Amnesty: Meer dan 100 gedood in Iran bij protesten
19 Nov 2019, 23:03
Naar verluidt gingen de protesten maandagavond door op verschillende locaties, waaronder in Teheran. (Foto: AFP)
Amnesty International zei dinsdag dat meer dan
100 demonstranten zijn gedood in 21 steden in Iran tijdens de onrust die vorige
week uitbrak over een stijging van de brandstofprijzen. Sluipschutters hebben
menigten demonstranten van daken en in één geval vanuit een helikopter
neergeschoten, zei Amnesty.
De
anti-regeringsprotesten begonnen op vrijdag nadat de brandstofprijsstijgingen
van minstens 50 procent waren aangekondigd.Een Iraanse functionaris zei dat ze dinsdag waren verdwenen, een dag
nadat de revolutionaire bewakers hadden gewaarschuwd voor 'beslissende' actie
als ze niet ophielden.
Het in
Londen gevestigde Amnesty International
zei dat volgens geloofwaardige rapporten van getuigen, geverifieerde video's en
informatie van mensenrechtenactivisten ten minste 106 demonstranten in 21
steden waren vermoord. "De organisatie gelooft dat het echte dodental veel
hoger kan zijn, met sommige rapporten die suggereren dat er 200 zijn
gedood," zei Amnesty in een verklaring.
De rapporten
"onthullen een schrijnend patroon van onwettige moorden door Iraanse
veiligheidstroepen, die buitensporige en dodelijke geweld hebben gebruikt om
grotendeels vreedzame protesten te verpletteren," zei het.
Inlichtingen-
en veiligheidstroepen brachten de lichamen niet terug naar hun families en
dwongen anderen om lichamen snel te begraven zonder een onafhankelijke
autopsie, zei Amnesty.De Iraanse
rechterlijke woordvoerder Gholamhossein Esmaili vertelde op een persconferentie
dat de rust was hersteld.
Maar
video's die op sociale media zijn
gepost in weerwil van een internetblok lieten zien dat protesten in
verschillende steden op maandagavond aanhielden en dat er een zware
aanwezigheid van veiligheidstroepen in straten was. Volgens de autoriteiten
zijn ongeveer 1.000 demonstranten gearresteerd.Leden van de veiligheidstroepen en politie zijn ook gedood in de
protesten. Drie werden doodgestoken in de buurt van Teheran, meldde het
semi-officiële ISNA-nieuwsagentschap op maandag.
Honderden
jonge Iraniërs en burgers uit de arbeidersklasse hebben hun woede
geuit over de onderdrukte levensstandaard, corruptie door de staat en een
toenemende kloof tussen arm en rijk. Op sociale media zijn beelden te zien van
demonstranten die foto's van hoge functionarissen verbrandden en geestelijke
heersers opriepen af te treden. Er waren ookbeelden van botsingen tussen veiligheidstroepen en demonstranten.
De
staatstelevisie zei dat er begrafenissen zullen worden
gehouden voor veiligheidsagenten die zijn gedood in de protesten. Het voegde
eraan toe dat duizenden Iraniërs zich in verschillende steden hadden verzameld
om de onrust te veroordelen.
Het
mensenrechtenbureau van de Verenigde Naties zei dat het berichten had ontvangen
dat tientallen mensen waren vermoord. Het uitte zijn bezorgdheid over het
gebruik van scherpe munitie door de veiligheidstroepen en drong er bij
autoriteiten op aan het gebruik van geweld te beperken om protesten te op te
breken. "Het is duidelijk een zeer belangrijke, een zeer alarmerende
situatie en wijdverspreid in het hele land", zei VN-woordvoerder Rupert
Colville in Genève.
De hoogste
leider van Iran, Ayatollah Ali Khamenei, gaf zondag de schuld aan de
buitenlandse vijanden van Iran, waaronder de Verenigde Staten, en
beschreefdemonstranten als
"misdadigers". Op maandag
waarschuwde de machtige Revolutionary Guards voor 'beslissende' actie als de
protesten doorgaan. De bewakers en de aan hen gelieerde Basij-milities hebben
eind 2017 onrust onderdrukt waarbij minste 22 mensen zijn omgekomen.
De
frustratie is gegroeid door een scherpe devaluatie van de valuta en de prijzen
van brood, rijst en andere basisproducten zijn gestegen sinds Washington druk
op Iran begon uit te oefenen om concessies te doen op nucleair en
veiligheidsgebied.De regering zei
dat de prijsstijgingen bedoeld waren om ongeveer US$ 2,55 miljard per jaar op
te halen voor extra subsidies aan 18 miljoen gezinnen die worstelden met een
laag inkomen.