Asis, de toehoorder
11 Jul 2021, 10:43
foto
Raymond Sapoen


(Ingezonden)

Scheiding der machten
De afgelopen week was er aardig wat te doen omtrent de Trias Politica; zo klassiek als dit thema is, zo actueel kan zij soms dwars door de financieel-economische beslommeringen van de dag worden. Deze kortstondige oprisping ontstond naar aanleiding van het verzoek van president Chan Santokhi aan De Nationale Assemblee om met spoed een vertegenwoordiger voor te dragen ter participatie in de Anti-Money Laundering Steering Council (ASC).

De oppositie (NDP en BEP) aarzelde geen seconde en protesteerde onmiddellijk  tegen deze 'onaanvaardbare en ongrondwettelijke' gang van zaken. Met een beroep op de scheiding der machten is het volgens de oppositie 'principieel onaanvaardbaar dat DNA participeert in uitvoerende commissies van de regering'. Zo beredeneerd heeft de oppositie volkomen gelijk. Ofschoon we nog een hele wereld te winnen hebben in het kader van 'dubbele functies' (leden van de wetgevende macht die tegelijkertijd direct of indirect een dienstbetrekking hebben bij de uitvoerende macht), is het onwenselijk dat parlementariërs in hoogst eigen persoon, al dan niet bezoldigd, participeren in organen van de regering. De Trias Politica leer, zoals die is ingebed in onze rechtsstaat, gaat er immers van uit dat dat de drie machten zodanig gescheiden zijn dat het parlement autonoom zonder gezag van een andere macht de regering controleert. Deze controlerende functie zal moeilijk tot haar recht komen wanneer een lid van de wetgevende macht “zich zelf” (als lid van een regeringscommissie) moet controleren. 

Toehoorders
Ervan uitgaande dat de president als de hoogste uitvoerende macht kennis draagt hiervan, wekt het dan ook bevreemding op dat hij een dergelijk verzoek deed. Om kennelijk kool en geit te sparen kwam de voorzitter van DNA al vlug op een briljant idee en droeg namens het wetgevend college Asis Gajadien voor als 'toehoorder' in de door de president ingestelde commissie.  Met de hete adem van Montesquieu in zijn nek voelde de voorzitter zich verder verplicht daarbij direct te vermelden dat “de leiding van DNA te allen tijde de scheiding der machten zal bewaken en nimmer verstrengeling van verantwoordelijkheden zal toestaan”. Nu is het zo dat de toehoorders kwalificatie van parlementariërs volgens het Orde Reglement alleen van interne aard is. Zo mogen parlementariërs volgens art.28 met toestemming van de commissie de zitting van vaste commissies als toehoorder bijwonen, maar mogen het woord niet voeren. Dat is normaliter de positie van een toehoorder: iemand die luistert naar wat gezegd wordt maar niet actief meedoet en geen spreek- en stemrecht heeft. Zonder enige wettelijke grondslag is het parlementair functioneren in relatie tot de regering dus 'verrijkt' met het begrip toehoorder.

Parlementaire commissie
De president die het ASC (waarin Gajadien als toehoorder participeert) zelf voorzit beargumenteert dat naast de belangrijke arbeid van de ASC “ook in het parlement snelle acties moeten worden ondernomen. Vandaar dat hij gevraagd heeft naar een vertegenwoordiger van DNA om zaken slagvaardig te stroomlijnen mede gelet op het uitgezet tijdspad. Zonder meer moet de persoonlijke ijver van de president worden gewaardeerd en inderdaad rest op ons allen een gigantische job om ervoor te zorgen dat Suriname niet wordt gegrey- of geblacklist. Dit zal een enorme slag zijn voor onze economie die al in zwaar weer verkeert.  De participatie van alle stakeholders zoals het bankwezen maar ook  DNA om de noodzakelijke wetten aan te nemen is hierbij doorslaggevend. Was er geen andere optie om het parlement alvast mee te laten liften met de activiteiten van het ASC en wat zal de toegevoegde waarde van een parlementaire toehoorder in dat opzicht zijn?

Het is vaker gebeurd en ook wenselijk dat bij de behandeling van belangrijke ontwikkelingsissues door DNA een speciale parlementaire commissie als counterpart van de regering wordt ingesteld waarin alle fracties zijn vertegenwoordigd. Er wordt dan van uitgegaan dat alvorens de plenaire behandeling plaatsvindt er wat parlementair voorwerk is verricht hetgeen o.a. de efficiency ten goede komt. De bestrijding van witwassen en terrorisme financiering om ons financieel stelsel en onze democratie gezond te houden is duidelijk zo een nationaal vraagstuk. Nu is er in ieder geval een parlementair precedent geschapen waar de vraag is hoe Asis die niet mag spreken op zo een meeting van de ASC de inzichten van DNA kan meenemen. Het is niet ondenkbaar dat de president met veel souplesse een uitzondering voor Asis maakt.   
     
Raymond S.Sapoen

Advertenties

Sunday 05 May
Saturday 04 May
Friday 03 May