Voor de 20e eeuw bestonden de termen ‘racisme’ en ‘antiracisme’ nog niet, maar de praktijken van superioriteit, minachting en agressie jegens buitenstaanders zijn even oud als de mensheid en komen overal voor. Racisme is ontstaan toen Europese reizigers over de aardbol trokken en naakte primitieve volken ontmoetten die niet verder konden tellen dan twee, en die zij inferieur vonden (omdat ze alleen maar dansten en schreeuwden en erg bijgelovig waren). Men zag een enorme civilisatiekloof en heeft dat toegeschreven aan de biologische huidskleur. Het was onwetendheid. Naakt heeft meer te maken met klimaat dan intelligentie.

Europa bewandelt het pad van mono-etniciteit naar diversiteit: een dominante groep moet leren leven met multi-etniciteit. Suriname bewandelt het pad van aangewaaide etnische diversiteit naar eenheid. In Suriname is het obstakel meer etnocentrisme dan racisme.

In Suriname is men op de eerste plaats Creool, Marron, Hindostaan, Javaan, Chinees, etc. Dat wordt allemaal in een boeketje bij elkaar gebonden met het lintje ‘God zij met ons Suriname’. Er is narcistische voorkeur voor de eigen groep. Elke groep etaleert etnische trots. En helaas is niet zelden trots gekoppeld aan een andere zonde, hebzucht. Hoe vuriger er gepraat wordt over de bromki dyari, hoe erger de onderliggende etnische spanningen. Dat heet overcompensatie.

Een waterige vorm van racisme, in de zin van gevoelens van superioriteit, arrogantie en minachting, komt ook voor in Suriname, hoewel het nooit goed is onderzocht. Het is kort gezegd de spreekwoordelijke olifant in de bromki dyari. Racisme is verwerpelijk. Maar valse beschuldigingen van racisme zijn dat ook. Een valse beschuldiging van racisme kan politiek worden gebruikt door groepen die het hebben verknoeid en hun dominantie hebben verloren. Het wordt dan gebruikt als afleiding om de ander te beschadigen en het eigen falen te maskeren.

Racistisch geklets op Facebook kan ook worden gebruikt door ‘slachtoffers’ van discriminatie die in feite slachtoffer zijn van luiheid of losbandigheid. Ook kunnen eigen racistische gevoelens worden geprojecteerd op de ander. Dit alles veroorzaakt een giftige opwinding in de samenleving en zorgt vaak voor toegeeflijkheid aan de onredelijke eisen van losers en ‘slachtoffers’, om de opwinding te dempen.

Beschaving is het product van de sterken, die het steeds voor het zeggen hebben gehad. Verval treedt op als de intellectueel en moreel sterken worden tegengehouden door de zwakken. Zwakken boven sterken plaatsen veroorzaakt hersenvlucht. De beste personen moeten aan de top. Een absolute vereiste is wel dat zij niet racistisch denken of handelen. Ze moeten de zwakken niet willen domineren, maar alleen een hogere prestatie willen leveren. En de vruchten van ontwikkeling moeten ze gebruiken om de zwakken te verheffen.

Mensen die geen moeite doen om hogerop te komen, zijn niet interessant, moet je niet veel tijd aan verliezen. Bewonderenswaardig zijn personen die met pijn en moeite een doel willen bereiken en ook bereiken door de obstakels op hun weg te bedwingen. Zij mogen trots en blij zijn. Geen enkele persoon die moeite doet om een realistisch doel te bereiken moet worden tegengewerkt.

Op weg naar eenheid moet de nadruk meer liggen op goed burgerschap dan op etniciteit. De oorzaak van het tekort in Suriname is het tekort aan goed bestuur en goede normen en waarden. Eigenlijk moeten er maar twee soorten Surinamers zijn: Surinamers die goed handelen, waarop men trots is, en Surinamers die slecht handelen, waarvoor men zich schaamt.

Twee goede manieren om eenheid te bereiken zijn taal en huwelijk. Taal heeft een sterke aantrekkingskracht. Elke onbekende taal klinkt als barbarbarbarbarbarbar… Maar als je het verstaat, dan maakt het de ander meer tot mens. Je verrast mensen aangenaam als je ze kan toespreken in hun eigen taal. Etnische scheidslijnen worden ook doorbroken via het huwelijk. Door vermenging zal het 'bloed' gemeenschappelijk worden, wat uiteindelijk zal leiden tot minder uitsluiten van de ander. Voor nu moeten goed burgerschap, sterke instellingen en goed bestuur leiden tot insluiten van de ander.

Discriminatie kan alleen op basis van karakter, opleiding, integriteit en deskundigheid. Een piloot zonder de juiste kwalificaties mag niet in de cockpit plaatsnemen. Dit dient om anderen te beschermen. Een voorkeursbehandeling op basis van etniciteit kan alleen als talentvolle personen in achtergestelde groepen echt gemotiveerd zijn voor een opleiding en een baan. Maar het werkt niet als mensen vinden dat ze ergens recht op hebben; als ze alleen willen krijgen, niet verdienen.

Etnische diversiteit mag niet ten koste gaan van excellentie. In de hogere maatschappelijke lagen moeten intellect en deskundigheid de doorslag geven, niet etniciteit. In Suriname is ‘excellentie’ gedevalueerd door etnisch sentiment, nepotisme en eigen belang. Zelfs criminelen krijgen die titel. Daarom is de toekomst nooit zeker in Suriname en hakken de prijzen er steeds weer in en vinden sommigen geen hapje brood.

Sociaaleconomische ontwikkeling heeft te maken met ontwikkeling van de herseninhoud door opvoeding en opleiding. Eenheid en nationale identiteit ontstaan als men elkaar vertrouwt en met elkaar gaat trouwen. Door liefde voor elkaar hoeft niemand zich superieur te voelen. Misschien is de gemengde groep de echte Surinaamse bloem in de bromki dyari. Uiteindelijk zal ‘racisme’ helemaal verdwijnen, ook in de bromki dyari.