Brazilië: Lula vrij om aan presidentiële race mee te doen

Het Braziliaanse Hooggerechtshof heeft een uitspraak bekrachtigd waarbij de corruptie-veroordelingen van voormalig president Luiz Inacio Lula da Silva nietig werden verklaard. De uitspraak maakt de weg vrij voor Lula om zich volgend jaar kandidaat te stellen voor een nieuwe presidentiële termijn tegen de zittende Jair Bolsonaro.

Het meerderheidsbesluit, dat algemeen werd verwacht, kwam donderdag nadat rechter van het Hooggerechtshof, Edson Fachin, begin maart had vastgesteld dat de lagere federale rechtbank waar Lula werd berecht, onbevoegd was; een uitspraak waartegen al snel beroep werd aangetekend door de hoogste aanklager van Brazilië.

De uitspraak vindt Lula niet onschuldig, maar plaatst officieren van justitie in feite terug op de eerste plaats door de zaken naar een andere rechtbank te sturen.

De vernietiging van de veroordelingen van Lula - zij het op procedurele gronden - heeft de Braziliaanse politiek op zijn kop gezet, nu de extreemrechtse president Jair Bolsonaro zich opmaakt voor herverkiezing terwijl de Covid-19-pandemie het grootste land van Latijns-Amerika teistert.

Bolsonaro heeft het virus dat meer dan 365.000 Brazilianen heeft gedood, het op een na hoogste dodental ter wereld, beschreven als een ‘griepje’. Na de uitspraak van Fachin beschreef Lula Bolsonaro's benadering van de pandemie als 'dwaas' en vergeleek hij de situatie met een genocide.

Een populaire maar aangetaste linkse politicus en voormalig staalarbeider, de nu 75-jarige Lula leidde Brazilië door een economische bloei van 2003 tot 2010. Zijn advocaten noemden de beslissing van de rechters 'historisch'. "Dit is weer een uitspraak van het Hooggerechtshof die de geloofwaardigheid van het rechtssysteem in ons land herstelt", zeiden ze in een verklaring.

Bolsonaro's waarschuwingen
Bolsonaro, een voormalige legerkapitein die 66 is, zei dat de uitspraak betekent "Lula is nu een kandidaat" voor 2022. HIj waarschuwde onheilspellend voor de gevolgen. "Kijk hoe de toekomst van Brazilië eruit zal zien met het soort mensen dat hij naar het presidentschap zou brengen", zei de huidige president in zijn wekelijkse live-toespraak op Facebook. "Jullie kunnen allemaal je eigen conclusies trekken."

Lula werd in 2018 veroordeeld voor het aannemen van steekpenningen van ingenieursbureaus in ruil voor openbare aanbestedingen en bracht anderhalf jaar achter de tralies door totdat het Hooggerechtshof oordeelde dat hij en anderen in beroep konden gaan zonder een gevangenisstraf uit te zitten.

Lula en zijn aanhangers hebben de anti-corruptie-taskforce die hem ten val bracht, Operatie Car Wash genaamd, die enorme corruptie waarbij staatsoliegigant Petrobas betrokken was, aan de kaak gesteld als een politiek gedreven inspanning. Uitgelekte gesprekken in 2019 riepen vragen op over de vraag of rechercheurs steken hadden laten vallen bij de vervolging.

De taskforce werd in februari opgeheven. Lula heeft altijd volgehouden dat hij onschuldig is en dat de zaken tegen hem een ​​samenzwering waren om hem politiek buitenspel te zetten.

De verkiezingen staan ​​gepland voor oktober 2022. Uit vroege peilingen blijkt dat het een spannende race zal worden.