Amsterdam verontschuldigt zich voor rol slavernij

De burgemeester van Amsterdam heeft zich formeel verontschuldigd voor de rol van de stad in de slavernij, zoals het land afrekent met zijn koloniale verleden. Femke Halsema zei dat het "tijd was om het grote onrecht van koloniale slavernij in de identiteit van onze stad te graveren".

De verontschuldiging kwam tijdens een jaarlijkse feestdag die het einde markeert van de slavernij in de Nederlandse koloniën in de jaren 1800. Vorig jaar stemde de gemeenteraad voor een verontschuldiging en een adviescommissie heeft de rijksoverheid opgedragen dit voorbeeld te volgen.

"Mijn excuses voor de actieve betrokkenheid van de Amsterdamse gemeenteraad bij het commerciële systeem van koloniale slavernij en de wereldwijde handel in tot slaaf gemaakte mensen", zei Halsema donderdag in een toespraak.

De burgemeester zei dat hoewel het terecht was om de erfenis van de slavernij te erkennen, "geen enkele Amsterdammer die vandaag leeft, verantwoordelijk is voor het verleden".

De verontschuldiging zet de linkse burgemeester op gespannen voet met de centrumrechtse Nederlandse premier Mark Rutte, die momenteel in gesprek is om een ​​nieuwe regering te vormen. Rutte verwierp vorig jaar oproepen tot formele excuses van de staat, omdat protesten naar aanleiding van de dood van George Floyd in politiehechtenis de wereld overspoelden.

In het parlementaire debat over racisme zei Rutte dat een dergelijke verontschuldiging de samenleving kan polariseren en bij sommigen pijnlijke herinneringen kan oproepen. Zijn regering heeft echter wel een onafhankelijk adviespanel opdracht gegeven om niet-bindende aanbevelingen te doen over kwesties als ras en discriminatie.

Het panel bracht donderdag zijn rapport uit. Het rapport zei dat het land zich weinig bewust was van zijn koloniale verleden en raadde aan om het op scholen te onderwijzen. Het panel adviseerde de regering excuses aan te bieden voor de Nederlandse betrokkenheid bij de wereldwijde slavenhandel, die volgens haar verantwoordelijk was voor misdaden tegen de menselijkheid.

Excuses voor slavernij zijn aangeboden door andere landen, waaronder het Verenigd Koninkrijk, de VS en Frankrijk.

Nederlandse rol in slavenhandel
De trans-Atlantische slavenhandel omvatte de gedwongen verplaatsing van mensen van het Afrikaanse continent naar Amerika tussen de 16e en 19e eeuw. Tijdens deze periode had Nederland uitgebreide kolonies in de regio's die nu bekend staan ​​als Indonesië, Zuid-Afrika, Curaçao, Nieuw-Guinea, Suriname - en daarbuiten.

Door deze regio's te koloniseren werd Nederland een economische wereldmacht. Zijn rijkdom groeide meer dan 200 jaar door de Verenigde Oost-Indische Compagnie (VOC), die een leidende rol speelde in de slavenhandel. Het bedrijf exploiteerde een keten van handelsposten in West-Afrika, van waaruit slaven over de Atlantische Oceaan werden verscheept.

Het stadsbestuur van Amsterdam zegt dat enkele van zijn hoogste ambtenaren nauw betrokken waren bij de slavenhandel. Halsema zei dat uit onderzoek is gebleken dat "van het einde van de 16e eeuw tot ver in de 19e eeuw de betrokkenheid van Amsterdam direct, wereldwijd, grootschalig, veelzijdig en langdurig was".

Het Nederlands Nationaal Museum, het Rijksmuseum, zegt dat Nederland een van de laatste landen was die de slavernij afschafte. Dat gebeurde in 1863, toen de slavernij officieel werd afgeschaft in de belangrijkste Nederlandse kolonie, Suriname. De verjaardag van dat moment wordt elke 1 juli gevierd en staat bekend als Keti Koti, wat Chains Broken betekent.