Van januari tot maart is de ontbossing in het Braziliaanse Amazonegebied met 64 procent gestegen ten opzichte van een jaar geleden tot 941 vierkante kilometer. Dat blijkt uit gegevens van het nationale ruimteonderzoeksbureau Inpe.

Dat gebied, groter dan New York City, is het meeste bosareaal dat verloren is gegaan in de periode sinds het begin van de gegevensreeks in 2015.

De vernietiging van 's werelds grootste regenwoud is enorm toegenomen sinds president Jair Bolsonaro aantrad in 2019 en de milieubescherming verzwakte, met het argument dat ze de economische ontwikkeling belemmeren die de armoede in het Amazonegebied zou kunnen verminderen.

Monica Yanakiew van Al Jazeera, die vanuit Rio de Janeiro rapporteert, zei dat de nieuwe gegevens vooral zorgwekkend waren, omdat Brazilië midden in het regenseizoen zit - een tijd waarin houthakkers doorgaans geen bomen kappen en boeren ze niet verbranden om het land te ontginnen. "Dus er zou minder activiteit moeten zijn, er zou minder ontbossing moeten zijn", zei Yanakiew.

Ze voegde eraan toe dat de cijfers kwamen, terwijl vertegenwoordigers van 100 inheemse stammen in de hoofdstad Brasilia zijn om meer bescherming voor hun land te eisen en voorgestelde wetten aan de kaak te stellen die de regering in staat zouden stellen het regenwoud verder te exploiteren.

"Ze protesteren om ervoor te zorgen dat het Congres geen wetsvoorstellen goedkeurt die door de regering zijn gepusht om het gemakkelijker te maken om het Amazonewoud commercieel te exploiteren. President Jair Bolsonaro probeert dit voor elkaar te krijgen, voordat hij zich in oktober herkiesbaar stelt."

De gegevens van vrijdag toonden aan dat de ontbossing in de maand maart met 15 procent was vertraagd, maar het volgde op twee maanden van recordhoogtes.

De vernietiging wordt voornamelijk veroorzaakt door landbouw en grondspeculatie in Brazilië, een agrarische grootmacht en 's werelds grootste exporteur van rundvlees en soja. Het land herbergt ongeveer 60 procent van het Amazone-regenwoud.

Raoni Rajao, een professor in milieubeheer aan de Federale Universiteit van Minas Gerais, zei dat de situatie in het Amazonegebied "behoorlijk nijpend" is. "Het feit dat we al een recordhoogte hebben bereikt en cijfers zien die normaal gesproken halverwege het jaar te verwachten zijn - wanneer het droger is en het eigenlijk gemakkelijker is om toegang te krijgen tot het bos en wat schade aan te richten - is inderdaad zorgwekkend," vertelde Rajao aan Al Jazeera.

Hij zei dat ontbossing in combinatie met klimaatverandering een "substantiële impact" heeft gehad op de Amazone, zelfs in gebieden die verder verwijderd zijn van menselijke activiteit. "Zelfs in de gebieden ver weg van de landbouwgrens, beginnen we te zien dat het bos opdroogt en ook vatbaarder wordt voor branden", zei Rajao.

"En dit is zeer zorgwekkend, omdat het aangeeft dat we misschien dichter bij een omslagpunt komen waarbij de schade aan het bos onomkeerbaar kan worden."

Een rapport van het klimaatpanel van de Verenigde Naties op maandag waarschuwde dat regeringen niet genoeg doen om de uitstoot van broeikasgassen in te dammen om de ergste gevolgen van de opwarming van de aarde af te wenden. Hoewel het gebruik van fossiele brandstoffen grotendeels de schuld is, is ontbossing verantwoordelijk voor ongeveer 10 procent van de wereldwijde uitstoot, aldus het rapport.

"Brazilië is een voorbeeld van wat het VN-klimaatrapport zegt wanneer het verwijst naar regeringen die niet de nodige maatregelen nemen", zegt Cristiane Mazzetti, bosactivist in Brazilië voor Greenpeace. "We hebben een regering die bewust ingaat tegen de noodzakelijke maatregelen om klimaatverandering te beperken."