Gefaseerde uitbreiding, bescherming notarissen tegen concurrentie?
03 Jul 2019, 20:44
foto


Vorig jaar is door enkele parlementariërs het initiatief genomen om de Wet Notarisambt te wijzigen. Een van de belangrijkste wijzigingen was het maximum aantal notarissen te verhogen naar 50. Hiermee werd onder andere beoogd het probleem van de lange lijst van kandidaat-notarissen die op hun benoeming wachten voor eens en altijd op te lossen. Veel kandidaat-notarissen die al jaren op hun benoeming wachten, kregen hoop dat hun carrière eindelijk een sprong voorwaarts kon maken. 

Deze hoop maakte plaats voor teleurstelling nadat de minister van Justitie en Politie tijdens de behandeling van de ontwerpwet de uitspraak deed dat het aantal notarissen weliswaar in de wet zal worden verhoogd van 20 naar 50, maar dat in de praktijk deze uitbreiding gefaseerd zal verlopen door slechts 10 nieuwe notarissen te benoemen en dat daarna over 10 jaar opnieuw bekeken zal worden wat er verder gedaan zal worden. Feitelijk komt de uitbreiding van het aantal dus neer op maximaal 30 notarissen, hetgeen betekent dat het bestaande probleem van tientallen jaren lang wachten voor een aantal kandidaat-notarissen nu toch niet wordt opgelost. Alsof dit niet voldoende is, wordt daar bovenop de pensioengerechtigde leeftijd van de zittende notarissen verhoogd van 65 naar 70 jaar, zodat elke wachtende kandidaat-notaris 5 jaren langer op zijn benoeming moet wachten. Met deze gefaseerde uitbreiding zullen er nog steeds kandidaat-notarissen zijn, die op dit moment reeds enkele jaren benoembaar zijn en toch tot minimaal 2030 moeten wachten voordat ze benoemd kunnen worden. 

Om de notarisstudie te voltooien dient men na de middelbare school een 4-5 jaar durende universitaire studie in Nederland te volgen, uiteraard met alle bijkomende kosten in deviezen. Daarna dient men in Suriname tegen een karig loon gedurende tenminste 4 jaren als kandidaat-notaris werkzaam te zijn op een notariskantoor. Na deze 4 jaren voldoet de kandidaat-notaris aan alle wettelijke voorwaarden om tot notaris benoemd te kunnen worden. Echter, het wettelijke maximum van het aantal notarissen verhindert de benoeming van de kandidaat-notaris  tot notaris . Hierdoor heeft de kandidaat-notaris een uitzichtloze situatie, waarbij hij niet weet wanneer hij  zijn beroep als notaris zal kunnen uitoefenen. 

Enkele argumenten die worden aangedragen om de uitbreiding van het aantal notarissen te beperken zijn leegloop van professionele krachten bij de bestaande notariskantoren en mogelijk weinig inkomsten voor bestaande notarissen, met als gevolg mogelijk faillissement. 
Op het eerste argument zij opgemerkt dat kandidaat-notarissen veelal niet de behoefte hebben het notariskantoor van hun patroon (dit is de notaris waar een kandidaat-notaris werkzaam is) te verlaten als zij goed gewaardeerd worden (zowel financieel als qua positie). Er zijn nu ook notarissen die na hun benoeming het kantoor van hun patroon niet hebben verlaten en een maatschap zijn aangegaan met hun patroon. Of er een leegloop plaatsvindt, hangt dus voor een groot deel van af hoe aantrekkelijk een patroon zijn kandidaat-notarissen behandelt en honoreert. 

Op het tweede argument zij opgemerkt dat in landen met een soortgelijke achtergrond als Suriname en in Europese landen, waarvan Suriname het notariële systeem heeft overgenomen, statistisch blijkt dat op een gemiddeld aantal van ±13.500 inwoners 1 notaris beschikbaar is, die voldoende inkomsten heeft om zijn notariaat te runnen. Uit een calculatie van de huidige statistische gegevens blijkt dat de verhouding burger tot notaris in Suriname ligt op ±29.500 inwoners per notaris. Volgens deze gegevens kunnen met gemak 45 notarissen worden benoemd die allen voldoende inkomen zullen kunnen genereren en daartegenover behoorlijke notariële dienstverlening aan het volk kunnen bieden! 
Toen men 25 jaar geleden in Nederland overwoog het gesloten systeem open te stellen, werden daar dezelfde soort  argumenten als leegloop en faillissement door de toenmalige zittende notarissen aangevoerd. Achteraf is gebleken dat door de marktwerking een balans is gekomen tussen vraag en aanbod en dat 1 notaris beschikbaar is op  ±13.500 inwoners. 

Vanuit het Surinaamse Openbaar Ministerie en het Hof van Justitie werd in het verleden als bezwaar tegen een uitbreiding van het aantal notarissen aangegeven dat een Tuchtcollege en tuchtwetgeving voor notarissen ontbrak. Nu de wetswijziging ook voorziet in gedegen toezicht, is ook dit bezwaar weggenomen tegen de uitbreiding van het aantal notarissen. 

Voor zover bekend zijn er geen andere academische beroepen waarbij men na voldoening van alle wettelijke vereisten niet kan aanvangen zijn beroep uit te oefenen, omdat dit wettelijk wordt belemmerd. Anno 2019 moet voldoende beseft worden dat dit soort wettelijke belemmeringen niet meer van deze tijd zijn. Een dergelijke regeling zou dan ook uit de wet verwijderd moeten worden, zodat een ieder die aan de wettelijke vereisten voldoet een eerlijke kans krijgt om zijn beroep uit te oefenen. 

Jack  Mohanlal
Advertenties

Monday 06 May
Sunday 05 May
Saturday 04 May
Friday 03 May