China-Covid: Doden onder beroemdheden wakkeren angst aan

Het groeiende aantal Chinese publieke figuren van wie de dood openbaar wordt gemaakt, zet mensen ertoe aan het officiële dodental van Covid-19 in twijfel te trekken. De dood van Chu Lanlan, een 40-jarige operazangeres, vorige maand kwam voor velen als een schok, gezien haar jonge leeftijd.

Haar familie zei dat ze bedroefd waren door haar "plotselinge vertrek", maar gaf geen details over de oorzaak van haar dood.

China heeft in december zijn strikte nul-Covid-beleid geschrapt en heeft een snelle golf van infecties en sterfgevallen gezien. Er zijn berichten dat ziekenhuizen en crematoria overbelast raken.

Maar het land is gestopt met het publiceren van dagelijkse gegevens over gevallen en heeft sinds december slechts 22 Covid-sterfgevallen aangekondigd, volgens zijn eigen strikte criteria. Nu worden alleen degenen geteld die overlijden aan aandoeningen van de luchtwegen, zoals longontsteking.

Woensdag waarschuwde de Wereldgezondheidsorganisatie (WHO) dat China de ware impact van Covid in het land - met name sterfgevallen - ondervertegenwoordigd.

Maar de dood van Chu Lanlan en anderen leidt tot speculaties over grotere verliezen dan de officiële verslagen.

Volgens de gespecialiseerde nieuwswebsite Operawire was Chu Lanlan een sopraan die zich specialiseerde in Beijing Opera - een theatrale kunst waarin artiesten spraak, zang, dans en gevechtsbewegingen gebruiken om verhalen te vertellen - en was ze ook betrokken bij liefdadigheidsdoelen.

Op nieuwjaarsdag zorgde het nieuws over de dood van acteur Gong Jintang voor veel onrust onder Chinese internetgebruikers. Gong (83) was bij veel huishoudens bekend vanwege zijn optreden in de langstlopende tv-serie van het land, In-Laws, Out-laws. Zijn portret van pater Kang had fans meer dan twee decennia gefascineerd sinds de show voor het eerst werd uitgezonden in 2000.

De oorzaak van zijn dood is onduidelijk, maar veel gebruikers van sociale media brachten het in verband met de recente dood van andere ouderen.

"Alsjeblieft god, behandel ouderen alsjeblieft beter", schreef zijn co-ster Hu Yanfen op het Chinese socialemediaplatform Weibo.

"R.I.P Vader Kang. Deze golf heeft echt het leven van veel ouderen geëist, laten we ervoor zorgen dat we de ouderen in onze families beschermen", schreef een gebruiker op Weibo.

De veelgeprezen scenarioschrijver Ni Zhen was ook een van de recente sterfgevallen. De 84-jarige was beroemd om zijn werk aan de film Raise the Red Lantern uit 1991, die door critici algemeen wordt beschouwd als een van de beste Chinese films.

Ondertussen stierf Hu Fuming, een voormalig journalist en gepensioneerde professor aan de Universiteit van Nanjing, op 2 januari op 87-jarige leeftijd. Hij was de hoofdauteur van een beroemd commentaar dat in 1978 werd gepubliceerd en dat het begin markeerde van de Chinese "Boluan Fanzheng"-periode - een tijd van het elimineren van chaos en terugkeer naar normaal na de ontreddering van de Culturele Revolutie onder de eerste communistische leider van het land, Mao Zedong.

Volgens een telling van Chinese media zijn tussen 21 en 26 december 16 wetenschappers van de beste wetenschappelijke en technische academies van het land overleden. Geen van deze sterfgevallen werd in hun overlijdensberichten in verband gebracht met Covid, maar dat heeft online speculatie niet voorkomen.

"Ging hij ook dood aan 'slechte griep'?" zei een van de best beoordeelde commentaren onder nieuws over de dood van meneer Ni.

"Zelfs als je het hele internet afstruint, vind je geen verwijzing naar zijn doodsoorzaak", aldus een andere internetgebruiker.

Maar er was ook kritiek op demonstranten die in november de straat op gingen tijdens zeldzame politieke protesten, waarin werd opgeroepen tot het einde van het zero-Covid-beleid van leider Xi Jinping.

"Zijn die mensen nu gelukkig, oude mensen te zien... nu de weg vrijmaken voor hun vrijheid?" vroeg een gebruiker van sociale media.

Xi leek subtiel te verwijzen naar de protesten in zijn nieuwjaarsrede en zei dat het in zo'n groot land normaal is dat mensen verschillende meningen hebben. Maar hij drong er bij mensen op aan om samen te komen en eenheid te tonen nu China een "nieuwe fase" inging in zijn benadering van Covid.

De Chinese autoriteiten zijn zich bewust van de wijdverbreide scepsis, hoewel ze de ernst van deze golf van Covid die het land overspoelt, blijven bagatelliseren.

In een interview met de staatstelevisie gaf de directeur van het Beijing Institute of Respiratory Diseases toe dat het aantal sterfgevallen onder ouderen deze winter tot nu toe "absoluut meer" was dan in voorgaande jaren, terwijl hij ook benadrukte dat kritieke gevallen een minderheid van het totale aantal van Covid-gevallen bleven vormen.

Deze week drong de People's Daily, de officiële krant van de Communistische Partij, er bij de burgers op aan te werken aan een "eindoverwinning" op Covid en wees het de kritiek op het eerdere nul-Covid-beleid van de hand.