Column: Denkfout

Oud-legerleider en ex-president Desi Bouterse heeft twaalf jaar lang geweigerd om de zitting van de Krijgsraad in het 8 decemberstrafproces bij te wonen. Zijn raadsman, Irvin Kanhai, heeft elke keer wanneer de president van de militaire rechtbank hem vroeg waar de verdachte Bouterse was, een reden opgegeven. Hoewel het proces in 2007 is begonnen, werd Bouterse in 2010 gewoon gekozen tot president. Toen de president van de Krijgsraad, Cynthia Valstein-Montnor op 23 juni 2010 aan Kanhai vroeg: Waar is uw cliënt, antwoordde de raadsman: Hij heeft het te druk met kabinetsformatie.

Van de vele woorden die Bouterse maandag heeft uitgesproken in de verklaring tegenover de rechtbank, is  'denkfout' heel opvallend. "Ik sta vandaag in persoon voor uw Krijgsraad, omdat ik nu besef, dat in strijd met hetgeen ik altijd gedacht heb namelijk dat door aanwezigheid van mijn raadsman tijdens het proces ik geacht werd aanwezig te zijn, een denkfout is geweest. Mijn verontschuldigingen daarvoor." Uiteraard is het antwoord uit tactische overwegingen gegeven, maar Bouterse zal een tweede denkfout maken als hij denkt dat de Krijgsraad hierin zal trappen.

In feite geeft Bouterse critici gelijk dat de Krijgsraad geen verstekvonnis had moeten uitspreken. Zelfs Bouterse had niet verwacht dat hij bij verstek veroordeeld zou worden tot 20 jaar cel. Zijn raadsman heeft al die lange twaalf jaren uitgebreid de ruimte gekregen om namens zijn cliënt de verdediging te voeren, excepties op te werpen, getuigen op te roepen, vragen te stellen op de zitting, te reageren op het Openbaar Ministerie en een fiks pleidooi te houden. De laatste zitting, waar het verstekvonnis een jaar geleden tegen Bouterse werd uitgesproken, was hij op Staatsbezoek in China. Dankzij de 'denkfout' heeft Bouterse verzet kunnen indienen. Hij kan na de zitting van gisteren vrij ademhalen, want pas volgend jaar - over twee maanden - gaat de zaak weer voor.

Bouterse heeft duidelijk laten blijken heel tevreden te zijn over de verklaring, dat het resultaat is van teamwork van een drietal juristen. Naast diverse sneren naar Den Haag, is ook inhoudelijk ingegaan op het proces. Bouterse vindt dat er niet aan waarheidsvinding is gedaan en belangrijke getuigenverklaringen niet meegenomen zijn in het oordeel. "Mevrouw de president en leden van de Krijgsraad, weest u ervan overtuigd dat ik er absoluut niet trots op ben en dat het mij echt veel verdriet heeft gedaan en ik er ook spijt van heb, dat ik de gebeurtenissen van december 1982 niet heb zien aankomen," verklaarde Bouterse. De denkfout van de oud-legerleider is dus niet in 2007 begonnen, maar 38 jaar geleden al.

De man die vanaf 1980 zijn stempel drukt in het land, blikt ook in de toekomst. In navolging van de legendarische leider Fidel Castro meent Bouterse dat ook hij er goed van zal afkomen. "Mevrouw de president en leden van de Krijgsraad, dat ik zeker weet dat - naar analogie van de bekende uitspraak van een door mij hooggeachte staatsman de geschiedenis ook mij zal vrijspreken van alle schuld aan het trieste, traumatische gebeuren van 8 december 1982". Bouterse gaat blijkbaar door met het maken van denkfouten.

Nita Ramcharan