PALU: Wet Openbaarheid van Bestuur bereikt beoogd doel niet

Na bestudering van de ontwerpwet Wet Openbaarheid van Bestuur is de PALU tot de conclusie gekomen dat de bestuursrechtelijke context van de wet onderontwikkeld is. Hiermee zal de beoogde openbaarheid onvoldoende worden bereikt. De regeerder heeft een grotere verantwoordelijkheid dan slechts een wet goedkeuren en afkondigen. Volgens de PALU zal een samenhangend beleid ontwikkeld en uitgevoerd moeten worden om openbaarheid van bestuur op een bevredigende wijze mogelijk te maken.

Samenhangend beleid
Op uitnodiging van De Nationale Assemblee hebben de deskundigen van de PALU het aangeboden ontwerp doorgenomen. Hierbij is breder gekeken dan alleen naar de wet. De PALU is van mening dat een wet binnen de context van een bepaald regeerbeleid wordt gemaakt en ingevoerd. Een wet alleen is namelijk nog geen beleid. Een beleid is een samenhangend geheel van maatregelen (waarbij een wet een van de maatregelen is) om een specifiek regeer‐ of overheidsdoel te bereiken. In dit geval is dit wetsontwerp deel van een groter geheel, namelijk, hoe willen we dat onze constitutie, met name onze overheid en daarmee samenhangend onze rechterlijke macht ingericht wordt om de betrokkenheid van de burger bij het staatsbestuur te vergroten door openbaarheid van bestuur?

Bestuursrecht ontbreekt
De PALU is van mening dat binnen onze constitutie het Bestuursrecht ontbreekt. Dit deel van het recht beschrijft namelijk wetten en regels over hoe de Surinaamse overheid/staat in het algemeen functioneert en waar de overheid zich aan dient te houden. Eventueel beroep van burgers tegen overheidsprocedures en –besluiten moeten volgens de vastgestelde regels in het Bestuursrecht plaatsvinden, en die algemene wet op het Bestuursrecht ontbreekt momenteel in Suriname. Momenteel is de burger aangewezen op het Hof van Justitie, de Civiele rechter en/of de strafrechter voor beroepsmogelijkheden. Maar de burger moet ook in staat worden gesteld om naar een bestuursrechter te stappen om correctie van het bestuur af te dwingen.

Nationale ombudsman
In de ogen van de PALU zal deel van het Bestuursrecht ook moeten zijn de instelling van een Nationale Ombudsman die als een brug moet functioneren tussen de burger en de rechter. De burger moet bij de Ombudsman een klacht kunnen indienen voor onderzoek bij (vermeende) benadeling door de overheid en in gevallen van mogelijke corruptie of ander wanbeleid zonder dat de burger op dat moment over veel bewijzen beschikt.

Geïsoleerde poging
In het tweede deel van het commentaar is de PALU specifiek ingegaan op het ontwerp, waarbij erop is gewezen dat er momenteel algemene richtlijnen ontbreken voor de overheid welke informatie openbaar is en welke niet, en ook vervolgens hoe elke informatie moet worden opgeslagen. Want wat als informatie die een burger opvraagt niet meer te vinden is? Ook vindt de PALU dat er te weinig sancties zijn opgenomen in het ontwerp. Welke sancties kunnen worden toegepast indien het bestuursorgaan structureel geen informatie geeft en of bewust verkeerde informatie verschaft, vraag de PALU zich af. Dit maakt ook duidelijk waarom de instelling van een bestuursrechter noodzakelijk is.

PALU_feedback_ontwerpwet_Openbaarheid_van_Bestuur.pdf