Column: Excellentie

Surinaamse politieke notabelen, zoals ministers laten zich graag nadrukkelijk ‘excellentie’ noemen. Maar staan ze erbij stil dat het woord een eeuwenoud synoniem is voor voortreffelijkheid? Anno 2020 zouden wij ons moeten afvragen of iemand vanwege het blote feit dat hij/zij - al dan niet terecht – in een hoge politieke functie terecht komt voldoende rechtvaardigt deze persoon met excellentie aan te spreken. 

Ik noem de werkers bij de autowerkplaats – waar ik mijn auto regelmatig laat nazien - steevast ‘excellentie’. “No man - meneer Breeveld - mi a no minister” wordt mij dan tegengeworpen. Ik houd deze automonteurs dan voor dat excellentie staat voor ‘iemand die iets voortreffelijk doet’. Op mijn vraag of opeenvolgende ministers ons land in het algemeen voortreffelijk bestuurd hebben is hun antwoord steevast ontkennend. Jullie maken mijn auto wel zeer goed. Wie is dan de excellentie? “Efu meneer Breeveld e luka a sani so, oké dan”.

De aanspreektitel excellentie zou men moeten verdienen. Al die topvoetballers met Surinaamse roots in het buitenland zijn excellenties. Een Bigi Boy, een Letitia Vriesde, maar zeker niet op de laatste plaats onze Anthony Nesty, dat zijn stuk voor stuk excellenties. Maar excellent zijn zeker ook de vele Surinamers die in eigen land of daarbuiten op ontelbare gebieden ver bovengemiddelde prestaties neerzetten. En wie excelleert moet excellentie genoemd worden. 

Zijn wij niet de veroorzakers van jarenlang slecht beleid door personen in vooruitgeschoven politieke functies prematuur ‘Excellentie’ te noemen. Wij geven hen een vrijbrief om niets meer te hoeven doen. Het hebben van die functie heeft ze toch al excellent gemaakt? Noem ze respectvol meneer en mevrouw.  Zo u wil meneer/mevrouw de minister, de vicepresident of de president. Dat zijn ze. Aan het eind van de rit zouden we moeten vaststellen of ze geëxcelleerd hebben of niet.

Omstandigheden kunnen maken dat talenten - zegt excellenties - verloren gaan. Kort nadat de militairen op 25 februari 1980 de macht in Suriname hadden overgenomen gaven ze aan dat ze die macht na 2 jaar terug zouden geven, na orde op zaken te hebben gesteld. Kort voor 25 februari 1982 – ja 2 jaar later - was ik getuige van wat Garnizoenscommandant majoor Roy Horb namens het militair gezag te zeggen had op het Onafhankelijkheidsplein, toen ‘Eenheidsplein’ genoemd. Kort gezegd kwam het erop neer dat het werk van de militairen nog niet voltooid was dus moesten ze doorgaan. Symbolisch zei Horb: “So langa ala sma na ini Ramgoelamweg no e lafu un mus’ go doro nanga a wroko”.  De Ramgoelamweg werd opgebracht als probleemgebied. “Kan uit Nazareth iets goeds komen?” werd de ondertoon in de samenleving als er over deze weg en omgeving gesproken werd. Maar God vergat ‘Nazareth’ niet. Er kwam goed nieuws uit ‘Nazareth’; niet direct, maar haast 40 jaar later. 

In buurten waar minderdraagkrachtigen wonen zijn schoolresultaten vaak niet uitmuntend. De OS 2 Hockeystraat - zijstraat van de Ramgoelamweg – vormde op deze regel geen uitzondering. Jaarlijkse haalden nooit meer dan 60% van de leerlingen de glo-toets.

Twee jaar geleden werd juffrouw Audrey Graanoogst-Ong A Kwie als schoolleider op die school aangesteld. Een vrouw voor wie bidden de sleutel is. Ze begon direct met het opknappen van de school en mede daardoor het motiveren van haar onderwijzerskorps. De leerkrachten en de leerlingen hadden weer zin in het bezoeken van de school. Maar toen sloeg Covid-19 toe. 

Hoe stap je over op afstandsonderwijs als vele kinderen geen internet thuis hebben? Maar voor die gemotiveerde en vindingrijke leerkrachten van OS 2 Hockeystraat was het niet te veel gevraagd per sms de lessen naar de ouders van die leerlingen te sturen. Als uiteindelijk alle 43 leerlingen slagen voor de glo-toets, dus 100% dan is er terecht grote vreugde op die school. Maar ze krijgen met zijn allen de ultieme beloning als blijkt dat 3 van deze leerlingen tot go glo-ers behoren.

De lang gekoesterde wens van het hoofd van de school, dat ooit kinderen van minderdraagkrachtigen deel zouden uitmaken van deze exclusieve groep uitblinkers ging in vervulling. Nota bene in een ooit zo gestigmatiseerde wijk. Hulde aan het hoofd en de leerkrachten. Zij leren ons: Ware excellenties slaan zichzelf niet op de borst, maar zorgen dat ook andere excelleren.

Hans Breeveld