Turkije: Reddingswerkers blij nu er meer overlevenden zijn

Zes familieleden zaten dag in dag uit ineengedoken in een kleine luchtzak. Een wanhopige tiener kreeg zo'n dorst dat hij zijn eigen urine dronk. Twee bange zussen werden getroost door een popsong terwijl ze wachtten tot reddingswerkers hen zouden bevrijden.

Deze overlevenden van de aardbeving behoorden tot de meer dan een dozijn mensen die vrijdag levend uit het puin werden gehaald nadat ze meer dan vier dagen vastzaten in ijskoude duisternis na de ramp die Turkije en Syrië trof.

De onwaarschijnlijke reddingen, zo lang nadat de aardbeving met een kracht van 7,8 van maandag duizenden gebouwen deed instortten, boden vluchtige momenten van vreugde te midden van een catastrofe die bijna 24.000 mensen heeft gedood, minstens 80.000 anderen heeft verwond en miljoenen dakloos heeft gemaakt.

In de mediterrane kustplaats Iskenderun scandeerde een menigte "God is groot!" terwijl Haci Murat Kilinc en zijn vrouw, Raziye, op brancards naar een wachtende ambulance werden gedragen. "Je hebt zoveel uren gewerkt, God zegene je!" zei een familielid van het paar aan een van hun redders.

Een reddingswerker zei dat Kilinc grapjes maakte met bemanningsleden terwijl hij nog steeds vastzat onder het puin, in een poging hun moreel op te krikken.

Twee uur eerder in Kahramanmaras, de stad die het dichtst bij het epicentrum ligt, omhelsden reddingwerkers elkaar en dankten ze God nadat ze een man uit zijn ingestorte huis hadden gehaald.

In Adiyaman, een zwaar getroffen stad met meer dan een kwart miljoen mensen, onderdrukten reddingswerkers en toeschouwers hun vreugde om de 4-jarige Yagiz Komsu niet bang te maken toen hij uit het puin tevoorschijn kwam, volgens de HaberTurk televisie, die de redding live uitzond. Om hem af te leiden, kreeg hij een jelly bean. Teams redden later zijn 27-jarige moeder, Ayfer Komsu, die een gebroken rib had.

Maar de golf van dramatische reddingsacties kon de verwoesting die zich verspreidde over een uitgestrekt grensgebied met meer dan 13,5 miljoen mensen niet verdoezelen. Hele buurten met hoogbouw zijn tot puin herleid en de aardbeving heeft al meer mensen gedood dan de aardbeving en tsunami in Fukushima in Japan. En... er moeten nog veel meer lichamen worden geborgen en geteld.

Familieleden huilden en zongen toen reddingswerkers de 17-jarige Adnan Muhammed Korkut uit een kelder in de Turkse stad Gaziantep, vlakbij het epicentrum van de aardbeving, haalden. Hij zat 94 uur vast en moest zijn eigen urine drinken om te overleven.

'Goddank dat je er bent,' zei hij terwijl hij zijn moeder omhelsde en anderen die voorover bogen om hem te kussen en te omhelzen terwijl hij in een ambulance werd geladen.

Voor een van de reddingswerkers, alleen geïdentificeerd als Yasemin, kwam het overleven van Adnan hard aan. "Ik heb een zoon net als jij," vertelde ze hem nadat ze hem een warme knuffel had gegeven. "Ik zweer het je, ik heb al vier dagen niet geslapen. … Ik probeerde je eruit te krijgen."

Elders zei de HaberTurk-televisie dat reddingswerkers negen mensen hadden geïdentificeerd die vastzaten in de overblijfselen van een hoog flatgebouw in Iskenderun en zes van hen eruit hadden gehaald, onder wie een vrouw die naar toeschouwers zwaaide terwijl ze op een brancard werd weggedragen. De menigte riep "God is groot!" nadat ze naar buiten was gebracht.

Het gebouw lag slechts 200 meter van de Middellandse Zee en vermeed ternauwernood een overstroming toen de enorme aardbeving het water naar het stadscentrum deed stromen.

Op een video van een andere reddingsactie in Kahramanmaras was te zien hoe een hulpverlener een popnummer speelde op zijn smartphone om de twee tienerzusjes af te leiden terwijl ze wachtten op hun bevrijding.

Er waren nog meer verhalen: een Duits team zei dat het meer dan 50 uur had gewerkt om een vrouw uit een ingestort huis in Kirikhan te bevrijden. En een opgesloten vrouw was te horen terwijl ze sprak met een team dat haar probeerde op te graven in videobeelden die werden uitgezonden door HaberTurk-televisie. Ze vertelde haar potentiële redders dat ze de hoop had opgegeven om gevonden te worden – en bad om in slaap te worden gebracht omdat ze het zo koud had. Het station zei niet waar de operatie plaatsvond.

Hoewel experts zeggen dat gevangen mensen een week of langer kunnen leven, nam de kans om meer overlevenden te vinden snel af.

Overal doemde de dood op: lijkenhuizen en begraafplaatsen waren overweldigd, en in de straten van sommige steden lagen lichamen gewikkeld in dekens, vloerkleden en zeilen.

De temperaturen bleven in de hele grote regio onder het vriespunt en veel mensen hebben geen onderdak. De Turkse regering heeft miljoenen warme maaltijden uitgedeeld, evenals tenten en dekens, maar had nog steeds moeite om veel mensen in nood te bereiken.

De ramp verergerde het lijden in een regio die wordt geteisterd door de 12-jarige burgeroorlog in Syrië, die miljoenen mensen in het land heeft ontheemd en afhankelijk heeft gemaakt van hulp. De gevechten bracht miljoenen mensen en meer ertoe om hun toevlucht te zoeken in Turkije.