In Memoriam: Tanzania’s president en zijn politieke nalatenschap
21 Mar 2021, 19:04
foto
John Magufuli, overleden president van Tanzania. (Foto: CNN)


John Magufuli, president van de Verenigde Republiek Tanzania, is recentelijk overleden op 61-jarige leeftijd. Jong en onverwacht, van een staatsleider die, in 2020, net gekozen was voor zijn tweede ambtstermijn van presidentschap. Magufuli, een man opgegroeid in het district Chato (Geita Region) in noordwest Tanzania, studeerde scheikunde en wiskunde, aan de nationale universiteit in Dar es Salaam, trad in dienst in het onderwijs, en na enkele jaren maakte hij vervolgens zijn intrede  in de politiek. In 1995, werd hij gekozen tot lid van het parlement, vervolgens klom hij op  tot kabinet-minister in 2000, en uiteindelijk in 2015 gekozen als president tot aan zijn recente overlijden vorige week.

Beleidssuccessen
Magufuli was over het algemeen gezien als een president down to the earth een echte leider, die de nationale belangen van Tanzania altijd voorop stelde. Zelf kwam hij uit een modale familie en dus veel luxe kende hij niet, had een typisch districtsmentaliteit, die ook in zijn dagelijks levensstijl tot uiting kwam. Tijdens zijn ministerschap voor huisvesting en openbare werken,  ontpopte hij gauw als de minister die vooral opkwam voor de belangen voor de onderste kant van de  sociale klasse. Hij garandeerde voor de armen en daklozen van huisvesting en schonk daarbij intense aandacht aan hun algemene precaire situatie. Hierdoor verwierf hij dan ook de bijnaam in het Swahili Tingatinga (Bulldozer).

Tegen fraude was Magufuli fel gekeerd en pleitte dan ook dat geld onttrokken aan belasting- en andersoortige fraude, terecht moest komen in het onderwijs. Tevens stond hij voor mega investeringen in Tanzania en streef voor een ontwikkelingsstrategie met duurzame impact in de economie. Grote (buitenlandse) bedrijven en -investeerders in de oliesector en mijnexploraties werden benaderd, om de woekerwinsten ook voor een deel in Tanzania te behouden. Voor corrupte (lokale) bedrijfsmanagers en positiebekleders zonder expertise was er geen plaats, en deze moesten dan ook het veld ruimen voor de kundigen.

Magufuli was een van de laagst betaalde staatsleiders in Afrika, en verwierf daardoor een bijzondere reputatie van soberheid, toen hij tijdens zijn ambtsperiode, als een voorbeeld voor zijn natie, zijn salaris met 75% verlaagde. Om de veerkracht van de economie te behouden en koopkracht te beschermen,  verminderde hij de overheidsuitgaven drastisch. Als volkspresident, verwierf hij het unicum van eenvoud en simpelheid, toen  hij in hoogst eigen persoon een bezem pakte en de binnen straten van Dar es Salaam schoonveegde. Ter handhaving van de orde in de binnenstad, nam Magufuli ook de verkeerschaos in de binnenstraten draconisch ter hand. Bestuurders die in de binnenstad verkeerd parkeerden, vonden bij terugkeer hun voertuigen zonder wielen, een vorm van ordening en gedragscorrectie. 

Samenwerking
Internationaal en in de regio hield Magufuli goede betrekkingen met Afrikaanse leiders, zo ook, met de Oost-Afrikaanse Gemeenschap, Afrikaanse Unie, de Southern African Development Economic Community, en de economische- en monetaire gemeenschap van centraal Afrikaanse landen. Tanzania staat ook bekend om de goede relaties in de VN en zijn gespecialiseerde organen.     

Politieke onzekerheden

Algemeen wordt gevreesd dat de dood van president Magufuli een politiek vacuüm zal achterlaten. Zijn partij, de Chama cha Mapinduzi, (CCM) is sinds Tanzania’s onafhankelijkheid aan de macht, iets wat op zich al vragen doet rijzen over de waarachtige politieke pluriformiteit en de beleving van de democratie in Tanzania. Tanzanians zijn een vredelievend volk, gastvrij en warm, doch het land heeft ook sociale spanningen gekend.

Veel hoop is thans gevestigd op Samia Suluhu Hassan, de eerste vrouwelijke president, die thans het politieke roer vooreerst in de geschiedenis van Tanzania  heeft overgenomen. Zij is een van de weinige vrouwelijke leiders op het Afrikaanse continent, en haar benoeming is niet alleen een unicum in Tanzania’s geschiedenis, maar zal ongetwijfeld een extra dynamiek en uitdaging zijn in de komende jaren onder haar politieke leiderschap.  

Sardhanand Panchoe
21 maart 2021

Advertenties

Sunday 05 May
Saturday 04 May
Friday 03 May