VS beëindigt langste oorlog in Afghanistan

De Verenigde Staten heeft maandag de terugtrekking van zijn troepen uit Afghanistan voltooid. Daarmee kwam een einde aan 20 jaar oorlog die culmineerde in de terugkeer van de militante Taliban aan de macht.

Gedwongen tot een haastige en vernederende exit, voerden Washington en zijn NAVO-bondgenoten de afgelopen twee weken een massale maar chaotische luchtbrug uit, maar lieten nog steeds tienduizenden Afghanen achter die westerse landen hielpen en mogelijk in aanmerking kwamen voor evacuatie.

Feestelijke geweerschoten klonken in Kabul na voltooiing van de terugtrekking van de VS die een einde maakte aan Amerika's langste oorlog. Taliban-woordvoerder Qari Yusuf zei: "De laatste Amerikaanse soldaat heeft de luchthaven van Kabul verlaten en ons land is volledig onafhankelijk geworden", meldde Al Jazeera TV maandag.

Een contingent Amerikanen, door de Amerikaanse minister van Buitenlandse Zaken Antony Blinken geschat op minder dan 200 en mogelijk dichter bij de 100, wilde vertrekken, maar kon niet op de laatste vluchten komen.

President Joe Biden verdedigde in een verklaring zijn besluit om zich aan een deadline van dinsdag te houden voor het terugtrekken van de Amerikaanse troepen, ook al betekende dit dat niet iedereen die eruit wilde, eruit kon. Hij zei dat de wereld de Taliban zou houden aan hun belofte om veilige doorgang te bieden aan degenen die Afghanistan willen verlaten.

"Nu is onze 20-jarige militaire aanwezigheid in Afghanistan ten einde", zei Biden, die het Amerikaanse leger bedankte voor het uitvoeren van de gevaarlijke evacuatie. Hij is van plan dinsdagmiddag het Amerikaanse volk toe te spreken.

Biden heeft zware kritiek gekregen van Republikeinen en enkele van zijn mede-democraten voor zijn aanpak van Afghanistan sinds de Taliban eerder deze maand Kabul innamen na een bliksemsnelle opmars.

Senator Ben Sasse, een Republikeins lid van de inlichtingencommissie van de Senaat, noemde de terugtrekking van de VS een "nationale schande" die "het directe gevolg was van de lafheid en incompetentie van president Biden".

"De president heeft de moreel onverdedigbare beslissing genomen om de Amerikanen achter te laten. Oneerlijkheid was de keuze van de president", zei hij in een verklaring.

Maar de democratische senator Sheldon Whitehouse twitterde: "Bravo aan onze diplomaten, militairen en inlichtingendiensten. Een luchtbrug van 120.000 mensen in die gevaarlijke en tumultueuze situatie is iets dat niemand anders zou kunnen doen."

Biden heeft gezegd dat de Verenigde Staten lang geleden de doelen heeft bereikt die ze had gesteld bij het verdrijven van de Taliban in 2001 voor het huisvesten van militanten van Al-Qaeda die het brein waren achter de aanslagen van 11 september op de Verenigde Staten.

Het 20-jarige conflict kostte het leven aan bijna 2.500 Amerikaanse troepen en naar schatting 240.000 Afghanen en kostte zo'n US$ 2 biljoen.