Ergotherapie: Een uitdagende taak

Vandaag is het Wereld Ergotherapie Dag. Dat is een therapie om de mensen te helpen die door ziekte, een lichamelijke of fysieke beperking (een speciale hulpvraag), alledaagse handelingen niet meer kunnen verrichten. Suriname heeft slechts 3 ergotherapeuten. Brigitte Ramdeo-Pracht richt zich op kinderen, in het bijzonder op de kinderen ‘van het spectrum’ (autisme). Een uitdagende taak. Er komen daarnaast steeds meer gevallen bij.

Ramdeo merkt op dat er niet genoeg bewustzijn is in de maatschappij en bij de overheid over ergotherapie en de rol die deze speelt bij het vormen van kinderen met een speciale hulpvraag, om zelfstandig te zijn in de toekomst. Een overheid die er oog voor heeft, kan ervoor zorgen dat over 15 jaar bijvoorbeeld, deze groep volwassenen financieel minder of helemaal niet afhankelijk worden van de Staat. Dit gaat dan minder druk uitoefenen op de begroting.

Er is op dit moment wel een aantal speciale scholen en instanties dat de kinderen opvangt, onderwijst en begeleidt op basisniveau.  “In Suriname zijn de meeste basisscholen die ze op kunnen vangen particulier en de overheidsscholen starten bij het 8e jaar,” deelt Ramdeo mee. “Na de basisschool is er geen of weinig vervolgonderwijs. De kinderen moeten dan “een vak leren” terwijl er veel meer uit ze gehaald kan worden.”  Ook de speciale begeleiding valt na het basisonderwijs weg.

Er wordt vaak samengewerkt met psychologen.  Die stellen vast wat het ontwikkelingsniveau is van zo een kind, geeft Ramdeo aan. Elk kind is anders en de therapie wordt dan afgestemd op die speciale hulpvraag. “Met ergotherapie worden ook gewone kinderen geholpen,” geeft ze aan. “Het zijn kinderen met bijvoorbeeld gedragsproblemen die ook ‘buiten de norm’ handelen. We leren ze onder andere emoties beter begrijpen en waarom iets gedaan moet worden.” Bij de kinderen van het spectrum gaat het moeilijker; bij autisme is juist het vermogen om te communiceren het meest verstoord.

De ergotherapeut merkt op dat in Suriname een taboe heerst over autisme. Soms zijn de kenmerken al vroeg herkenbaar. Enkele zijn weinig of niet praten, overprikkelingen door bijvoorbeeld veel geluid of drukte, gauw afgeleid zijn, afgezonderd zijn, weinig of slecht oogcontact maken. Het wordt vaak weggewuifd met “het komt wel goed, hij of zij is maar een beetje achter.” Wereldwijd neemt het aantal gevallen van autisme toe, ook in Suriname geeft Ramdeo aan. De oorzaak is niet bekend.

Ramdeo: “Soms zien wij de kinderen pas wanneer ze naar school gaan of schooladvies nodig hebben. Het kost heel veel moeite en energie om de kinderen zaken die voor hun leeftijdgenoten logisch lijken, bij te brengen. We leren ze onder andere zindelijk worden, herkennen van en leren omgaan met emoties, lezen, schrijven, contact maken, cognitieve ondersteuning.”

Het komt ook voor dat er vaak moeilijk gedaan wordt bij het uitgeven van garantiebrieven door artsen. En de verzekering dekt tussen de 5 en 10 sessies. Maar die zijn bij lange na niet genoeg, benadrukt Ramdeo. “Ik ga dan verder met ze, ook al ga ik dan minder verdienen,” geeft ze aan. “Het is zo belangrijk dat de vooruitgang die geboekt wordt, wordt voortgezet. Voor de kinderen en de ouders is ergotherapie een houvast geworden. Het is ook een van de redenen waarom we verder willen gaan en meer voor ze willen doen. Zodat deze kinderen een betere toekomst hebben.” De ergotherapeuten in Suriname zijn naast Ramdeo, Marinthe Goedschalk en Mirelva Seymonson.