Oekraïners houden stand op 100e oorlogsdag

Een oorlog waarvan westerse landen denken dat Rusland deze binnen enkele uren wilde winnen, duurt al meer dan drie maanden, waarbij Moskou is verdreven uit de hoofdstad maar een enorme nieuwe aanval in het oosten lanceert.

Reuters bereikte donderdag Sievierodonetsk en kon verifiëren dat Oekraïners nog steeds een deel van de stad in handen hadden. Troepen reden met hoge snelheid over wegen bezaaid met vernielde gepantserde voertuigen. Een soldaat zat op de achterbank, zijn gezicht zat onder het bloed van zijn verwondingen.

Op een andere locatie in de stad waren Oekraïense troepen, waaronder buitenlandse vrijwilligers, wapens uit een vrachtwagen aan het lossen. "We gaan de Russen terugdringen. Het zal een dag, een maand of een jaar duren, het maakt niet uit. We staan ​​aan de goede kant van de geschiedenis", zei Zurab Kakalidze, een Georgiër die zichzelf omschreef als "gewoon een 22-jarige jongen."

"Dus we gaan ervoor zorgen dat we allemaal: we gaan terug naar huis met onze families. En we gaan ervoor zorgen dat de bezetters niet hetzelfde doen."

De afgelopen weken heeft Rusland zijn troepen in de strijd zien storten om Sievierodonetsk, een kleine fabrieksstad in het oosten, die Rusland moet veroveren om zijn verklaarde doel te bereiken om de hele provincie Luhansk in handen te houden. Beide partijen hebben daar grote verliezen geleden in een gevecht van straat tot straat, dat de weg zou kunnen banen voor een lange uitputtingsslag.

"Het spijt me te moeten zeggen dat het Russische leger erin is geslaagd om diep in de stad te komen... ze hebben het grootste deel van de stad in handen", zei de Oekraïense regionale gouverneur Serhiy Gaidai vannacht in televisieopmerkingen. Hij zei dat ongeveer een vijfde van de stad nu een omstreden "grijze zone" is. Oekraïense strijders hielden stand in één gebied, waren nog in staat om Russen uit sommige straten te houden en hadden de vorige dag zes Russen gevangengenomen.

"Dus ik zou sceptici zeggen Sievierodonetsk niet af te schrijven. Het is te vroeg om dat te doen. De stad houdt vol."

Minister van Defensie Oleskiy Reznikov zei ook dat de Oekraïense troepen vannacht enig succes hadden in Sievierodonetsk, hoewel hij zei dat het te vroeg was om details te geven.

Tijdens een videoverbinding met een veiligheidsconferentie in Bratislava zei Reznikov dat Oekraïense artilleriebemanningen al in Europa aan het trainen waren om nieuwe HIMARS- en MLRS-raketsystemen te bedienen die eerder deze week door de Verenigde Staten en Groot-Brittannië waren beloofd.

Washington had deze week gezegd dat het verwachtte dat er ongeveer drie weken training nodig zou zijn voordat Oekraïne de raketten kan gaan gebruiken, die de Russische achterste bevoorradingslijnen zouden kunnen raken en het Russische artillerievuurkrachtvoordeel aan het front teniet zouden kunnen doen.

Op de vraag wanneer Oekraïne in staat zou zijn om de Russische winsten terug te draaien en Russische troepen uit Oost-Oekraïne te verdrijven, zei Reznikov: "Ik ben mijn tarotkaarten thuis vergeten... Ik kan niet precies voorspellen in welke maand we ze eruit zullen gooien. Maar ik hoop dat het een absoluut realistisch plan is om het dit jaar te doen."

Langzame maar stabiele vooruitgang
Ondanks dat het in maart uit het noorden van Oekraïne werd verdreven na een mislukte aanval op de hoofdstad, controleert Rusland nog steeds ongeveer een vijfde van Oekraïne, ongeveer de helft in beslag genomen in 2014 en de andere helft sinds de lancering van de invasie op 24 februari.

De massale Russische aanval in het oosten van de afgelopen weken was voor beide partijen een van de dodelijkste fasen van de oorlog. Moskou heeft langzame maar gestage vooruitgang geboekt door Oekraïense troepen in een hoek in de provincies Loehansk en Donetsk te drijven, maar is er tot nu toe niet in geslaagd hen te omsingelen.

Ondertussen hoopt Kiev dat de Russische opmars de troepen van Moskou zo uitgeput zal achterlaten dat Oekraïne de komende maanden een tegenoffensief kan lanceren en grondgebied kan heroveren.

President Volodymyr Zelenskiy zei in een nachtelijke toespraak dat Kiev meer "goed nieuws" over buitenlandse wapens verwachtte, na het laatste US$ 700 miljoen Amerikaanse wapenpakket voor Oekraïne dat raketsystemen zal omvatten met een bereik tot 80 km.

De regering van president Joe Biden zegt dat Oekraïne heeft beloofd de raketten niet te gebruiken om doelen in Rusland te raken. Moskou, dat zijn invasie een "speciale militaire operatie" noemt om Oekraïne te ontwapenen en te "denazificeren", zegt dat de westerse wapens "olie op het vuur" zullen gooien.

Hongersnood, destabilisatie
De oorlog heeft een verwoestende impact gehad op de wereldeconomie, vooral voor arme landen die voedsel importeren. Oekraïne is een van 's werelds grootste bronnen van graan en bakolie, en de voorraden zijn van de markt verdwenen door de sluiting van de havens aan de Zwarte Zee.

"Het niet openen van die havens zal leiden tot hongersnood, destabilisatie en massale migratie over de hele wereld", zei VN-crisiscoördinator Amin Awad in Genève. Hij stelde dat een graantekort 1,4 miljard mensen zou kunnen treffen.

Kiev en zijn bondgenoten beschuldigen Moskou voor het blokkeren van de havens aan de Zwarte Zee, die Oekraïne onder mijnen heeft geplaatst om een ​​Russische amfibische aanval te voorkomen. Moskou zegt dat westerse sancties de schuld zijn.

Turkije, een NAVO-lid met goede betrekkingen met beide partijen en controle over de zeestraat in de Zwarte Zee, heeft aangeboden te proberen de heropening van Oekraïense havens te vergemakkelijken. Een hoge Turkse functionaris vertelde Reuters dat Ankara vooruitgang verwacht bij het bereiken van een deal wanneer de Russische minister van Buitenlandse Zaken volgende week Turkije bezoekt.

In Rusland ontmoette president Vladimir Putin het hoofd van de Afrikaanse Unie, de Senegalese president Macky Sall. Het Kremlin zei dat Putin zou uitleggen waarom Moskou niet verantwoordelijk is voor de voedselcrisis, en dat "niemand aan Russische zijde de havens blokkeert".

Het Duitse ministerie van Buitenlandse Zaken zei dat het "risico op hongersnood in delen van de wereld" "een gevolg is van de Russische agressieoorlog en niet van westerse sancties".