Ex-Ivoriaanse leider vrijgesproken van oorlogsmisdaden

De rechters van het Internationale Strafhof (ICC) hebben de voormalige Ivoriaanse leider Laurent Gbagbo vrijgesproken van alle beschuldigingen van oorlogsmisdaden. Ze gaven het bevel voor zijn onmiddellijke vrijlating. Het vonnis van het ICC was een klap voor openbare aanklagers die de afgelopen jaren andere belangrijke zaken hebben verloren.

Rechter Cuno Tarfusser zei dat openbare aanklagers hun zaak tegen Gbagbo en medeverdachte Charles Blé Goudé, een bondgenoot en een voormalige politieke jeugdleider, niet konden bewijzen. Beide mannen moeten op bevel van het hof worden vrijgelaten. "De meerderheid vindt dat de aanklager niet heeft aangetoond dat er een gemeenschappelijk plan was om Gbagbo aan de macht te houden, waaronder het plegen van misdaden tegen burgers," zei Tarfusser.

Buiten het gerechtsgebouw braken tientallen supporters van Gbagbo, velen die met de bus vanuit Parijs naar Den Haag waren gereisd, in gejuich uit en dansten ze toen het vonnis werd uitgesproken.

"Ooh-la-la, de rechter liet de aanklachten volledig vallen", zei een aanhanger van Gbagbo, Olivier Kipre, in de Ivoriaanse hoofdstad Abidjan. "Ik ben zo blij. Ik zal vandaag gek worden, omdat ik niet geloofde dat hij zou worden vrijgelaten."

Gbagbo was het eerste voormalige staatshoofd dat terechtstond bij het ICC. Vrijspraak was een grote tegenslag voor het openbaar ministerie. Vorig jaar leed het Openbaar Ministerie ook een nederlaag toen de aanklacht tegen Jean-Pierre Bemba, de Congolese ex-vicepresident werd vernietigd. Hij werd vrijgesproken van oorlogsmisdaden en moest worden vrijgelaten. Ook in 2015 kreeg het Openbaar Ministerie een klap in het gezicht toen de aanklachten tegen de Keniaanse president Uhuru Kenyatta, werden verworpen.

Officieren van justitie hebben de afgelopen 15 jaar slechts drie overwinningen behaald in zaken van oorlogsmisdaden.

Gbagbo (73) en Goudé stonden sinds 2016 terecht voor oorlogsmisdaden die volgens Gbagbo zijn zittingstermijn zouden zijn gepleegd. De voormalige leider had te maken met vier aanklachten van misdaden tegen de menselijkheid, waaronder moord, verkrachting, vervolging en andere onmenselijke daden tijdens het postelectoraal geweld in Ivoorkust tussen december 2010 en april 2011. In die periode weigerde Gbagbo de nederlaag te accepteren van de rivaliserende Alassane Ouattara.

"Het is niet nodig dat de verdediging meer bewijsmateriaal indient omdat de officier van justitie de bewijslast niet geleverd", voegde rechter Tarfusser eraan toe. Gbagbo hoorde de uitspraak gekleed in een donkerblauw pak aan. De rechter moest supporters in de openbare tribune bevelen tot kalmte toen ze in gejuich uitbarsten.