Raamverdrag Suriname-Nederland in gevaar!
17 Dec 2022, 04:51
foto


Het Raamverdrag inzake Vriendschap en Nauwere Samenwerking tussen het Koninkrijk der Nederlanden en de Republiek Suriname kan ook voor historisch rechtsherstel, zoals voor het slavernijverleden en zijn gevolgen, een volkenrechtelijk referentiekader van humaniteit en duurzame solidariteit bieden.

30 jaar geleden ondertekenden president Venetiaan en premier Lubbers het Raamverdrag, ruim een jaar na de kerstcoup van 1990. Bij die coup werd de grondwet van 1987 geschonden door de gewelddadige groep die met de staatsgreep van 25 februari 1980, de grondwet van 1975 had geschonden. Onder het regime van vijandschap gingen de ernstige schendingen van de mensenrechten, waaronder misdrijven tegen de menselijkheid, hand in hand met ondermijning van de Surinaams-Nederlandse betrekkingen - ' Nederland is vijand nummer 1!' Het oogmerk was de Surinaamse burgerbevolking te isoleren van haar belangrijkste democratische bondgenoot.

Normatief antwoord
Het Raamverdrag codificeerde met zijn Grondbeginselen het normatieve antwoord op de verschrikkingen en anti-rechtsstatelijke transgressies van het voorbije decennium. Het herbevestigde 'de beginselen van de democratie en de rechtsstaat en van de eerbiediging, handhaving en bevordering van de fundamentele rechten en vrijheden van de mens, zoals die zijn vervat in: - de Universele Verklaring van de Rechten van de Mens van 10 december 1948; - het Internationaal Verdrag van 19 december 1966 inzake burgerrechten en politieke rechten (met Facultatief Protocol): - het Internationaal Verdrag van 19 december 1966 inzake economische, sociale en culturele rechten; - het Internationaal Verdrag van 7 maart 1966 inzake uitbanning van alle vormen van rassendiscriminatie.' Suriname en het Koninkrijk beloofden ' vastbesloten op deze grondslag samen te werken teneinde sterker te staan tegen de gevaren die de ontwikkeling en het voortbestaan van de democratie en de rechtsstaat, de economische, sociale en culturele ontwikkeling van de samenleving en daarmee het welzijn van hun volkeren kunnen bedreigen.'

Het Raamverdrag somt niet-limitatief een breed palet van mogelijke samenwerking op, van strijd tegen de grensoverschrijdende misdaad tot milieubescherming, van sociale programma's, prijsstabilisatie tot een gezonde munt, van steun aan ondernemingen tot economische ontwikkeling en sociale rechtvaardigheid. En zoals Jan Pronk in zijn Jagernath Lachmon Lezing 2020 zei, als Suriname voorstellen doet op grond van het Raamverdrag ' dan moet Nederland daar serieus op ingaan'. Voor een rechtsstaat is het Raamverdrag niet vrijblijvend. Geratificeerde internationale verdragen staan boven de grondwet.

Raamverdrag in gevaar
Gesouffleerd door de minister van BIBIS, heeft president Santokhi in zijn toespraak van 9 september 2021 voor de Staten Generaal in Den Haag, het Raamverdrag verzwegen en een 'moderne overeenkomst voor Hernieuwde Vriendschap en Partnerschap' aangekondigd. In zijn opsomming van internationale mensenrechten verdragen, verzweeg hij het Internationale verdrag inzake economische, sociale en culturele rechten en het Internationaal verdrag inzake uitbanning van alle vormen van rassendiscriminatie. Terwijl beide verdragen expliciet worden genoemd in het Raamverdrag. Gezien de sociale wantoestanden en etnische spanningen in Suriname, zouden beide verdragen juist in de spotlight moeten worden geplaatst.

Qua opgesomde beleidsterreinen heeft de aangekondigde nieuwe overeenkomst vergeleken met het Raamverdrag geen toegevoegde waarde. De morele grondslag die het Raamverdrag kenmerkt, waarden als mensenrechten, democratische rechtsstaat, strijd tegen grensoverschrijdende misdaad en sociale rechtvaardigheid, werden in de aankondiging van de nieuwe overeenkomst niet genoemd. De nieuwe overeenkomst lijkt een uitnodiging aan de koopman, niet aan de dominee. Zonder democratisch besluitvormingsproces heeft de minister van BIBIS heimelijk ervoor gekozen het Raamverdrag te verzwijgen en te vervangen door een 'eigen' overeenkomst. De sociale paragraaf van het Raamverdrag bleef daardoor grotendeels onbenut, terwijl een groot deel van de Surinaamse bevolking pinaart. Het Raamverdrag is naar letter en geest in gevaar!

Raamverdrag nu aanwenden
Het Raamverdrag heeft vele regeringen overleeft en daarmee de kracht van duurzaamheid verworven. Zijn morele grondbeginselen vragen geen 'modernisering' maar naleving! En het is publiek geheim dat bezien vanuit die grondbeginselen de huidige Surinaamse regering, evenals de vorige regering, een ernstige ethische weeffout kent. Denken dat je met die gemankeerde statuur een betere overeenkomst voor Suriname kan binnenhalen, is luchtfietserij.

De Surinaams Nederlandse betrekkingen zijn verbeterd, maar nog niet optimaal! Het kan optimaler, met meer nadruk op substantie dan op symboliek, vooral ook met het oog op verbetering van de sociale toestand van de Surinaamse bevolking. Het Raamverdrag mag niet van tafel, het moet juist actief, zichtbaar en toetsbaar worden aangewend! De sociale nood is urgent! Een democratie die niet levert loopt gevaar.

Henry Does
essayist
Advertenties

Sunday 05 May
Saturday 04 May
Friday 03 May