Je vraagt jezelf soms af of de regering wel door heeft hoe je een land moet besturen en wat daarvoor nodig is. Een regering moet beleid voeren in het belang van het hele land en niet in het belang van één of twee personen. Het financieel beleid is daar een voorbeeld van. Daarbij dient vooral het belang van de financiële sector goed in de gaten te worden gehouden. In feite dient de mening van die sector doorslaggevend te zijn bij het beleid. 

Suriname zit momenteel met ten minste drie financiële vraagstukken die inmiddels vrij algemeen bekend zijn. Ten eerste is dat de dreiging dat Suriname op een internationale zwarte lijst wordt geplaatst omdat er niet voldoende wetten en regels zouden zijn om witwassen van geld tegen te gaan. Dit proces is inmiddels bekend als de National Risk Assessment. In juli 2019 is dit met veel fanfare ingeluid, terwijl er een jaar lang daarvoor vrijwel niets was gedaan en deze dreiging door de regering niet serieus werd genomen. 

Daarnaast is tot twee keer toe in Nederland beslag gelegd op een geldtransport. Het geld van de RBC (ca. 4 miljoen euro) werd al vrij snel vrijgegeven, maar de 19.5 miljoen euro die via de Centrale Bank is verscheept zit al langer dan een jaar vast. Dit geld had ook al snel vrijgegeven kunnen worden (althans voor een belangrijk deel) indien de regering direct naar terbzake deskundigen geluisterd had. Men legde echter goede adviezen naast zich neer en ondanks diverse bezoeken van de minister van Financiën en de president van de Centrale Bank aan Nederland zit het geld nog vast. Integendeel is de zaak veel complexer geworden en zijn er nu zelfs verdachte banken en cambio’s in beeld gekomen. 

Het derde vraagstuk is dat van de staatsschuld en overschrijding daarvan. Nu de VHP een verzoek tot onderzoek heeft gedeponeerd bij de procureur-generaal, wordt plotseling - en met zeer haastige spoed - een wetswijziging voorgesteld. Dat voorstel is door vrijwel de hele financiële sector afgewezen. Alleen het DNA-lid Amzad Abdoel (NDP) lijkt de wijziging van de wet te verdedigen.

Met het doordrukken van de wetswijziging op de Staatsschuld wordt een totaal verkeerd signaal afgegeven. Laat mij dat illustreren. Bij de Assemblee liggen veel wetten die behandeld moeten worden, maar plotseling komt deze wetswijziging –net als de amnestiewet- uit het niets boven aan de stapel. Vanwaar die plotselinge haast, terwijl de behandeling van de anti-corruptiewet bijvoorbeeld heel lang op zich heeft laten wachten? Het signaal is dus dat de voorzitter van DNA al die andere wetten niet zo belangrijk vindt. Het geeft ook het signaal af dat er blijkbaar wel sprake is van overschrijding van het leningenplafond en dat de minister van Financiën beschermd moet worden. De positie van één persoon wordt dus belangrijker geacht dan het normale werk van DNA en is blijkbaar op instructie van de regering boven op de stapel gelegd. 

De NDP coalitie in DNA is in deze verlengstuk van de regering in plaats van controle op de regering uit te oefenen. Verder is er kennelijk sprake van nieuwe leningen die door moeten gaan omdat de regering kennelijk financieel klem zit, maar waarover weinig duidelijkheid wordt gegeven. De regering heeft tot nu toe geen overzicht kunnen produceren waar de leningen die tot nu toe genomen zijn –en nog genomen gaan worden- precies voor ingezet zijn en hoeveel er verdiend zal worden uit de gedane investeringen om deze leningen terug te kunnen betalen. Dat geeft ook een verkeerd signaal af, want het voedt het wantrouwen bij de bevolking en bij functionele groepen dat nieuwe leningen de schuldpositie van Suriname verhogen, zonder de zekerheid dat er voldoende verdiencapaciteit is om ze terug te betalen. Dit voedt weer de verwachting dat er over enige tijd een lastenverzwaring (nieuwe belastingen) zal komen om de leningen terug te betalen, plus een mogelijke devaluatie van onze munteenheid (vermindering koopkracht). Verder wordt het signaal gegeven dat het tegengaan van drugsgeld en witwassen (de NRA) minder belangrijk is, want daar is niet zo voortvarend aan gewerkt, terwijl ook het terughalen van het aangehouden geld niet zo een prioriteit is. 

Gezien de bovenstaande verkeerde signalen is de bezorgdheid bij de financiële sector en het bedrijfsleven, maar ook van de vakbeweging, politieke partijen en vele burgers, begrijpelijk. De beleidsprioriteiten van de regering stroken niet met die van de gemeenschap en de regering schijnt daar ongevoelig voor te zijn. Volgens 83% van de burgers “wordt er niet genoeg geluisterd naar deskundigen in Suriname” (Nikos peiling Wanica, mei 2019). Ook vond 85% dat “de regering in handen is van een kleine groep die zichzelf bevoordeelt”.  

Wat de initiatiefnemer Abdoel betreft gaven de kiezers die in 2015 op de NDP hadden gestemd hem een 4,9 voor zijn werk in DNA, terwijl de niet-NDPers hem een 3,4 voor zijn werk gaven. Ik ben bang dat met deze wet zijn rapportcijfer niet omhoog zal gaan. De regering heeft juist de steun van de financiële sector nodig om de NRA en het terughalen van de 19 miljoen euro te bewerkstelligen. Het is daarom onbegrijpelijk dat ze integendeel meer onzekerheid veroorzaakt met een wetswijziging die zeker geen topprioriteit is.