Suriname is
sinds 25 november 1975, met behoud van de Nederlandse
taal, onafhankelijk geworden van Nederland . In Suriname
wordt nog steeds ABN (Algemeen Beschaafd Nederlands) gesproken.
Een geluk voor de voormalige kolonie is dat ze niet
veel hoeven te ondernemen om de taal in stand te houden. Ze
hoeven het wiel immers niet uit
te vinden. Maar het wiel moet wel correct gebruikt worden.
De officiële
taal in dit Zuid-Amerikaanse land is nog steeds de Nederlandse. Alhoewel
er heel veel andere talen worden gesproken in dit land,
blijft het Nederlands de officiële taal en wordt die taal ook op scholen
onderwezen. Wat wel heel opvallend is, dat bepaalde woorden en
begrippen een totaal andere inhoud c.q. betekenis hebben, en ook dusdanig
worden gebruikt en geïnterpreteerd dan in het moederland.
Ik
wil dit aantonen middels 3
voorbeelden. Het eerste voorbeeld dat opvalt is het
woord 'aanmelden'. Volgens de
diverse bronnen op Google betekent aanmelden: je op een of andere manier digitaal en of
elektronisch vergewissen. Laten we in het onderwijs blijven. Als een leerling de klas wordt
uitgestuurd, zegt de leerkracht: ‘Ga
je bij de directeur aanmelden.’ Hij bedoelt: ‘Ga je melden bij de directeur.’ Aanmelden is
digitaal of elektronisch. Melden is je lijfelijk ergens begeven.
Ga je naar
diverse kantoren in Suriname dan lees je het opschrift bij het loket van dat
kantoor; Hier
aanmelden (moet zijn: Hier melden).
Het tweede
voorbeeld is het woord 'afschrijven'. Vaak
lees je of hoor je dat een leerling van een bepaalde school is afgeschreven.
Afschrijvingen vinden overwegend plaats op roerende goederen en niet op
mensen. Men bedoelt dat die leerling van school is uitgeschreven.
Het
derde voorbeeld is het woord 'afschrikken'. Ik
zal bij het onderwijs blijven en middels een voorbeeld de inhoud
van dit woord
presenteren. Mijn zoon zit in het 2e leerjaar van de
MULO. Hij
heeft in het 1e leerjaar zijn best gedaan. Hij is bevorderd. Bij het ophalen van
het eerste rapport uit leerjaar 2 heb ik een afspraak met zijn klassenvoogd (mentor) gemaakt voor de ouderochtend. Als ik
tegenover de leerkracht aan tafel zit, haalt de leerkracht het rapport van mijn
zoon uit een stapel die op het bureau ligt. De leerkracht slaat het
rapport open en kijkt verbaasd, met gefronste wenkbrauwen
en met zijn hand voor de mond, naar mij en spreekt de volgende
woorden: ‘Ik schrik van zijn cijfers’
(met wijd gespreide ogen).
Er
gaat een hele, vervelende rilling door mijn lichaam als
ik dit de meester hoor zeggen. Wat heeft mijn zoon gedaan? Dit
gesprek zal vast niet prettig worden. De meester geeft het rapport ter inzage aan mij. Ik zie alleen
maar achten en negens op de lijst. Ik kom gelijk tot rust. Waarom of
waarvoor was de meester geschrokken? Of bedoelde hij te zeggen
van: 'Ik ben echt onder de
indruk van zijn resultaten of ik ben echt tevreden met zijn
inzet of hij heeft echt boven
mijn verwachtingen gescoord.' Je
schrikt van iets ergs, verschrikkelijks of angstaanjagends toch?
Namens de
stichting “5 juni
1873”
Hemantkumar Biere, voorzitter