VN-vredesmissie in Mali eindigt officieel na tien jaar

De missie van de Verenigde Naties (VN) in Mali heeft officieel een einde gemaakt aan een tienjarige inzet in het land, zei de woordvoerder. In juni eiste de militaire regering van Mali, die in 2020 de macht greep, het vertrek van de tien jaar oude missie.

De missie, bekend als de VN Multidimensional Integrated Stabilization Mission in Mali (Minusma), heeft de VN-vlag gestreken in haar hoofdkwartier in de hoofdstad Bamako, vertelde woordvoerder Fatoumata Kaba maandag aan persbureau AFP.

De symbolische ceremonie markeert het officiële einde van de missie, zei ze, ook al zijn sommige elementen ervan nog steeds aanwezig.

Na 1 januari zal er een 'liquidatiefase' plaatsvinden, waarbij er activiteiten als de overdracht van eventueel overgebleven materieel aan de autoriteiten zullen zijn.

Ondanks dat ze in de greep was van aanvallen van gewapende groepen in de Sahelregio, eiste de militaire regering het vertrek van de missie, die sinds 2013 werd ingezet.

De terugtrekking van MINUSMA-troepen heeft de vrees doen ontstaan dat de gevechten tussen Malinese strijdkrachten en gewapende groepen om territoriale controle zullen intensiveren.

De missie had de afgelopen tien jaar ongeveer 15.000 soldaten en politie in Mali gestationeerd. Ongeveer 180 leden zijn gedood bij vijandige daden.

Vrijdag hadden ruim 10.500 geüniformeerde en civiele Minusma-personeelsleden Mali verlaten, op een totaal van ongeveer 13.800 personeelsleden aan het begin van de terugtrekking, zei de VN-missie op X, het platform dat voorheen bekend stond als Twitter.

Sinds Minusma te horen kreeg dat hij moest vertrekken, heeft hij dertien posities in Mali verlaten en heeft hij nog vestigingen in Gao en Timboektoe in het noorden gesloten.

Vorige week heeft de VN-missie het Mopti-kamp in centraal Mali overgedragen, een van de broeinesten van geweld die de Sahel al jaren teistert.

Het Mopti-kamp huisvestte onlangs vredeshandhavers uit Bangladesh en Togo, en bood in het verleden onderdak aan Egyptische, Pakistaanse en Senegalese contingenten.

De terugtrekking verliep soepel, in tegenstelling tot de recente terugtrekkingen in het onstabiele noorden van Mali, die plaatsvonden onder angst voor een militaire escalatie tussen het leger en rebellengroepen, vertelde Kaba aan AFP.

Abrupt vertrek
De VN-troepen werden aanvankelijk verwelkomd door Malinezen die hoopten dat de buitenlandse soldaten het Malinese leger zouden kunnen helpen de rebellen terug te drijven die grote stukken land in het noorden hadden veroverd.

Tien jaar later vertrekken de vredeshandhavers echter zonder invulling van die verwachting, terwijl de instabiliteit nog lang niet is opgelost. Duizenden mensen zijn gedood en honderdduizenden zijn ontheemd geraakt door het geweld.

Nadat de Malinese regering in augustus 2020 de macht had gegrepen onder verwijzing naar de toenemende onzekerheid, heeft zij de alliantie met de voormalige koloniale macht Frankrijk opzij gezet en de voorkeur gegeven aan toenadering tot Moskou en het particuliere leger Wagner Group. In mei 2021 vond een nieuwe militaire overname plaats.

De aanwezigheid van de huurlingen heeft geleid tot krachtige veroordeling door westerse landen, die betoogden dat de aanwezigheid van de Wagner de stabiliteit van Mali bedreigt. Moskou en Bamako blijven volhouden dat de Russische strijders slechts trainers zijn die lokale soldaten helpen in de strijd tegen rebellengroepen.