de grote problemen voor Hindoestanen was het gebruik van lidwoorden: wanneer moet je de en wanneer het gebruiken. Mevrouw Essed-Fruin heeft kans gezien om op zeer diplomatische wijze en met geduld mij en anderen vooral de grammatica goed bij te brengen. Ook het ontleden van teksten via “stilleesoefeningen” is bijgebracht. Het eindresultaat was dat ik voor het eindexamen een 8 (acht) kreeg voor opstel en een afgerond 7 (zeven) voor Nederlands op mijn cijferlijst. De grondslag die zij had gelegd, maakte dat ik daarna zonder al te veel problemen de hoofdakte behaalde.

Na mijn geschiedenisstudie in Nederland te hebben afgerond, belandde ik in 1977 op het IOL als voltijds docent, waar mevrouw Eva Essed-Fruin intussen directrice was geworden. Wat me in mijn gehele periode op het IOL (ik werd cursusleider geschiedenis), verbaasde is dat zij mij en andere ex- leerlingen van haar, altijd met Mijnheer Hassankhan en “u” heeft aangesproken. Wij waren toen met een kleine groep vaste docenten en hebben onder leiding van haar gewerkt aan verdere taakomschrijving van het IOL, taakomschrijving van de voltijdse docenten, en het ontwikkelen van curricula voor voltijdse opleidingen (dagopleidingen) op het IOL. Zij gaf de cursusleiders de nodige ruimte om hun (vernieuwende) ideeën te realiseren.

Vermeldenswaard is dat vanuit het IOL in de jaren 70 en 80 serieus werd nagedacht over integratie van het IOL met de Universiteit van Suriname. Er zijn in die periode zeker twee nota’s hierover geschreven.

Ik heb haar verder zijdelings meegemaakt toen zij bestuurslid van de Stichting Surinaams Museum was en er een probleem opgelost moest worden met betrekking tot het museumwezen. Daarna heb ik functioneel met mevrouw Essed te maken gehad in de jaren 90 als lid van de zogenaamde gemengde archiefcommissie waarin deskundigen vanuit Nederland en Suriname zitting hadden en die tot doel had om het archiefwezen in Suriname te versterken en archieven van ondergang te redden en te ontsluiten.