Amazone-top: Geen ontbossingsdoelstelling bereikt

Acht Amazone-landen zijn het dinsdag eens geworden over een lijst van verenigd milieubeleid en maatregelen om de regionale samenwerking te versterken tijdens een grote regenwoudtop in Brazilië. Ze zijn er echter niet in geslaagd overeenstemming te bereiken over een gemeenschappelijk doel om een einde te maken aan ontbossing. Minister Albert Ramdin van Buitenlandse Zaken, Internationale Samenwerking en International Business (Bibis), heeft de top bijgewoond.

De Braziliaanse president Luiz Inacio Lula da Silva, die zijn internationale reputatie op het spel heeft gezet om de milieupositie van Brazilië te verbeteren, had er bij de regio op aangedrongen zich te verenigen achter een gemeenschappelijk beleid om tegen 2030 een einde te maken aan ontbossing - een beleid dat hij al heeft aangenomen.

In plaats daarvan creëerde de gezamenlijke verklaring van dinsdag in de Braziliaanse stad Belem een alliantie voor het bestrijden van bosvernietiging, waarbij landen hun eigen individuele ontbossingsdoelen nastreven.

Het feit dat de acht Amazonelanden er niet in zijn geslaagd overeenstemming te bereiken over een pact om hun eigen bossen te beschermen, wijst op de grotere, wereldwijde problemen bij het sluiten van een overeenkomst ter bestrijding van klimaatverandering. Veel wetenschappers zeggen dat beleidsmakers te langzaam handelen om de catastrofale opwarming van de aarde te voorkomen.

"De planeet is aan het smelten, we breken elke dag temperatuurrecords. Het is niet mogelijk dat acht Amazonelanden in een scenario als dit niet in staat zijn om - in grote letters - een verklaring af te leggen dat de ontbossing nul moet zijn", zei Marcio Astrini van milieulobbygroep Climate Observatory.

Bolivia en Venezuela zijn de enige Amazonelanden die zich niet hebben aangesloten bij een overeenkomst uit 2021 tussen meer dan 100 landen om te werken aan het stoppen van de ontbossing tegen 2030. Een Braziliaanse regeringsbron vertelde Reuters in de aanloop naar de top dat Bolivia, waar de bosvernietiging toeneemt, terughoudend is over de kwestie.

De Boliviaanse president Luis Arce ging dinsdag in zijn toespraak niet in op de toezegging voor 2030.

De Braziliaanse minister van Buitenlandse Zaken Mauro Vieira zei in een persbriefing dat de kwestie van ontbossing "de regio op geen enkele manier zal verdelen" en noemde in de verklaring "een begrip over ontbossing", zonder verder uit te weiden.

De top van deze week bracht de Amazon Cooperation Treaty Organization (ACTO) voor het eerst in 14 jaar samen, met plannen om brede overeenstemming te bereiken over kwesties van het bestrijden van ontbossing tot het financieren van duurzame ontwikkeling.

Maar in de aanloop naar de top ontstonden er spanningen rond uiteenlopende standpunten over ontbossing en oliewinning.

Collega-Amazonlanden hebben ook de lopende campagne van de president van Colombia, Gustavo Petro, afgewezen om een einde te maken aan de nieuwe olie-ontwikkeling in het Amazonegebied. In zijn toespraak op dinsdag vergeleek Petro de wens om naar olie te blijven boren met de ontkenning van de klimaatwetenschap.

Hij zei dat het idee om een geleidelijke "energietransitie" te maken, weg van fossiele brandstoffen, een manier was om het werk uit te stellen dat nodig is om de klimaatverandering te stoppen.

Brazilië overweegt of het een potentieel enorme offshore-olievondst moet ontwikkelen nabij de monding van de Amazone-rivier en de noordkust van het land, die wordt gedomineerd door regenwoud.

"Wat we vandaag in Brazilië bespreken, is onderzoek van een uitgestrekt en groot gebied - in mijn visie misschien wel de laatste grens van olie en gas vóór ... de energietransitie", zei de Braziliaanse minister van Energie Alexandre Silveira tegen verslaggevers na de toespraak van Petro.

Silveira zei dat ze onderzoek zouden moeten doen naar welke olie er is om een beslissing over de kwestie te nemen.

Afgezien van ontbossing stelde de top ook geen deadline vast voor het beëindigen van illegale goudwinning, hoewel de leiders overeenkwamen om samen te werken aan de kwestie en grensoverschrijdende milieucriminaliteit beter te bestrijden.

De uiteindelijke gezamenlijke verklaring, de Verklaring van Belem, deed krachtig de rechten en bescherming van inheemse volkeren gelden, terwijl ook werd overeengekomen om samen te werken op het gebied van waterbeheer, gezondheid, gemeenschappelijke onderhandelingsposities op klimaattoppen en duurzame ontwikkeling.

De verklaring richtte bovendien een wetenschappelijk orgaan op dat jaarlijks bijeenkomt en gezaghebbende rapporten opstelt over wetenschap met betrekking tot het Amazone-regenwoud, vergelijkbaar met het International Panel on Climate Change van de Verenigde Naties.