Cuba: Peso verliest de helft van waarde in jaar tijd

De Cubaanse peso werd vandaag, woensdag, op de informele markt verhandeld tegen een historisch dieptepunt van 230  voor 1 Amerikaanse dollar. Dat is een vermindering van de helft van de waarde van de peso vergeleken met een jaar geleden. Consumenten worstelden met stijgende inflatie en schaarse goederen, te midden van de economische crisis waardoor Cuba gaat.

De staat beschouwt de informele wisselkoers, die op grote schaal wordt gevolgd via het onafhankelijke nieuwscentrum El Toque, als illegaal, maar is er niet in geslaagd deze stop te zetten. De staat koppelt de lokale valuta officieel aan 120 pesos voor de dollar, maar heeft er weinig om in te wisselen.

"De val van de Cubaanse munt weerspiegelt de slow-motion ineenstorting van de productieve economie van het eiland", zegt Bert Hoffman, een Latijns-Amerika-expert aan het Duitse Instituut voor Global and Area Studies in Hamburg.

Cubaanse economen zeiden dat de duik van de peso een weerspiegeling is van een dieper wordende vier jaar oude crisis in het land, die werd veroorzaakt door een gebrek aan converteerbare buitenlandse valuta en dalende productie.

Terwijl de autoriteiten vooral de strengere Amerikaanse sancties en de Covid-19-pandemie de schuld geven van de crisis, wijzen critici op het trage tempo van marktgerichte hervormingen.

Minister van Economie Alejandro Gil zei in mei dat er geen snelle oplossing voor de economie is.

Een zwakke peso, de valuta waarin de meeste Cubanen worden betaald, ondermijnt de koopkracht van toch al schamele salarissen die zelden hoger zijn dan 5.000 pesos per maand, of US$ 20 tegen de huidige wisselkoers. De lokale kosten van veel goederen die in dollars worden geïmporteerd, schieten ook omhoog als de peso duikt.

De daling van de munteenheid ging gepaard met tekorten aan voedsel, medicijnen en andere basisgoederen. Er verschijnen lange rijen als deze beschikbaar zijn.

Experts schatten dat 40% van Cuba's 11 miljoen mensen volledig afhankelijk zijn van peso's en geen toegang hebben tot dollars. Degenen die aan dollars kunnen komen, verkrijgen ze voornamelijk via overmakingen uit het buitenland of door verkoop aan toeristen.

"De dollar blijft stijgen", zegt Sonia Nunez, lerares op de basisschool in Havana. "We moeten onszelf 'doden' om geld te krijgen om drie dollar te kopen om een beetje wasmiddel te kopen, een beetje tomatenpuree, dus de stijging van de dollar is enorm, het is iets vreselijks geweest."

Het afnemende informele tarief was vergelijkbaar met een daling van het elektronische equivalent van de overheid, dat inwoners moeten gebruiken om goederen te kopen in staatswinkels die relatief goed gevuld zijn in vergelijking met peso-verkooppunten.

Terwijl de elektronische equivalenten worden uitgegeven met goedkeuring van de staat, wordt hun uiteindelijke waarde op straat bepaald door vraag en aanbod.

Minister van Economie Gil zei eind vorige maand dat het bruto binnenlands product in de eerste helft van het jaar met 1,8% is gegroeid, maar 8% onder het niveau van voor de pandemie bleef. De regering verwacht voor dit jaar een groei van 3%.

Gil zei dat de jaarlijkse inflatie momenteel rond de 45% ligt. De prijzen stegen vorig jaar met 39%, een cijfer dat volgens veel economen het percentage onderschat, omdat het onvoldoende rekening houdt met een groeiende informele markt.