VN: Blokkade door bendes in Haïti leidt tot hongersnood

Gangsters die een grote brandstofterminal in Haïti blokkeren, veroorzaken catastrofale honger op het eiland, zeggen VN-functionarissen. Meer dan vier miljoen mensen hebben te maken met ernstige onveiligheid en meer dan 19.000 anderen lijden aan hongersnood.

De situatie is bijzonder nijpend in de kustwijk Cite Soleil, waar toenemend geweld en gewapende groepen die strijden om de controle, ertoe hebben geleid dat veel inwoners geen toegang hebben tot werk, markten of voedselhulp, zeiden ambtenaren op vrijdag. "Haïti wordt geconfronteerd met een humanitaire catastrofe", zegt Jean-Martin Bauer, de landendirecteur van Haïti van het Wereldvoedselprogramma van de VN (WFP). "De ernst en de omvang van de voedselonzekerheid in Haïti worden erger."

Haïti, het armste land van Amerika, wordt geconfronteerd met een acute politieke, economische, veiligheids- en gezondheidscrisis die het land heeft verlamd en heeft geleid tot een ineenstorting van de openbare orde.

Premier Ariel Henry vroeg vorige week om militaire hulp uit het buitenland om de bendes het hoofd te bieden. Eerder deze week riep VN-secretaris-generaal Antonio Guterres op tot de onmiddellijke inzet van een speciale strijdmacht. Hij waarschuwde voor een "dramatische verslechtering van de veiligheid" in een land dat wordt overspoeld door machtige criminele bendes en plunderaars en waar een nieuwe cholera-epidemie is uitgebroken.

Een coalitie van bendes heeft de distributie van diesel en benzine meer dan een maand verhinderd om te protesteren tegen een plan om de brandstofsubsidies te verlagen. Het meeste transport wordt stopgezet, plunderingen en schietpartijen met bendes komen steeds vaker voor.

Half september omsingelden bendes een belangrijke brandstofterminal om het ontslag van Henry te eisen en te protesteren tegen een piek in de olieprijzen, nadat de premier had aangekondigd dat zijn regering het zich niet langer kon veroorloven om brandstof te subsidiëren.

Die actie, in combinatie met duizenden demonstranten die straten in de hoofdstad Port-au-Prince en andere grote steden hebben geblokkeerd, heeft geleid tot grote tekorten, waardoor ziekenhuizen genoodzaakt zijn te bezuinigen op diensten, benzinestations sluiten en banken en kruidenierswinkels hun dienstverlening verkorten.

In een recente video op Facebook las de leider van de zogenaamde G9- en familiebende Jimmy Cherizier, die de bijnaam "Barbecue" draagt, een voorgesteld plan voor om Haïti te stabiliseren, waaronder de oprichting van een "Raad van Wijzen" met een vertegenwoordiger van elk van de 10 afdelingen van Haïti. De bende eist ook posities in het kabinet van Henry, volgens de directeur van de Nationale Ontwapenings-, Ontmantelings- en Reïntegratiecommissie van Haïti, donderdag in een gesprek met radiostation Magik 9.

"Het is een symptoom van hun macht, maar ook een symptoom dat ze bang zijn voor wat komen gaat", zei Robert Fatton, een Haïtiaanse politiek expert aan de Universiteit van Virginia, over de eisen van de bende.

Volgens een ontwerpresolutie overweegt de VN-Veiligheidsraad sancties tegen Cherizier en anderen die de vrede, veiligheid of stabiliteit van Haïti bedreigen.

Ondertussen lijden ongeveer 19.200 mensen in Cite Soleil in Haïti onder hongersnood, volgens een analyse door VN-agentschappen en hulpgroepen op vrijdag. Hongersnood wordt pas uitgeroepen als ten minste 20 procent van de huishoudens in een regio te maken heeft met hongersnood.

Uit de analyse blijkt dat in totaal 4,7 miljoen mensen – bijna de helft van de bevolking van Haïti – een hoge mate van acute voedselonzekerheid ervaren. De situatie was "dicht bij het breekpunt", zei Bauer.

Het Amerikaanse ontwikkelingsagentschap USAID stuurde vrijdag een rampenhulpteam naar Haïti, schreef de chef van het bureau, Samantha Power, op Twitter. Dergelijke teams worden gestuurd als reactie op natuurrampen en complexe noodsituaties, en omvatten doorgaans specialisten in infectieziekten, voedingsdeskundigen en logistieke experts, volgens de website van USAID.

Het Amerikaanse ministerie van Buitenlandse Zaken heeft steun geboden aan de politie van Haïti en heeft een kustwachtschip gestuurd om in het gebied te patrouilleren.

De Verenigde Staten en Canada zullen de komende dagen gepantserde voertuigen leveren aan de Haïtiaanse politie die door Haïti zijn gekocht, zei de Amerikaanse onderminister van Buitenlandse Zaken Brian Nichols donderdag, in een interview met een Haïtiaans televisiestation.