Het Kiescomité van Bolivia heeft zijn telling van
de voorlopige verkiezingen op maandagavond bijgewerkt na een pauze van bijna 24
uur. De onderbreking in de stemmentelling leidde tot gewelddadige protesten en
oproepen van internationale waarnemers en buitenlandse regeringen om de telling
te hervatten, om transparantie te waarborgen.
Met 95% van
de getelde stemmen had president Evo Morales iets meer dan 46% en zijn
belangrijkste rivaal Carlos Mesa 37%, waaruit blijkt dat Morales zijn
voorsprong uitbreidt, maar nog steeds gewoon verlegen zit om een voorsprong van
10 punten die nodig is om een riskantere tweede ronde met Mesa te voorkomen
in december.
In
minstens negen steden in Bolivia zijn gewelddadige
protesten uitgebroken te midden van voortdurende verwarring over het resultaat
van de presidentsverkiezingen van zondag. De tegenstanders van de zittende Evo
Morales hadden hun bedenkingen nadat de snelle telling verrassend was gestopt.
Zijn belangrijkste rivaal, Carlos Mesa, zei dat de resultaten van de snelle
telling frauduleus waren. Het tellen
is nog steeds aan de gang met Morales op de eerste plaats, maar momenteel met
onvoldoende voorsprong om een tweede ronde te voorkomen.
Beeld tellingen
Het Supreme Electoral Tribunal van Bolivia heeft momenteel twee afzonderlijke tellingen. De snelle
telling, met 95,6% van de geverifieerde stemmen, plaatst Morales voor op Mesa
met een voorsprong van 9,33 procentpunten. Dat is net te weinig dan de 10
procentpunten die hij nodig heeft om in de eerste ronde regelrecht te winnen. Als dat resultaat zou worden bevestigd, zouden
Morales en Mesa op 15 december tegenover elkaar staan.
De
gedetailleerde telling toont de twee in een nek-aan-nek race. Met 72% van de
stemmen geteld had Morales slechts 0,58 procentpunt voorsprong op Mesa,
waardoor een tweede ronde zeer waarschijnlijk was.
Controverse
Met
83,8% van de stemmen geverifieerd, toonde de website van
het Kiescomité dat Morales de leiding had met 45,3% en
Mesa volgde met 38,2%. Dat resultaat suggereerde dat er een beslissende tweede
ronde zou zijn, wat aanleiding zou geven tot vieringen in het campagnekamp van
Mesa, die juichend verklaarde: "We hebben de tweede ronde gehaald!"
Maar
toen werd de website met de snelle telling 24 uur lang niet meer bijgewerkt,
waardoor verkiezingswaarnemers van de Organisatie van Amerikaanse Staten (OAS)
hun bezorgdheid uitten. Omdat het
tellen was opgeschort, vertelde Morales zijn aanhangers dat hij ervan overtuigd
was dat wanneer de stemmen uit landelijke gebieden werden opgeteld, er geen
reden zou zijn voor een tweede ronde.
Toen de
snelle telling maandagavond eindelijk werd bijgewerkt, had Morales een
voorsprong van 10,12 procentpunten - net breed genoeg om een tweede ronde te
voorkomen. De verkiezingsmissie van OAS noemde de verandering "drastisch
en moeilijk uit te leggen".
"We
hopen dat het resultaat van de definitieve berekening zal voldoen aan de wil
van de kiezers die tijdens de peiling is geuit", zei de
OAS-verkiezingswaarnemingsmissie. Op dat
moment braken er protesten uit in steden in Bolivia waarbij ontevreden kiezers
naar verluidt de stembusjes in de steden Sucre en Tarija in brand staken. Duizenden Bolivianen demonstreerden ook buiten
het hotel in de stad La Paz, waar het Supreme Electoral Tribunal zich had verzameld om
de stemmen te verwerken.
Mesa
veroordeelde de bijgewerkte resultaten: "We gaan die resultaten niet
erkennen die deel uitmaken van een beschamende, volmaakte fraude die de
Boliviaanse samenleving in een situatie van onnodige spanning plaatst."
Sprekend in het bolwerk van de oppositie in Santa Cruz zei hij: "We
vertrouwen erop dat burgers dit niet zullen accepteren. Deze regering heeft een
onmogelijke situatie gecreëerd. Het bespot de volksstemming."
Een
oppositiegroep in Santa Cruz heeft bewoners opgeroepen om deel te nemen aan een
algemene staking begint.