Lim A Po: Gemengd systeem op dit moment beste voor land
22 Apr 2023, 00:00
foto
Hans Lim A Po, voorzitter van de studiegroep ingesteld door de president, heeft een inleiding gehouden in Grun Dyari over het voorstel dat is gedaan.


Op de NPS-discussieavond vrijdag in Grun Dyari is flink gedebatteerd over de aanpassing van de Kiesregeling. Een deel van de mensen is voorstander van landelijke evenredigheid, waarbij heel Suriname één kiesdistrict is. In dat geval zouden alle stemmen hetzelfde gewicht hebben. Inleider Hans Lim A Po legde uit dat een gemengd systeem het beste is voor Suriname, omdat de decentralisatiegedachte en de achtergestelde positie van Inheemsen en Tribale Volken, nog steeds een feit is. Door 1 of 2 vaste voetzetels aan de districten toe te kennen, zouden deze groepen tegemoet gekomen kunnen worden, terwijl de districten vertegenwoordigd zijn in De Nationale Assemblee.

Panellid Giwani Zeggen heeft op basis van de stemmen in 2020 uitgerekend dat op basis van het voorstel van de studiegroep die ingesteld is door president Chan Santokhi, elke partij het aantal zetels krijgt waar ze recht op heeft. Elke stem uitgebracht op een partij telt mee in het eindresultaat. Nieuwe partijen hebben een betere kans op een zetel. Indien een partij de landelijke kiesdeler haalt, tellen ook de stemmen mee bij het eindresultaat van een district waar er geen vaste voetzetels zijn verworven. Deze stemmen zouden volgens het huidige systeem verloren gaan.

Volgens het voorstel van de stuurgroep Lim A Po zou de zetelverdeling in 2020 als volgt zijn: VHP 22 (in plaats van 20), NDP 13 (nu 16), ABOP 5 (nu 10 met PL), NPS 6 (in plaats van 3), PL 3, BEP 1 (nu 2), HVB 1 (nu 0). De uitslag bij 1 of 2 voetzetels zou hetzelfde zijn, rekende Zeggen uit, die ook deel uitmaakt van de studiegroep. Het eindrapport is overhandigd aan de president. Uiteindelijk zal in De Nationale Assemblee besloten worden voor welk systeem gekozen wordt. De NPS werkgroep belast met het Kiesstelsel kan zich volgens panellid Rudie Chin Jen Sem terugvinden in het voorstel Lim A Po. Hij maakt deel uit van de werkgroep van de NPS.


Lim A Po legde uit dat het voorstel van de studiegroep niet in strijd is met het oordeel van het Constitutioneel Hof (CHof). Bij het oordeel is uitgegaan van het principe van one person one vote. De inleider merkte op dat het een beginsel is, maar in de praktijk is niet een ieder gelijk aan elkaar, ook al gaat het om een basisgedachte. De studiegroep heeft de gelding van het one person one vote beginsel evenredigheid bij de uiteindelijke toewijzing van zetels als een belangrijk uitgangspunt van het voorstel aangemerkt. Daarmee is in het voorstel de waarborg ingebouwd dat iedere stem gelijk gewicht heeft op de uiteindelijke verkiezingsuitslag en dat het stelsel dus output-legitimiteit geniet.

De studiegroep heeft een blauwdruk voor een voorstel voor aanpassing en operationalisering van het kiesstelsel opgesteld. Het voorziet in:
• een gemengd districten en landelijk stelsel, toewijzing van 1 of 2 vaste voetzetels per district op basis van meerderheid of evenredigheid en toewijzing van de overige zetels (41 of 31) op landelijk niveau op basis van evenredigheid. 
• correctie van geïndiceerde nadelige effecten van toewijzing van vaste voetzetels op evenredigheid van de einduitslag in het kader van toewijzing van zetels op landelijk niveau 
• de eis van een kiesdrempel gelijk aan de kiesdeler voor aanspraken op een vaste voetzetel
•  toewijzing van restzetels op basis van evenredigheid bij grootste gemiddelde.

Lim A Po concludeert:
• Het voorstel voldoet aan het tot gelding brengen van het ‘one person one vote beginsel’ als ‘normatief ideaal’. Het bindend deel van het besluit van het CHof wordt daarom waargemaakt-
•  Het voorstel stoelt op juridische en politieke legitimiteit en kwalificeert daarmee als ‘democratisch’ en ‘rechtvaardig’. Het resulteert in input-legitimiteit (toepassing van relatieve gelijkheid) en output legitimiteit (belichaming van evenredigheid)
•  Omdat relatieve gelijkheid als norm geldt wordt verlening van positieve acties, (affirmative actions) - ook in de electorale sfeer - niet bij voorbaat uitgesloten.
• Elke politieke partij maakt op grond van de verkiezingsuitslag aanspraak op een aantal zetels gelijk aan het totale aantal op districten en landelijk tezamen verkregen stemmen gedeeld door de kiesdeler, zodat elke zetel een gelijk aantal stemmen representeert en elke stem een gelijk gewicht heeft op de einduitslag (evenredigheid;)
• Het voorstel behelst ingrediënten voor een uitslag die een goede afspiegeling is van politieke meningen en opvattingen in de samenleving.
Advertenties

Monday 06 May
Sunday 05 May
Saturday 04 May
Friday 03 May