Het migrantenverdrag tussen Guatemala en de VS moet nog door het Congres van Guatemala worden goedgekeurd. (Foto: Al Jazeera)
Mensenrechtengroepen,
activisten en voormalige functionarissen in Guatemala verzetten zich fel tegen
een controversiële migratieovereenkomst die de regering van het land en de
Verenigde Staten gisteren hebben getekend. De overeenkomst is getekend dagen nadat
de Amerikaanse president Donald Trump had gedreigd met sancties tegen het
Midden-Amerikaanse land als het geen zogenaamde "veilige derde
landen" -overeenkomst zou sluiten waarin is opgenomen dat Guatemala meer
asielzoekers zal opvangen.
Tegenstanders
van de overeenkomst wijzen op het onvermogen van het land om in de behoeften
van zijn eigen burgers te voorzien als een reden waarom Guatemala niet in staat
zou zijn asielzoekers op te vangen. Duizenden van zijn eigen burgers, proberen
de VS te bereiken in een poging te vluchten voor de armoede, het geweld en
slechte economische omstandigheden in Guatemala.
"Guatemala
voldoet niet aan de minimale voorwaarden voor zijn eigen inwoners,"
vertelde Jordan Rodas, de mensenrechtenombudsman van het land, aan Al Jazeera.
Het mensenrechtenbureau is bezig een mogelijke juridische actie tegen de
overeenkomst te onderzoeken, zei hij.
De VS en
Guatemala hebben de migratieovereenkomst getekend, omdat president Trump
Guatemala had gedreigd met tariefheffingen.Volgens de
deal zouden migranten uit El Salvador en Honduras die Guatemala passeren daar
moeten stoppen om asiel te zoeken. Migranten die geen asiel hebben aangevraagd,
komen niet in aanmerking voor asiel in de VS.
In ruil
daarvoor zei Trump dat Guatemalteekse landarbeiders gemakkelijker toegang
zouden krijgen tot werk op Amerikaanse boerderijen. De Guatemalteekse regering
zegt dat de overeenkomst twee jaar zal duren en elke drie maanden zal worden
herzien. Ze zeidat geen van beide
partijen verplicht was om enige financiering beschikbaar te stellen onder het
plan.
De president
van Guatemala, Jimmy Morales, had vorige week een deal moeten sluiten met
Trump, toen het Constitutionele Hof van Guatemala besliste dat hij niet kon
ondertekenen zonder goedkeuring van het Congres. Daarop reageerde Trump met
bedreigingen van tariefheffingen en andere sancties, nadat het hooggerechtshof
van het land had bevolen om de overeenkomst te blokkeren.
"We
waren klaar voor de uitvoering. Nu kijken we naar de 'BAN' ... Tarieven,
overmakingskosten of al het andere. Guatemala is niet goed geweest. Grote
hoeveelheden dollars van de Amerikaanse belastingbetaler die naar hen gingen,
heb ik 9 maanden geleden geblokkeerd," schreef Trump op Twitter.
Belasting op
de overmakingen naar Guatemala zou een aanzienlijke bedreiging voor de economie
van het land zijn geweest. In het buitenland wonende Guatemalteekse burgers
stuurden vorig jaar US$ 9,5 miljard terug, dat is volgens de Wereldbank 12% van
het Bruto Binnenlands Product van het land.
Het is nog
niet duidelijk hoe de deal is bereikt, gezien de uitsprak van het
Constitutionele Hof. Details van de deal zijn ook onduidelijk. In afwijking van
eerdere verklaringen noemde de Guatemalteekse regering het geen "veilige
derde land overeenkomst." Volgens een
dergelijke overeenkomst moeten asielzoekers die door een 'veilig land' reizen
op weg naar de VS naar dat land worden teruggestuurd om asiel voor de VS aan te
vragen. Door een dergelijke overeenkomst zouden Guatemalteken en Mexicanen de
enige Latijns-Amerikaanse migranten zijn die bescherming kunnen zoeken aan de
grens tussen de VS en Mexico.
Volgens
het VN-vluchtelingenverdrag van 1951 niet verplicht asiel aan te vragen in het
eerste 'veilige land' dat ze bereiken. Asielzoekers die illegaal een land
binnenkomen, worden ook beschermd tegen vervolging op grond van artikel 31 van
het Verdrag.