Gajadien: 'Er gebeurt weinig of niets met rapportages'

Gajadien had het over de uitvoering van de macro bevoegdheden van de Centrale Bank van Suriname (CBvS). Hij haalde aan dat bepaalde zaken mogen en dat het goed is om die op te nemen in de wet, maar hij vroeg zich af of de moederbank wel instaat is haar taken uit te voeren. “Er zijn situaties waarbij er een rapportageplicht is en er gerapporteerd is, maar uiteindelijk hadden we een kwestie van DSB waarbij de bank in grote problemen is komen te verkeren, omdat leningen zijn gegeven zonder een goede dekking. Maar alles werd gerapporteerd aan de Centrale Bank”, sprak Gajadien.

“We zitten met een groot probleem in dit land. Wij hebben een aantal rapportageplichten, maar wanneer die dingen plaatsvinden wordt bitter weinig of niets gedaan, waardoor wanneer er een assessment moet worden gemaakt over de financiële situatie van Suriname, we zien dat er nergens red flags komen”, stelde Gajadien. Hij gaf aan dat cambio’s rapporteren en dat de CBvS cijfers krijgt van banken, maar er wordt nooit rapportage gegeven over zaken die niet goed lopen, terwijl zij toezicht houdt. Die dingen worden volgens hem gerapporteerd, maar er is geen controle. “Het blijft maar bij richtlijnen en voorschriften en dat maakt dat wanneer het komt op compliance, wij vrij laag scoren”, benadrukte Gajadien. Hij wilde weten hoe ingespeeld zal worden op deze zaken.

De aangepaste Bankwet is door de regering ingediend. Volgens de regering is de huidige Bankwet verouderd, bevat diverse zwakheden en moet in overeenstemming worden gebracht met internationale standaarden die gelden voor wetgeving betrekking hebbende op centrale banken. Gajadien zei dat hij bezwaar heeft tegen het feit dat de Centrale Bank een gedeelte van haar kapitaal en reserve in hypotheken kan beleggen welke uitsluitend bestemd zal zijn voor werknemers in vaste dienst van de bank. Hij vindt dat zoals iedereen zich wendt naar de particuliere banken, het personeel en directie van de moederbank ook daar gestuurd moet worden. Er moet volgens hem geen onderscheid gemaakt worden, omdat oneigenlijk gebruik van de middelen kan geschieden.

Over het al dan niet monetair financieren of het geven van voorschotten aan de Staat, is opgenomen dat het cumulatief voorschot niet meer mag bedragen dan 5% van het gemiddelde van geraamde goedgekeurde overheidsontvangsten van het meest recente jaar en de gerealiseerde overheidsontvangsten van de twee daaraan voorafgaande begrotingsjaren. Gajadien zei dat hier veel te ver wordt gegaan om tot twee voorafgaande begrotingsjaren erbij te halen. “Ik zou kunnen meegaan met een jaar daarvoor, omdat je in een groeifase kan belanden en terwijl je bezig bent te groeien, leg je de Staat beperkingen op. We willen geen situatie die stremmend werkt op de bedrijfshuishouding van de Staat”, betoogde Gajadien.

Ook Parmessar plaatste zijn kanttekeningen bij de wet. Hij gaf aan dat wetgeving noodzakelijk is, maar dat de problemen waarmee het bankwezen kampt, ook met voortvarendheid opgelost moeten worden als we willen komen tot een gezond bankwezen. Parmessar noemde enkele problemen waarmee de gewone burgers, ondernemers en ouderen te kampen hebben, waaronder het moeilijk komen aan een bankrekening en krediet en de klantonvriendelijke banksystemen. “Desondanks voorzitter, staan we vandaag hier om nieuwe regels te helpen vaststellen die het bankwezen moeten versterken in belang van de bank en laten we hopen ook voor de clients”, zei Parmessar. Hij is van mening dat het van belang is om een Corporate Governance Code op te nemen in de wet, omdat in de wet niet alles kan worden behandeld en om ons flexibel aan te passen aan internationale ontwikkelingen.

Parmessar stelde voor dat met ingang van deze wet alle geldtransactie-activiteiten uitsluitend onder toezicht van de Centrale Bank te plaatsen. Dit betekent dat de Deviezencommissie geen rol meer hoeft te hebben in geldtransactie-activiteiten door vergunningen te verlenen, zoals nu het geval is. “Laten we een overgangsbepaling afspreken en dat deze regeling bijvoorbeeld per 1 januari 2023 ingaat. Intussen kunnen alle voorbereidingen daartoe getroffen worden, maar dat de Deviezencommissie na aanname van deze wet onmiddellijk stopt met het verstrekken van vergunningen om deviezen te exporteren”, stelde Parmessar.

Volgens Parmessar worden naast de problemen waarmee de banken te kampen hebben, de bevoegdheden van de CBvS en de governor, zwaar beperkt. “Alle import- en exporttransacties van de Staat dienen uitsluitend door de Centrale Bank te geschieden, omdat daar wettelijke voorschriften voor zijn met betrekking tot transparantie op goed bestuur en de diverse wettelijke publicaties van de Centrale Bank. Daarmee voorkomen we ook dat besluiten die in algemeen belang zijn genomen en waarbij duidelijke formele documenten aanwezig zijn, niet in acht worden genomen”, voerde Parmessar aan.

Nadat de Assembleeleden aan het woord waren gekomen, is de vergadering verdaagd naar dinsdag.